بسیاری از اوقات مردم اینترنت را به عنوان راهی برای گریز از واقعیات یا به عنوان راهی برای برقراری ارتباط با سایران، بدون نگرانی درباره پیامدهای اجتماعی آن برمی گزینند. مطالب بسیاری در باره اعتیاد اینترنتی منتشر شده است.
بسیاری از محققان مطالبی در خصوص رابطهٔ میان اعتیاد اینترنتی و مشکلات اجتماعی از قبیل اضطراب و افسردگی منتشر کردهاند. اما یافتن رابطهای میان کمرویی و اعتیاد اینترنتی مشکل است. از میان مطالعات منتشره، بسیاری از آنها به بررسی مشکلات اینترنتی مرتبط با دانش آموزان دبیرستانی و دانشجویان دانشکده پرداختهاند. از میان سطوح مختلف آموزشی، دانش آموزان مدارس راهنمایی گروه بسیار متفاوتی محسوب میشوند، زیرا آنها در مرحله بسیار کمرویی قرار داشته و در حال رشد ذهنی و اجتماعی هستند. استفاده از اینترنت الزام سنی ندارد و بسیاری از نوجوانان در دسترسی به آن محدودیتی ندارند. این نوجوانان در معرض تغییرات متعددی هستند که هم فیزیکی و هم عاطفی است و عموماً در دوره بسیار کمرویی قرار داشتهاند؛ به ویژه هنگامی که آنان میخواهند با سایران ارتباط برقرار کنند.
خجالتی بودن عاملی است که نوجوانان را مستعد کمرویی و زمینه را برای اعتیاد آنان به اینترنت فراهم میکند.
در تلاش برای یافتن رابطه میان کمرویی و اعتیاد به اینترنت، با استفاده از روش پیمایشی در مدارس دوره متوسطه کشور هنگ کنگ، پژوهشی اجرا شد. پس از آن که پرسش نامهها مورد تحلیل قرار گرفت، مشخص شد در مدارس دوره راهنمایی رابطهٔ مهمی میان کمرویی و اعتیاد به اینترنت وجود دارد طوری که دانش آموزانی که کمروتر بودند بیشتر به اینترنت معتاد بودند. این وضع برای دانش آموزان مدارس متوسطه وجود نداشت. هرچند دربارهٔ این دسته از دانش آموزان نیز به نظر میرسد که میان میزان زمانی که آنها به اینترنت میپردازند و اعتیاد آنان به اینترنت رابطه وجود دارد.
برای بررسی این سؤال که آیا کمرویی بر اعتیاد به اینترنت تأثیرگذار است باید در ابتدا مشخص شود که منظور از اعتیاد به اینترنت چیست و چگونه میتوان اعتیاد به اینترنت و کمرویی را ارزیابی کرد. دکتر کی سی یونگ تعریف خوبی دربارهٔ اعتیاد به اینترنت داده است که در اکثر تحقیقات از آن استفاده شده است. یونگ براین باور است اعتیاد به اینترنت (IA) شامل اختصاص بیش از حد زمان یا تمایل به گذراندن وقت جهت شرکت در فعالیتهای متعدد رایانهای و اینترنتی است که شامل این موارد است:
1 ـ ارتباط موقت، استفاده از اتاقهای گفت وگو یا برنامههای گفت وگو
2 ـ بازیهای اینترنتی، انجام بازیهای ویدیویی رایانهای یا اینترنتی
3 ـ استفادهٔ بیش از حد از اطلاعات، جست و جو و جمع آوری داده
4 ـ اعتیاد به اینترنت، استفاده از رایانه برای بازی
بعد دیگر موضوع مورد بررسی مسأله کمرویی است. کمرویی میتواند به عنوان رفتار و ارتباط با مشکل در موقعیتهای اجتماعی تعریف شود. کمرویی یک ویژگی است که تقریباً در 40 درصد از افراد دیده میشود. احتمالاً زنان بیشتر تجربهٔ کمرویی داشتهاند. برخی پژوهشگران درصدد این هستند تا کمرویی را به عنوان مشخصههای یک شخصیت «متمایز» که میتواند منجر به طیفی از مشکلات اجتماعی شود بیان کنند.
تسایی و لینز در مقاله «اعتیاد به اینترنت نوجوانان در تایوان: یک مطالعه به روش مصاحبهای»، به دنبال برخی از تحقیقاتی که قبلاً با استفاده از مقیاس یونگ بر روی شماری از دانش آموزان 16 و 17 ساله تایوانی انجام شده، داشتن اعتیاد به اینترنت را مورد شک قرار دادهاند. تسایی ولینز با شماری از دانش آموزان مصاحبه کرده و دریافتند که به نظر میرسد.
