بارها این ضرب المثل را شنیده‌ایم که می گویند، ترک عادت موجب مرض است، در واقع ترک بعضی عادت‌ها برایمان سخت است، آن‌قدر که حتی با اینکه می دانیم این عادت ها به زندگی مان لطمه زده است، باز هم نمی‌توانیم ترک شان کنیم. اما بیایید این ضرب المثل را عوض کنیم و بگوییم، ترک عادت به موجب مرض نیست و می شود عادتهایی که زندگی مان را نابود می کنند، ترک کنیم. 

عادت چیست؟

واژه عادت در لغت به معنای خوی است و در اصطلاح هرگاه رفتاری در اثر تکرار چنان مورد قبول و خوشایند فرد قرار گیرد، به‌طوری‌که انجام مکرر آن خوشایند و ترک آن دشوار باشد، گفته می‌شود. داشتن «عادت» از این جهت سودمند است که به‌صورت رفتاری خودکار درآمده است، چرا که وقتی به چیزی عادت داریم، بدون آنکه ذهن و فکر خود را درگیر کنیم، به انجام آن می‌پردازیم.

*عادت های سمی که باید ترک کنید

- تماشای تلویزیون در هنگام صبح: تماشای تلویزیون باعث می شود در طول روز تحریک پذیر بوده و از سطح انرژی پایینی برخوردار باشید. 

- تاخیر در حضور در محل کار: بدانید که اگر 10-5 دقیقه زودتر از زمان مقرر در محل حاضر شوید، از نظر ذهنی آمادگی بیشتری پیدا می کنید و بهره وری بیشتری خواهید داشت.

- باقی ماندن در تخت پس از شنیدن زنگ ساعت: هر شب وقتی که زنگ ساعت خود را برای روز بعد تنظیم می کنید، در واقع به خود قولی می دهید؛ "قول می دهم که این ساعت از خواب برخیزم و روز خود را با انرژی و هیجان آغاز کنم." بعد صبح وقتی صدای زنگ بلند می شود، تصمیم می گیرید 10 دقیقه دیگر هم چرت بزنید. بدین ترتیب نخستین قولی که برای آن روز داده اید را حتی پیش از آنکه از تخت خود بیرون بیایید می شکنید. این کار را نکنید که روند خوشایندی را به دنبال ندارد.

- عدم صرف ناهار: افرادی که ناهار نمی خورند در پایان روز کار را با خستگی مفرط ترک می کنند و احتمال اینکه به سراغ عادات ناسالم دیگر بروند افزایش می یابد. هیچ ربطی ندارد که چقدر مشغله دارید، باید انرژی لازم برای عملکرد صحیح بدن و ذهن تان را تامین کنید.

- چک کردن مداوم موبایل: سعی کنید تعداد دفعاتی که گوشی خود را چک می کنید را به حداقل برسانید. نیازی نیست هر 37 ثانیه یک بار ایمیل تان را چک کنید! چرا که این عادت از این تمایل ناشی می شود که ما انسان ها اصولا همیشه منتظر موردی هستیم که حواس ما را پرت کند.

- ولخرجی: اگر جزو افرادی هستید که برای اعتبار بخشی به خود راهی غیر از هزینه کردن نمی شناسید باید بدانید که متاسفانه عاقبتی غیر از شکست و ناکامی ندارید. 
گام هایی برای ترک عادت های بد

- یک برنامه تهیه کنید. مطالعات نشان می‌دهد داشتن یک برنامه آگاهانه می‌تواند در غلبه بر عادات منفی بسیار موثر باشد. شما نمی‌توانید تنها با گفتن شفاهی عبارت«من قصد دارم از هدر رفتن وقت خود در اینترنت جلوگیری کنم»، انتظار موفقیت در توقف آن داشته باشید، بلکه باید برای این کار برنامه‌ای مشخص داشته باشید. 

- بر روی چند عادت به صورت همزمان تمرکز نکنید نگاهی به خودتان بیاندازید. ببینید چند عادت بد را می‌توانید در خصوص خودتان برشمرید؟ مطمئنا همین که قصد خواندن این مقاله را کرده اید، یعنی عاداتی هستند که می‌خواهید از شرشان خلاص شوید و آن را با نمونه‌های بهتری جایگزین کنید.

- لقمه را بزرگتر از دهان خود برندارید. حالا که تصمیم گرفته اید یک عادت را انتخاب و آن را تغییر دهید، بهتر است آرام پیش بروید و انرژی خود را به درستی برای تمام مسیر تقسیم کنید. 
- خودآگاهی برای رهایی از عادت‌های بد یک مهارت الزامی است. «خودآگاهی» توانایی شناخت خود و آگاهی از خصوصیات، نقاط ضعف و قوت، خواسته‌هاو ترس‌هایی که در زندگی ما وجود دارد، است. با داشتن خودآگاهی به خوبی از دلایل توقف عادات بدی که در خود داریم، مطلع خواهیم بود. 

- برای غلبه بر عادات بد، رویکردهای مناسبی انتخاب کنید. بعضی از افراد برای غلبه بر عادات بد، تصمیمی انقلابی می‌گیرند و سعی می‌کنند تا یک شبه آن را ترک کنند. بعضی دیگر نیز با روندی کاهشی و به تدریج عادات بد را در خود از بین می‌برند. 

- موانع ترک عادات بد را از بین ببرید. یکی از بهترین راه‌های جایگزینی عادات خوب به جای عادت‌های بد، از بین بردن موانع است. 

- برای جایگزینی عادت‌های خوب آگاهانه تلاش کنید. در اغلب موارد، با اقدام عملی استفاده از رفتارهای خوب، می‌توانید موجب توقف عادات بد شوید.  

- به خودتان پاداش بدهید. هرگاه موفق به ترک عادتی بد در خود شدید، بلافاصله به خود پاداش بدهید. پاداش دادن به خود، کمک می‌کند تا برای نگهداری عادات خوبی که انجام داده اید، انگیزه بیشتری پیدا کنید.

- از دیگران کمک بخواهید. در آخر می‌توانید از خانواده و دوستان خود بخواهید برای توقف عادت‌های بد به شما کمک کنند.

نکته آخر 

فرض کنید که تصمیم می‌گیرید از امروز، دقیقا از بعد تمام شدن خواندن این متن، می خواهید عادت های بد خود را برای همیشه کنار بگذارید، لطفا بدون هدف روی ذهن تان شروع به دویدن نکنید، نخواهید که همه آنچه فکر می کنید غلط است با زدن یک دکمه پاک می شود. هدف تان را تعیین کنید، یکی یکی عادت های بد را تغییر دهید، از قدیم گفته اند، سنگ بزرگ علامت نزدن است. یادتان باشد اگر هدف نداشته باشید و عادت های تان را تثبیت نکرده باشید، به سرعت عادت بد قبلی باز می‌گردد و به سرعت عادت های جدید فراموش می شود، به سادگی خوردن یک لیوان آب...