به باور برخی روان شناسان، غالب کشاکش‌های خانوادگی، سردی‌ها و خانه گریزی‌ها، بدزبانی‌ها و جدایی‌ها به دلیل نبود جاذبه الهی یعنی مودت و رحمت و شفقت و بهره‌مندی از آرامش روانی است.

به باور برخی روان شناسان، غالب کشاکش‌های خانوادگی، سردی‌ها و خانه گریزی‌ها، بدزبانی‌ها و جدایی‌ها به دلیل نبود جاذبه الهی یعنی مودت و رحمت و شفقت و بهره‌مندی از آرامش روانی است. حتی ریشه بسیاری از اختلالات رفتاری و کژروی‌های اجتماعی مثل اعتیاد به سیگار و الکل و مواد مخدر در بین برخی زنان و مردان متأهل را می‌توان در ناامنی روانی و فقر عاطفی بین همسران جستجو کرد. (۱)

راه‌های تحکیم مودت:

چه کنیم تا پیوند و صمیمیت و نشاط روحی و شفقت میان زن و شوهر استمرار یابد و جاذبه الهی مودت، عمیق و ریشه دار گردد؟

در پاسخ این سئوال اگر چه محققان توصیه‌های فراوانی بیان کرده‌اند، اما مهم‌ترین راه‌های ان به اختصار ذکر می‌شود:

۱) گذشت و اغماض:

از میان توصیه‌هایی که اسلام به زن و شوهر کرده، گذشت و اغماض هر یک از لغزش‌ها و کج خلقی‌های دیگری و چشم‌پوشی و نادیده گرفتن اشتباهات و خطاهای یکدیگر در درجه اوّل قرار دارد.

۲) به بهترین نامی که او دوست دارد صدایش کند. (۲)

اسلامی می‌خواهد همواره تنور عشق و محبت و صفا و صمیمیت میان زن و شوهر گرم باشد، از این رو توصیه می‌کند با واژه‌ها و نامی یکدیگر را صدا کنند که همسر خیلی خوش دارد، مثلاً عزیزم.

۳) سلام کردن:

زن و شوهر در سلام گفتن به همدیگر پیشی بگیرند. هنگام وارد شدن به خانه با صدای بلند و با خوش رویی، و نشاط و محبت آمیز سلام بگوید و موقع بیرون رفتن از خانه، با همان کیفیت خداحافظی کند، حتی هنگامی که از خواب بیدار می‌شوند، به همدیگر سلام کنند.

۴) پیشواز و بدرقه رفتن:

لازم است که زن هنگام بیرون رفتن شوهر او را بدرقه کند و مرد با نشاط با همسرش خداحافظی نماید. موقع داخل شدن به خانه به استقبال شوهرش رود و اگر چیزی خریده، از دستش بگیرد وخدا قوّتی به او بدهد. شوهر نیزخسته نباشید بگوید و خدا قوّتی به همسرش بدهد و از کارها و زحماتش تقدیر وتشکر کند.

روزی مردی خدمت پیامبر اسلام (ص) آمد و عرض کرد:

همسری دارم که هرگاه وارد خانه می‌شوم، به استقبال من می‌آید و چون خارج می‌شوم، بدرقه‌ام می‌کند. هنگامی که مرا ناراحت ببیند می‌گوید: اگر برای مخارج زندگی ناراحتی، بدان که خدا روزی ما را تضمین کرده، پس بی‌جهت غصه نخور، اگر برای آخرت ناراحتی، خدا غصه‌ات را زیادتر کند.

پیامبر (ص) فرمود: " خداوند روی زمین کارگزارانی دارد و همسر شما یکی از عاملان و کارگزاران خدا روی زمین است. خداوند به خاطر زن استقبال و بدرقه و حرف‌هایش، نصف پاداش شهدا را به او عنایت می‌کند."(۳)

۵) سخن محبت آمیز هنگام تندی و خشونت:

گفتگو و سئوال و پاسخ زن و شوهر باید مؤدبانه، محبت آمیز و صمیمی باشد و در برابر کلمات تند و خشنی که گاه از همسر خود می‌شنود، متانت، حوصله و بزرگواری نشان دهد تا صحنه نزاع به مجلس شوخی، و میدان رزم و ستیز به مجلس بزم تبدیل شود.

مؤثرتر از کلمات و واژه‌ها برای ایجاد محبت و نفرت، آهنگ صدا، حرکات دست و چشم و ابرو و سایر اعضا یا سکوت‌های به جا و طرز نگاه کردن به همسر است.

۶) نظافت و تمیزی شوهران:

اسلام برای دلگرم شدن زنان به زندگی و جلب محبت آنان به مردان توصیه می‌کند که لباس و سر و وضع خود راتمیز و اصلاح کنند؛ مسواک بزنند و آراسته و پاکیزه باشند تا زنانشان به نامحرم تمایل پیدا نکنند.

پیامبر اکرم (ص) در دنباله این حدیث می‌فرماید: "گروهی از مردان بنی‌اسرائیل چنین نکردند، در نتیجه زنان‌شان ازآنان دلسرد شدند و با گرایش به نامحرم به زنا رو آوردند."(۴)

۷) آرایش و پیرایش زنان برای شوهران:

اسلام به زنان توصیه می‌کند که خود را برای همسران در منزلزینت و آرایش کنید و با لباس و آرایش در زیباترین چهره و قیافه نزد شوهران جلوه‌گری نمایید تا همسرانتان به زنان نامحرم دل نبندند. نیز بانوان را از ظاهر کردن آرایش و پیرایش‌شان نزد نامحرم نهی کرده است. امام صادق (ع) فرمود:‌"سزاوار نیست که زن هیچ گاه، حتی در پیری و کهنسالی، بدن خود را بدون زینت گذارد، اگر چه با آویزان کردن گردن بندی باشد، چنان که سزاوار نیست که (چشم و ابرو) دست آنان بدون رنگ باشد". (۵)

۸) تهیه هدیه و سوغات:

زن و شوهر لازم است به بهانه‌های مختلف زمین? فراهم کردن خوشحالی همدیگر را فراهم سازند، مثلاً در سالگرد تولد، ازدواج، یا اعیاد مذهبی و هنگام بازگشت از سفر با تهیه هدایا و سوغات اسباب خوشحالی همدیگر را فراهم کنند.

۹) عیب پوشی و رازداری:

یکی از ویژگی‌های همسران شایسته و وفادار، رازداری است. زن و شوهر باید حافظ اسرار یکدیگر باشند، چنان که قرآن می‌فرماید "لباس"(۶) یکدیگر باشند و عیب‌ها و ضعف‌ها و کمبودهای زندگی را برای دیگران اگر چه نزدیک‌ترین فرد باشد نقل نکنند. بدانند افشای عیب و اسرار همسر خیانت تلقی می‌گردد.

خداوند یکی از همسران پیامبر (ص) را به خاطر افشای سرّ همسرش مورد نکوهش و ملامت قرار می‌دهد و در صورت تکرار وی را به طلاق تهدید می‌کند. (۷)

۱۰) اظهار محبت‌ها و دوستی‌ها:

زن و شوهر باید بدانند که روی کره زمین نزدیک‌تر از همسرش کسی نیست، پس اگر سعادت و خوشبختی می‌خواهند، لذت و صفای زندگی می‌طلبند، غمخوار و دلسوز یکدیگر باشند و محبت‌ها را از درون دل خود به زبان جاری کنن و محبت و علاقه قلبی خود راابراز نمایند.

پی نوشت:

۱ – غلامعلی افروز- همسران برتر ص ۳۰ - ۲۹.

۲- اصول کافی، ج ۲، ص ۶۴۳.

۳ - وسائل الشیعه، ج ۱۴، ص ۱۷.

۴ - نهج الفصاحه، ص ۷۲، ش ۳۷۸.

۵ - وسائل الشیعه، ج ۱، ص ۴۱ و ج ۱۴، ص ۱۶۳.

۶ - بقره (۲)، آیه ۱۸۷.

۷ - تحریم (۶۶)،‌ آیات ۶ - ۴.