در باره میزان زمانی که افراد با رایانه کار میکنند مشکل وجود دارد. یوهانسون و همکارانش نیز عنوان کردهاند تمام مطالعاتی که دراین باره در فنلاند انجام شده نشان میدهد اعتیاد به اینترنت در 8 تا 10 درصد از آنهایی که مورد مطالعه قرارگرفتهاند شایع است. هر دو تحقیق فوق الزامات اعتیاد اینترنتی را مورد بحث قرار میدهند اما درباره این که آیا کمرویی می تواندبه عنوان عاملی کمکی در گرایش به اعتیاد اینترنتی مطرح باشد سخنی به میان نمیآوردند. اگرچه مطالعهای توسط اسکالی، فیلیپز و استیونسن انجام گرفته که در آن کمرویی و اضطراب به عنوان الگوهای پیش بینی کننده برای استفاده از اینترنت مورد بحث قرار گرفتهاند.
تعدادی از تحقیقات درباره رابطه میان اعتیاد به اینترنت و کمرویی انجام گرفته است اسکالی و همکارانش تحقیقی را انجام دادهاند که شامل مطالعه درباره استفاده از اینترنت، مقیاس کم گویی اجتماعی و فهرست ویژگیهای اضطراب است که توسط نفر شرکت کننده تکمیل شد. اگرچه این تحقیق نتوانست نتیجه گیری کند که کمرویی یک عامل کمکی به اعتیاد به اینترنت است، اما آنها به نتایج جالبی دست یافتند. آنها دریافتند افراد کمرو و مضطرب بیشتر از کسانی که این قبیل مشکلات اجتماعی را ندارند از اینترنت استفاده نمیکنند، اما آنها توانستند پیش بینی کنند که چه اشخاصی با توجه به زمانی که به اینترنت اختصاص میدهند میتوانند از سایران جدا بمانند. علاوه براین آنها پیش بینی کردند افزایش محبوبیت اینترنت و امکانات ارتباطی آن و استفادههای خارج از اینترنت میتواند برای آنهایی که مشکلاتی با جنبههای خارج از اینترنت دارند زیان آور بوده و به ویژه موجب انزوای اجتماعی آنهایی شود که از سطح کمرویی بالایی برخوردارند. همچنین این نکته حائز اهمیت است. همانگونه که درمباحثات یوهانسن و گوتستام نیز ذکر شده، اعتیاد به اینترنت یک پدیده فرهنگی نیست و سرانجام این که اگرچه اسکالی، فیلیپز و استیونسن کمرویی را به عنوان عاملی کمکی دراستفاده نادرست از اینترنت نشناختهاند، اما آنها فرضیاتی را تنظیم کردند که براساس آن کمرویی به استفاده مفرط از اینترنت برای برقراری ارتباط کمک میکند. همان طور که اعتیاد به اینترنت زیادتر میشود، به منزوی شدن و رفتار نابجا ازنظر اجتماعی بیشتر کمک خواهد کرد.
پرسشنامه اعتیاد به اینترنت که توسط دکتر یونگ ارائه شده شامل 8 سؤال است. اگر افراد به 5 سؤال یا بیشتر پاسخ مثبت دهند، این احتمال وجود دارد که آنها از اعتیاد به اینترنت رنج میبرند. این سؤالها عبارتند از:
1 ـ آیا شما در رابطه با اینترنت احساس شیفتگی میکنید؟ (درباره فعالیت آنلاین قبلی خود و یا انتظار جلسه بعدی آنلاین شدن فکر کنید)
2 ـ آیا احساس میکنید به منظور دستیابی به رضایت مندی به افزایش میزان زمان استفاده از اینترنت نیاز دارید؟
3 ـ آیا شما به طور مکرر تلاشهایی ناموفق برای کنترل، کاهش یا توقف استفاده از اینترنت داشتهاید؟
4 ـ آیا هنگامی که میخواهید ارتباط خود را با اینترنت قطع کنید احساس بی قراری، بدخلقی، افسردگی یا زودرنجی دارید؟
5 ـ آیا بیشتر از زمانی که قصد داشتید، به اینترنت متصل بودهاید؟
6 ـ آیا به خاطر اینترنت خود را به خطر انداختهاید یا روابط و فرصتهای شغلی و آموزشی خود را به خطر انداختهاید؟
7 ـ آیا به خاطر وجود اعضای خانواده، یا دیگران دروغ گفتهاید؟
8 ـ آیا از اینترنت به عنوان راهی برای گریز از مشکلات استفاده میکنید (به عنوان مثال احساسات ناامیدکننده، گناه و افسردگی)؟
ترجمه: علی محمدنژاد
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید