واریس، خطوط بنفش رنگ یا برجستگی های طنابی شکل است که در پی نارسایی وریدها یا همان سیاهرگ های سطحی اندام تحتانی ایجاد می شود. منظور از نارسایی وریدی آن است که بازگشت خون اندام به سمت قلب به درستی انجام نمی شود.

در وریدهای پا، دریچه های لانه کبوتری ای وجود دارد که عملکردش به گونه ای است که با هر انقباض، مقداری خون را به دریچه بالایی پمپاژ می کند و در آنجا منتظر انقباض بعدی می ماند. اگر در اثر عوامل مستعدکننده، دریچه های لانه کبوتری تخریب شوند و خون در ورید باقی بماند، واریس رخ می دهد. در این حالت قطر ورید افزایش می یابد و باعث اختلال بیشتر کار دریچه ها می شود. در پی این اتفاق، طی ماه ها و حتی سال ها فرد با احساس سنگینی در پا مواجه خواهد شد. با گذشت زمان، وریدهای سطحی به شکل طناب های کوتاه نازک روی ساق یا ران پا نمایان می شوند. واریس های شدید ممکن است به عوارضی همچون ورم پا، تخریب پوست و حتی ایجاد زخم در اندام منجر شوند.

افزایش سن، وراثت، ایستادن یا نشستن های طولانی روی صندلی، استعمال دخانیات، ضربه به پا در اثر تصادف یا شکستگی ، مصرف قرص های ضدبارداری یا وجود لخته در وریدهای عمقی پا به هر دلیل، از عوامل موثر در بروز واریس هستند.

بروز واریس در زنان بیش از مردان است زیرا هورمون هایی که با غلظت بالا در بدن آنها وجود دارد، تا حدی شل کننده دیواره عروق هستند. در دوران بارداری هم به دلیل تغییرات هورمونی و فشاری که در لگن به وریدها وارد می شود، احتمال بروز واریس وجود دارد.

در موارد خفیف واریس، شخص فقط در اندام تحتانی احساس سنگینی می کند. در این شرایط فرد مبتلا باید از ایستادن یا نشستن طولانی مدت اجتناب کند و هنگام نشستن پاهایش را روی بلندی قرار دهد و به تناوب جای ۲ پا را عوض کند. شب ها هم هنگام خواب باید پاها بالاتر از سطح بدن قرار بگیرند.
در واریس پیشرفته استفاده از جوراب واریس توصیه می شود. معمولا علایم با پوشیدن جوراب، تخفیف می یابد و بیش از این اقدامی لازم نیست. البته جوراب های واریس انواع و جنس های مختلفی دارند. برخی از جوراب های نامرغوب ممکن است باعث خارش و آسیب به پوست شوند.

اگر جوراب صحیح طراحی نشده باشد، فشاری که بر اندام وارد می کند، ممکن است باعث بهبود واریس نشود یا حتی آن را تشدید کند. جوراب های واریس با فشاری که وارد می کنند به عضلات پا کمک می کنند خون را تخلیه کنند. استفاده از درمان های دارویی که با بازسازی جدار عروق آسیب دیده، منجر به بهبودی واریس می شود در گروهی از بیماران توصیه می گردد. در موارد نادر برای درمان واریس، به جراحی یا لیزر نیاز است. این روش ها معمولا فقط در واریس های شدید و عارضه دار توصیه می شوند.