قطعا در جلسات خواستگاری و حتی در جریان رفت و آمدهای خانوادگی و تحقیقات از طرف مقابل، شناخت کاملی عاید دختر و پسر نمی‌شود.

وقتی دختر و پسر زیر یک سقف رفتند با جزییات و خصوصیاتی از یکدیگر آشنا می‌شوند که شاید تا قبل از آن برای هیچ‌یک از دو طرف روشن نشده ‌است و بعد از ازدواج، دریچه‌ای جدید به روی هر یک از زوجین باز می‌شود.حال این سؤال پیش می‌آید که واقعاً چطور می‌توان قبل از شروع رسمی زندگی زناشویی به این شناخت رسید؟

پاسخ ما این است: شما در جلسات خواستگاری باید به طور طبیعی این مسایل را ارزیابی کنید و از طرف مقابل بپرسید:

بررسی مسایل آتی

به نظر شما مهم‌ترین عامل موفقیت در زندگی چیست؟ چه صفاتی را برای همسرتان لازم می‌دانید؟دوره عقد بایستی نه آن‌قدر کوتاه باشد که شناسایی لازم صورت نگیرد و نه آن‌قدر طولانی که در صورت تشخیص عدم مناسب بودن پیوند زناشویی، قطع آن ضایعات بیشتری داشته باشد. دوره عقد سه ماه تا یکسال توصیه می‌شود و به منظور تکمیل اطلاعات قبل از ازدواج انجام می‌گردد

چه توقعات مهمی از او دارید؟

در زندگی به کجا می‌خواهید برسید؟

بررسی خانواده

سطح فرهنگی و طرز فکر خانواده خود را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

شما چه کسی را برای مشورت انتخاب می‌کنید؟ چرا؟ چقدر این فرد را قبول دارید؟

در مسایل مختلف خانواده به‌ویژه ازدواج‌تان چه اندازه خانواده به شما استقلال می‌دهند؟

مسایل مالی

نظر شما درباره اشتغال خانم خارج از خانه چیست؟

تصور شما از صرفه‌جویی و قناعت چیست؟ به صورت مصداقی بیان کنید.

یک زندگی ساده را برای من ترسیم کنید.

بررسی مسایل شخصی خود طرف مقابل

سن، محل تحصیل، رشته تحصیلی

آیا بیماری خاصی داشته یا دارد؟

بررسی مسایل اجتماعی و سیاسی و فرهنگی

سطح فرهنگی و طرز فکر خانواده خود را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

در مسایل مختلف خانواده به‌ویژه ازدواج تا چه اندازه خانواده به شما استقلال می‌دهد؟

مسایل اعتقادی

به طور مصداقی بفرمایید توکل به خدا در زندگی چگونه است؟

تمایلات مذهبی همسرتان تا چه اندازه برای شما مهم است؟

عفت و حیا و غیرت یعنی چه؟

آیا برنامه‌ای برای شرکت در مجالس مذهبی دارید؟

این‌ها مسایل بسیار کلی است که در مراسم خواستگاری باید مورد بررسی قرار گیرد. بعد از انجام بررسی‌های اولیه و تحقیقات مفصل، وقتی دختر و پسر به اتفاق نظر می‌رسند، نوبت به مرحله نامزدی و عقد می‌رسد.

برابر عرف زمان رسمی زناشویی، پس از مراسم عروسی آغاز می‌شود. مراسم عقد به معنای کامل ازدواج نیست، بلکه هدف از آن عمدتاً عبارت است از:

آشنایی کامل دختر و پسر، ارزیابی نتایج و بررسی‌های مرحله اول ازدواج؛

تصمیم‌گیری نهایی براساس نتایج ارزیابی‌شده جهت برگزاری مراسم عروسی.

دوره عقد بایستی نه آن‌قدر کوتاه باشد که شناسایی لازم صورت نگیرد و نه آن‌قدر طولانی که در صورت تشخیص عدم مناسب بودن پیوند زناشویی، قطع آن ضایعات بیشتری داشته باشد. دوره عقد سه ماه تا یکسال توصیه می‌شود و به منظور تکمیل اطلاعات قبل از ازدواج انجام می‌گردد.

اقداماتی که در دوران عقد باید انجام گیرد در ۲ زمینه است:

معاشرت دختر و پسر در حدی که عرف اجازه می‌دهد؛

معاشرت با خانواده و خویشان طرفین به منظور شناخت بیشتر و تکمیل اطلاعات زمان قبل از عقد.

