روزهای طولانی، روزه و کودکان

همان طور که روزه برای افراد سالم و بالغ یک فریضه و جزء واجبات است مطابق فتوای علما، روزه داری حتی به قصد قربت جایی که بیم صدمه و زیان به فرد داشته باشد، حرام است و گناه محسوب می شود.
حسب شرایط بدنی کودک، روزه داری ممکن است آثار مفید یا مضر داشته باشد. استثنائا یک فرد ممکن است از نظر سنی کودک باشد ولی از نظر جثه، ذخیره بدنی و میزان چربی، در وضعیتی قرار داشته باشد که روزه داری برایش سنگین نباشد. با این حال، اکثر کودکان به خصوص کودکان کم سن وسال عموما وضعیت شکننده ای دارند، به خصوص که در دوره رشد هم قرار داشته باشند که در این صورت هم از نظر علمی و هم از نظر شرعی روزه گرفتن در آنها مجاز نیست. کودکان باید توجه کنند که خواست قلب خود را به احکام الهی ترجیح ندهند و صرفا به این دلیل که دلشان می خواهد کار خوبی انجام دهند، سلامت خود را به خطر نیندازند.

روزه اولی‌ها چگونه روزه می‌گیرند؟

هر فردی بسته به توان، استقامت، تحمل و بنیه ای که از خود سراغ دارد خود را مهیا می کند.

افرادی که بار ها روزه گرفته اند، آب دیده تر شده اند و به تجربه دریافته اند که چگونه استراحت، فعالیت، خواب، بیداری و عبادت شان را تنظیم کنند تا هم کم نیاورند و هم از وظایف اجتماعی شان باز نمانند. روزه داری به معنی تعطیلی وظایف ما نسبت به جامعه، خانواده، والدین، تعطیلی تحصیل علم و… نیست.

پس انجام این امور نیاز به بنیه دارد. برخی کودکان به خصوص بار اولی ها فکر می کنند که هر چه سختی بیشتری بکشند اجر و ثواب بیشتری می برند، درحالی که خداوند در قرآن می فرماید:«ای رسول گرامی، چرا چیزی را که خدا بر تو حلال کرده بر خود حرام کرده ای.»

استفاده ای که از این آیه می کنیم این است که وقتی ما در ساعت های بیداری می توانیم سحری و افطار مرتب و متوازنی داشته باشیم، باید از این فرصت استفاده کنیم. گاهی اوقات عادت بیدار نشدن برای مصرف سحری از سوی کودکان به غلط به عنوان نشانه ای از قدرت و استقامت تلقی می شود و در برخی مواقع بابت این کار بین خودشان پز هم می دهند. روزه اولی ها باید توجه کنند که مصرف سحری را فراموش نکنند.

در رمضان چه کارهایی بکنیم:

با شروع ماه روزه داری، الگوهای خواب و غذا خوردن کودکتان تغییر می کند. برای اینکه روزه گرفتن ( در صورتی که والدین اجازه دهند ) برای کودک ساده شود توصیه هایی را در ادامه می آوریم:

۱- فرزند خود را زودتر بخوابانید تا مطمئن شوید هنگام سحر سر وقت بیدار می شود. این کار جلوی دچار شدن آنها به کمبود خواب را هم می گیرد. ممکن است فرزندتان به کلاس آموزشی برود پس باید از نظر ذهنی هوشیار باشد.

2- طوری برنامه ریزی کنید که فرزندتان سحری را با آرامش بخورد نه با عجله. می توانید با تعریف کردن داستان هایی از روزه داری های خود این کار را برایشان لذت بخش تر نیز بکنید.

3- اجازه دهید فرزندتان بعد از سحر کمی دیرتر بخوابد. ۸ ساعت خواب و یک چرت روزانه به آنها کمک می کند راحت تر روز را بگذرانند.

4- روز را برایشان لذت بخش کنید، آنها را وارد فعالیت های خیر خواهانه، غذا دادن به فقرا و نماز خواندن با دیگر اعضای خانواده کنید.

5- فرزندتان را از ورزش ها و فعالیت های شدید منع کنید، چون در طول روزه داری باعث ضعیف و تشنه شدنشان می شود.

6- فرزند خود را در آماده کردن افطار شریک کنید. غذاها و دسرهای مورد علاقه شان را آماده کنید.

7-کودکان بدون وعده سحری نباید روزه بگیرند، چون باعث ضعیف شدنشان می شود. همچنین باید مواظب پرخوری کودک نیز باشید چون پرخوری تبدیل به عادت می شود.

8- برای اینکه کودک با انگیزه بماند می توانید برای کامل کردن روزه هایش به او جایزه دهید.