شش ماه پس از کشت و تکثیر فیبروبلاست و تزریق آن برای درمان چین و چروک، تا کنون دوازده بیمار این عمل را موفقیت آمیز انجام داده‌اند و پس از بررسی در کمیته اخلاق پزشکی و پژوهش‌های بالینی، مراحل اجرا و نتایج آن مورد تأیید قرار گرفته و امکان انجام آن در مورد بیماران فراهم شده است.

برای انجام این عمل ابتدا تکه کوچکی (حدود 3 میلی متر مربع) از پوست پشت گوش بیمار برداشته شده و برای جدا کردن فیبروبلاست بافت و کشت و تکثیر آن‌ها به پژوهشکده رویان فرستاده می‌شود. پس از حدود سه هفته سلول‌ها با حجمی معادل 20 میلیون عدد در میلی متر آماده تزریق می‌باشند.

اخبار جدید حاکی از موفقیت اخیر محققان "مرکز تحقیقات پوست و سالک پژوهشکده‌ی رویان" در ابداع روش جدید درمان چین و چروک صورت است. دکتر محمد علی نیلفروش زاده (متخصص پوست و مو و فلوشیپ جراحی پوست،‌ لیزر و پیوند مو از انگلستان و کانادا) رئیس این مرکز است که به‌عنوان MEDICAL FACULTY در کنگره بین‌المللی سالانه ESHRS اروپا در سال 2003 لندن و سال 2003 برلین انتخاب شده و متد جدید جراحی پیوند مو را تحت عنوان" نیلفروش متد " در سال 2005 کنگره سالانه استرالیا مطرح کرده است.

پاسخگوی سؤالات زیر آقای دکتر محمد علی نیلفروش زاده می‌باشد.

* با توجه به این که شما با همکاری پژوهشکده رویان موفق به تزریق سلول‌های فیبروبلاست جهت رفع چین و چروک صورت شده‌اید، سابقه‌ی انجام این کار در دنیا و نیز عملکرد سلول‌های فیبروبلاست را تشریح کنید.

سلول‌های فیبروبلاست یکی از سلول‌های مهم بافت پوستی بوده و عمل اصلی آن ساخت رشته‌های کلاژنمی باشد. این رشته‌های پروتئینی ساختمان اصلی ظاهر و نیز قوام و کشسانی پوست را تشکیل می‌دهند.

با گذشت زمان از میزان تولید رشته‌های پروتئینی کلاژن کاسته می‌شود و ظاهر جوان چهره از بین می‌رود.

ایران یکی از کشورهای پیشرو در این زمینه است و ما توانسته‌ایم با همکاری پژوهشکده رویان این عمل را برای اولین بار در ایران انجام دهیم.

* این روش دارای چه مراحلی است و چگونه انجام می‌شود؟

برای انجام این عمل ابتدا تکه کوچکی (حدود 3 میلی متر مربع) از پوست پشت گوش بیمار برداشته شده و برای جدا کردن فیبروبلاست بافت و کشت و تکثیر آن‌ها به پژوهشکده رویان فرستاده می‌شود. پس از حدود سه هفته سلول‌ها با حجمی معادل 20 میلیون عدد در میلی متر آماده تزریق می‌باشند.

* هم اکنون از چه روش‌هایی جهت پُر سازی بافت و رفع چین و چروک پوست استفاده می‌شود و مزایا یا معایب احتمالی هر کدام از این روش‌ها کدامند؟

جست و جو برای یافتن یک روش درمانی مناسب جهت از بین بردن چین و چروک و جوشگاه‌های ناشی از جوش و نقایص پوستی همواره یکی از مباحث مورد علاقه‌ی پژوهشگران و پزشکان متخصص پوست و جراحان زیبایی بوده است. در این زمینه استفاده از مواد پُرکننده (FILLER AGENTS) به‌عنوان یک روش درمانی از گذشته​ی دور پیشنهاد شده و تا کنون مواد مختلفی برای پُر کردن چروک‌های صورت و نیز جوشگاه‌های فرو رفته و باقیمانده از جوش و محل زخم‌ها مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است. چنانکه در قرن گذشته پارافین به‌عنوان یک پُر کننده برای انجام این کار پیشنهاد شد که خیلی زود ناکارآمدی و عدم پذیرش این ماده از طرف بدن اثبات گردید. به‌طور کلی مواد پُر کننده را می‌توان به 3 دسته تقسیم کرد:

1- مواد صناعی

2- مواد با منشأ حیوانی

3- مواد با منشأ انسانی

از مواد صناعی می‌توان به شکلی از سیلیکون مایع پالایش شده اشاره کرد که در سال 1960 معرفی شد و تا 30 سال پس در آن تاریخ مورد استفاده قرار گرفت. اما مشکلات متعدد از جمله بروز واکنش‌های حساسیتی باعث توقف استفاده از آن شد.

یک ماده صناعی دیگر اسید پلی لاکتیک (POLY-L-LACTIC ACID) یا PLA است که یک پلیمر صناعی استریل و زیست سازگار می‌باشد. تزریق این ماده در درم عمقی باعث می‌شود فرآیند سنتز کلاژن توسط میکرو ذرات این پلیمر تحریک شود.

از مواد پُر کننده‌ی چین و چروک با منشأ انسانی می‌توان چربی، کلاژن خود فرد و در آخر تزریق فیبروبلاست کشت داده خویش سازگار (اتولوگ) را نام برد.

تزریق چربی مستلزم انجام جراحی و استخراج بافت چربی از محل‌هایی مانند شکم است و دوام آن نیز چند ماه بیشتر نیست.

کلاژن خویش سازگار نیز از پوست خود بیمار گرفته می‌شود. در این روش از پوستی که در جراحی‌های زیبایی برداشته می‌شود، کلاژن استخراج می‌گردد و برای به دست آوردن 1 میلی لیتر محلول حاوی کلاژن 5 درصد، حدود 2 اینچ مربع از پوست مورد نیاز است.

یک ماده پراستفاده دیگر اسید هیالورونیک است که یک ماده طبیعی بوده و توانایی‌ترمیم چروک‌ها و نقایص متوسط تا شدید را دارد. اسید هیالورونیک در همه بافت‌های انسان و حیوان یافت شده و زیست سازگار است. این اسید نقش مهمی در حجم دادن به پوست، شکل دادن به چشم‌ها و کشسانی مفاصل بازی می‌کند. با افزایش سن در انسان سلول‌ها به‌تدریج توانایی ساخت این ماده را از دست می‌دهند.

در مورد معایب این راهکار درمانی می‌توان به انتظار نسبتاً طولانی برای بروز آثار درمانی اشاره کرد، زیرا ظهور نتایج منوط به گذشت زمان و انجام کلاژن سازی در بافت است. البته در کشورهای دیگر گران بودن این روش یکی از معایب آن به‌حساب می‌آید.

* غیر از سلول‌های فیبروبلاست، آیا طرح‌های دیگری در زمینه سلول‌های درمانی در دست اجرا دارید؟

بله. کشت و تکثیر سلول‌های ملانوسیت یا سلول‌های رنگ‌دانه پوست جهت بیماران مبتلا به لک و پیس یا ویتیلیگو و کشت و تکثیر سلول‌های کراتینوسیت برای کاشت در محل جوشگاه‌های باقیمانده از سوختگی از طرح‌های دیگری است که در "مرکز تحقیقات بیماری‌های پوست و سالک" در دست اجراست و نتایج آن در آینده اعلام خواهد شد.