هدف از معاشرت دختر و پسر شناخت طرفین از جهات مختلف است. در این دوره همسران باید یکدیگر را ارزیابی کنند و در نظر داشته باشند که باید یک عمر با هم زندگی کنند و ضمن سرنوشت مشترک، دارای فرزند نیز شوند. پس این دوران زمانی بسیار مهم و حساس است. دختر و پسر بعد از دوران عقد نباید تصور کنند که همه چیز تمام شده است، بلکه زوجین باید بدانند که دوران عقد در ادامه جریان شناخت جلسات خواستگاری است؛ لذا هم باید دقت بسیار زیادی پیرامون شخصیت طرف مقابل داشته باشند و هم شرایط خانوادگی او را به طور کامل مورد ارزیابی قرار دهند و ببینند آیا واقعاً مورد مناسبی برای یک عمر زندگی کنار هم هستند؟

معمولاً شناخت در دوران عقد، در دو بعد انجام می‌گیرد: بعد عینی و بعد ذهنی.

مطالعه عینی نظیر طبقه اجتماعی، تحصیلات، سن، مسایل اقتصادی و نظایر آن در دوره بررسی‌های اولیه انجام گرفته و تکمیل آن مشکلی در برندارد. آن‌چه هدف اصلی معاشرت در دوره عقد است، شناخت ابعاد اخلاقی و روانی است که ضمن معاشرت توسط طرفین از جهات مختلف ارزیابی می‌شود.در این دوران همسران باید با آداب و رسوم همسر و خانواده او آشنا شوند و دیدگاه‌های خودشان را به خانواده طرف مقابل نزدیک کنند.

در این مدت زوج‌ها با وظایف همسرداری آشناتر می‌شوند و با استفاده از تجربه دیگران، در پی یافتن نقاط مشترک بین خود و خانواده‌هایشان برمی‌آیند؛ درصورتی‌که زوج‌های ناآگاه بر تفاوت‌ها پافشاری می‌کنند و آن‌ها را بزرگ جلوه می‌دهند.هدف از معاشرت با خویشان این است که طرفین با فرهنگ و اخلاق هم آشنا می شوند. بنابراین در دوره عقد دید و بازدید‌هایی با اقوام و خویشان طرفین باید صورت گیرد تا از این جهت بخشی از مسایل که با زندگی آنان ارتباط دارد، ارزیابی شود و نتایج حاصل در تصمیم‌گیری نهایی مورد توجه قرار گیرد.نکته مهم و اساسی این است که در دوران عقد دختر و پسر می‌توانند به شناخت بیشتری از یکدیگر دست یابند و به شناخت قبلی خود «که پیش از دوران عقد، در مرحله انتخاب به‌دست آورده‌اند»، عمق بیشتری ببخشند تا خود را برای تفاهم و سازگاری و بالندگی مطلوب در زندگی مشترک آینده آماده سازند.

غیر از عمق بخشیدن به شناخت، ایجاد و زمینه‌سازی بستر مناسب برای زندگی زناشویی نیز، از کارکردهای مهم دیگر دوران عقد است. شاید بتوان گفت مهم‌ترین نکته در مهارت‌های ارتباطی زوج‌ها در این دوران، رعایت اخلاق است. رعایت این اصل به زوج‌ها کمک می‌کند تا بتوانند در این دوران با یکدیگر روابط سالم و مثبتی داشته باشند. فقط و فقط در سایه پای‌بندی به اخلاق است که می‌توان از زوج‌ها توقع رفتارهای شایسته و صحیح را داشت. به عبارتی اگر اخلاق را از این دوران مهم حذف کنیم، نمی‌توانیم هیچ انتظاری از آن‌ها داشته باشیم. یکی از بارزترین ویژگی‌های مثبت که در سایه پای‌بندی به مسائل اخلاقی حاصل می‌شود، امانت‌داری و رازداری است. زوج‌های جوان باید بدانند که از لحظه شروع دوران عقد، باید رازدار همسر خود باشند و با وجود صمیمیت و یکدلی با خانواده خود، نباید رازهای هم‌دیگر را فاش کنند. آن‌ها باید امانت‌دار خوبی باشند و این خصلت خود را در عمل به اثبات برسانند تا زمینه تفاهم و همدلی و یکرنگی در آن‌ها فراهم شود. ازدواج یک بحث مختصر نیست که بتوان به راحتی از کنار آن گذشت. اندیشه، تفکر، تأمل، ارزیابی، آینده‌نگری، شناخت، کسب مهارت‌های ضروری برای زندگی زناشویی و خلاصه تمامی این موارد و بسیاری دیگر باید در امر ازدواج برای یک جوان مهم تلقی شود تا انتخابی درست و موفقیت‌آمیز رخ دهد.