اگر بزرگسالانی خلاق و با قوه تخیل می‌خواهیم، باید از سال‌های اولیه زندگی آنها برای این کار برنامه ریزی کنیم. کودکان را برای زندگی تربیت می‌کنیم و هر خصوصیتی را که در این سن در آنان تشویق کنیم با آنان می‌ماند، اگر خلاقیت قوه تخیل آنان را تشویق نکنیم، کودکان به بزرگسالانی خلاق تبدیل نمی‌شوند.

خلاقیت یعنی برقراری ارتباط بین آن چیزهایی که قبلاً ارتباطی به هم نداشت؛ این خصوصیت به نحوی معنادار در همه سنین و مراحل رشد دیده می‌شود. فرآیند خلاق دربرگیرنده انتخاب، استدلال وتفکر عمیق است و مستلزم خلاصه کردن اطلاعات ادراکی و تغییر و تبدیل آن به شکلی تازه است. آدم‌های خلاق منفعل نیستند. هر چند که ما برای خلاقیت ارزش قائلیم و می‌خواهیم آن را تشویق کنیم، ولی ممکن است بعضی‌ها کودکان خلاق را مزاحم بدانند زیرا زیاد سؤال می‌کند و می‌خواهند به جای پذیرش دیدگاه بزرگسالان اطرافشان، امکانات دیگر را بررسی کنند.

$ویژگی‌های خلاقیت در کودکان خردسال:

تعریفی که از خلاقیت و تخیل آورده‌ایم بر کشف تازه و بر ارتباط دادن بین آن چیزهایی که قبلاً با هم ارتباط نداشتند و بر توانایی درونی کردن ادراکاتمان با توسل به تخیل تأکید دارد، اما چگونه می‌توانیم این تعاریف را به کودکان خردسال ربط دهیم؟

غالباً چیزهایی که آنها کشف می‌کنند تازه نیستند و مدت‌ها آدم‌های دیگری کشفشان کرده‌اند ولی این کشفیات برای کودک تازگی دارد. خلاقیت در کودکان یعنی اولین باری که ارتباطی را قبلاً کشف نکرده بوده‌اند، کشف کرده‌اند. آنریزگ ویالونگو (1993) در تعریف خلاقیت در سال‌های اولیه کودکی راه‌های زیر را پیشنهاد می‌کنند.

کودکان خلاقند در صورتی که:

کاوش کنند و بیازمایند

مدت طولانی بر روی یک تکلیف تمرکز کنند

به آشفتگی نظم بدهند و با پدیده‌ای قدیمی و آشنا کار تازه‌ای کنند.

با تکرار، چیز تازه‌ای بیافرینند

برای تربیت تخیل و خلاقیت در کودکان باید مطمئن شویم که کودکان به تجارب گسترده‌ای دسترسی دارند تا از طریق آن بتوانند خلاقیت و تخیل خود را رشد دهند. یکی از راه‌های گسترده‌تر کردن تجارب کودکان، استفاده از محیط اجتماعی است. محیط اجتماعی بخشی از تجربه هر روزه کودکان است که والدین و مربیان می‌توانند ازاین محیط برای افزودن به غنای تجربیات کودک استفاده کنند.

در این جا به چند مورد که والدین و مربیان می‌توانند برای پرورش خلاقیت و تخیل کودکان در محیط اجتماعی بدان توجه داشته باشند اشاره می‌کنیم:

1- درباره جنبه‌های مختلف محیط اجتماعی و امکاناتی که برای خلاقیت و تخیل ایجاد می‌کنند فکر کنید.

2- ممکن است با بچه‌ها به پارک یا بیرون شهر بروید. در هر حال مطمئن شوید که کودکان دقت کافی برای مشاهده، تبادل نظر و ثبت محیطی که به دیدن آن رفته‌اند دارند.

3- اگر به محل‌های کار می‌روید مثل مغازه یا ایستگاه آتش نشانی ابتدا با افرادی که در آن جا کار می‌کند حرف بزنید و مطمئن شوید که آنها از این که شما به آن جا می‌روید رضایت دارند.

4- با افرای که در منطقه شما می‌توانند شما را از وقایعی مثل جشن‌ها مطلع کنند در تماس باشید تا کودکان بتوانند از قبل خودشان را آماده کنند.

5- درباره لوازمی که کودکان ممکن است به آن نیاز داشته باشند فکر کنید، برای مثال یک ذره بین برای دیدن جزییات گیاهان و سطوح.

6- توانایی بالقوه چیزهای آشنا را نادیده بگیرید. نگاه کردن به ساختمان‌هایی که کودکان در آن هستند از دیدگاه خلاقانه و پر تخیل چشم کودکان را باز می‌کند. آنان می‌توانند مواد مختلفی را که به کار می‌برند شناسایی کنند و تصمیم بگیرند که چرا مواد خاصی برای مقصود خاصی به کار می‌رود. آنان می‌توانند عناصر هنری ـ طرح‌ها، شکل‌ها و رنگ‌ها ـ را ببینند و دریابند چگونه آنها تک تک و با هم به کار می‌رود. آن‌ها می‌توانند کیفیت زیبایی شناختی ساختمان را ارزیابی کنندـ چه احساسی به آنها دست می‌دهد؟ چه حوزه‌هایی را بیشتر دوست دارندو چرا و چگونه چیزها را تغییر می‌دهند؟