برای بسیاری از افراد، داشتن فرزند، یکی از مهمترین و پرمخاطره‌ترین تجربه‌های زندگی است. تحقیقات اخیر حاکی از این است که از هر چهار زوج، یکی با مشکلات باروری گریبانگیر است و این مشکلات تأثیر بسیاری در وضعیت روحی و روانی افراد خواهد داشت.

درمان‌های تضمینی ناباوری (IVF) شامل روش‌های استخراج و تلقیح تخمک و اسپرم و کاشت تخم در رحم مادر است. با اینکه این روش بسیار پرهزینه است و درصد موفقیت پائین (14%) آن و اثرات جانبی نامطلوبی دارد، استفاده از آن شایع است.

اکنون به خوبی دریافته‌ایم، برای افزایش احتمال باروری، راه‌های طبیعی هم وجود دارد. نقش خطیر تغذیه در رشد و نمو کودک در رحم به خوبی مشخص شده است. مثلاً کمبود ویتامینی به نام اسید فولیک موجب نقص لولهٔ عصبی کودک خواهد شد. لیکن به نظر می‌رسد کمبود مواد مغذی، هر چند اندک، احتمال اولین بارداری را کاهش می‌دهد. شما احتمالاً یکی از افرادی هستید که به نظرتان، رژیم غذایی سالمی دارید و دچار کمبود مواد مغذی نیستید، ولی احتمالاً یک تجزیه و تحلیل تغذیه‌ای از رژیم غذایی شما نشان خواهد داد که یک یا چند ماده مغذی را کمتر از نیازتان دریافت می‌کنید.

برای افزایش احتمال باروری، باید کلیه مواد مغذی در حد نیاز مصرف شوند و در بین آنها، موادی که مهمتر هستند به ترتیب بیان می‌شوند:

0 اسیدهای چرب ضروری که در روغن‌های گیاهی، روغن دانه‌ها و مغزها موجود هستند و برای حفظ تعادل هورمونی مورد نیازند.

0 عقیمی در مردان و زنان در ارتباط با کمبود ویتامین E است، چون با کمبود این ویتامین بافت‌های تولید مثلی تخریب می‌شوند.

0 منیزیم، روی و ویتامین A برای تولید سلول تخم مورد نیاز است.

0 کمبود ویتامین B6 و B2 با ناباوری مرتبط است.

0 ویتامین A برای تولید هورمون‌های مردانه مورد نیاز است (که در ارتباط با عنصر روی است).

0 در بین کلیه مواد مغذی که با باروری مرتبط‌اند، "روی" از همه با اهمیت‌تر است. این ماده معدنی برای فعالیت صحیح صدها سیستم آنزیمی بدن ضروری است. تعدادی از این سیستم‌های آنزیمی مربوط به باروری در زن و مرد است. برای مثال رشد و نمو دیوارهٔ رحم بستگی به روی دارد و این ماده معدنی برای تولید اسپرم در مردان مورد نیاز است.

تجزیه املاح موجود در موی (1) افراد نابارور نشان می‌دهد، تعداد کثیری از خانم‌هایی که باردار نمی‌شوند و یا سقط‌های پی در پی دارند، دچار کمبود روی هستند. رژیم غذایی اغلب افراد تأمین کننده روی مورد نیازشان نیست و شرایطی چون استرس، سیگار کشیدن، آلودگی هوا و الکل موجب تخلیه منابع روی بدن می‌شود.

یکی از دلایل دیگر ناباروری، افزایش تماس با ترکیبات استروژنی مصنوعی است که تعادل هورمون‌های بدن را به مخاطره می‌اندازد. هورمون‌های مصنوعی در داروها و محصولات لبنی غیر اورگانیک (2) وجود دارد و گوشتها اغلب محتوی هورمون هستند. همچنین ماهی‌هایی که از آبهای آلوده صید می‌شوند، حشره کش ها و مواد محتوی پلاستیک دارای هورمون هستند. در مردان دریافت مقادیری بالای استروژن، تولید اسپرم را کاهش می‌دهد و در زنان ایجاد کیست‌های تخمدانی و رحمی می‌کند که با لطبع بر باروری مؤثر است. مثل آنکه اگر با کاشتن یک دانه بر روی یک خشکزار، انتظار درختی تنومند را داشته باشیم، دور از عقل است.

خانمی بنام دایانا (حدود سی سال)، مبتلا به کیست تخمدان بود واز شش سال پیش تحت درمان با هورمون بوده است. تمایل به باروری و گفته‌های پزشک مبنی بر احتمال کم باروری با شرایط فعلی، او را واداشت تا پس از گفت و گو با پزشک معالج، دارو درمانی را قطع و به یک متخصص تغذیه مراجعه کند. دایانا دچار کمبود شدید املاح و عدم ثبات قند خون بود که موجب احساس خستگی و تمایل شدید به مصرف مواد قندی می‌شد. رژیمی خاصی برایش تنظیم شد و مکمل‌های قوی املاح حاوی روی و کروم توصیه شد. همچنین از عصاره گیاهی سویا و agnus castus استفاده کرد که تنظیم کننده تعادل هورمون بدن هستند. پس از مدتی با رعایت رژیم غذایی اصولی و رژیم درمانی، دایانا به آرزویش که مادر شدن بود، رسید.

اگر این شرح حال، شما را قانع می‌کند در رژیم غذایی‌تان تغییرات اساسی بدهید.

 در همین رابطه به نتیجه تحقیقی که در دانشگاه سوری (3) انجام شد، توجه کنید. در سال 1978 اثرات تغذیه و دیگر عوامل محیطی بر باروری بطور گسترده مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی صدها زوج از رژیم اصولی به همراه مصرف مکمل ویتامین و مواد معدنی پیروی کردند و از نظر عفونت ادراری، مسمومیت با فلزهای سنگین و مواد مسمومیت زای ضد باروری مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد 81 درصد از این زوج‌ها، با سابقهٔ ناباروری، صاحب فرزندان سالم و تندرست شدند.

در مورد دستیابی‌های علم تغذیه جدید در زمینهٔ درمان ناباروری باز هم صحبت خواهیم کرد.

1- یکی از روشهای بررسی میزان روی بدن، تجزیه و اندازه گیری آن در موی افراد است.

2-Non – organic

3-University of sarrey

تبیان