دو نوع چربی در مواد غذایی وجود دارد:

1- چربی‌های اشباع

این چربی‌ها عموماً در دمای اتاق جامد هستند. مصرف این نوع چربی، یکی از مهم‌ترین عوامل بروز بیماری‌های قلبی و افزایش کلسترول خون است. چربی اشباع در گوشت قرمز، مرغ، روغن حیوانی، کره، خامه، شیر و پنیر پرچرب، شیرینی‌های خامه‌ای، روغن نارگیل، روغن درخت خرما، روغن نباتی جامد و کرهٔ کاکائو وجود دارد.

2- چربی‌های غیر اشباع

این چربی‌ها در کاهش کلسترول خون نقش بسزایی دارند. این چربی‌ها در دمای اتاق مایع هستند و در یخچال سفت می‌شوند. منابع غذایی آنها شامل ماهی، روغن ماهی، روغن‌های گیاهی مثل روغن تخمه آفتاب گردان، ذرت، سویا، گردو، روغن بادام زمینی، روغن زیتون و روغن کانولا (گلزا) است.

نقش تغذیه بر کلسترول خون

بیشتر رژیم‌های غذایی برای کاهش کلسترول خون بر اساس کاهش مصرف چربی اشباع و کلسترول و افزایش مصرف فیبر غذایی و سبزیجات است.

عوامل افزایش دهنده کلسترول خون

- کمبود وزن و کاهش وزن موجب افزایش مقدارتری گلیسیرید و کلسترول خون می‌شود.

- سیگار کشیدن نیز باعث افزایش مقدار کلسترول می‌شود.

- کمبود فعالیت بدنی و ورزش نکردن نیز از عوامل افزایش کلسترول است.

- غذاهای خانگی بهتر از غذاهای آمادهٔ بیرون هستند، چراکه غذاهای آماده دارای مقدار زیادی انرژی و نمک هستند و موجب افزایش کلسترول می‌گردند.

- مغز، دل، جگر، قلوه، زبان، کله پاچه، خامه، پنیرهای پرچرب، بستنی، زرده تخم مرغ، کره، روغن نارگیل، روغن خرما، روغن حیوانی، روغن نباتی جامد، شیرینی‌های خامه‌ای همه باعث افزایش کلسترول خون می‌گردند.

مواد غذایی پایین آورندهٔ کلسترول خون

* جو، لوبیا، نخود، سیب، پرتقال، هویج، لوبیا قرمز و گلابی: محتوی مقدار زیادی فیبر محلول هستند. فیبر محلول، باعث کاهش LDL (کلسترول بد) و افزایش HDL (کلسترول خوب) می‌شود. مصرف روزانه 5 تا 10 گرم فیبر محلول موجب پایین آمدن LDL به میزان 5 درصد می‌شود.

* ماهی: منبع خوب پروتئین و چربی غیر اشباع امگا 3 است. ماهی باعث کاهش مقدار LDL و افزایش مقدار HDL می‌گردد. امگا 3 به عنوان پایین آورنده‌تری گلیسیرید نیز معروف است.

انجمن قلب امریکا توصیه کرده است افراد هفته‌ای 180 گرم ماهی (دو بار درهفته و هر بار 90 گرم) مصرف کنند که بهتر است جزو گروه ماهی‌های چرب باشند، مانند:

سالمون، قزل آلا و ساردین.

* آجیل‌ها شامل بادام، فندوق، بادام زمینی، پسته و گردو:

محتوی مقدار زیادی فیبر، آنتی اکسیدان، ویتامین E و سلنیوم هستند. آجیل همچنین دارای مقدار زیادی چربی غیراشباع است که باعث پایین آمدن LDL می‌گردد.

انجمن غذا و دارو پیشنهاد کرده که افراد کمتر از 40 گرم آجیل در روز مصرف کنند. همچنین این انجمن گفته است که بهتر است افراد، آجیل را به جای غذاهایی با چربی اشباع (مانند گوشت) مصرف کنند تا موجب حفظ سلامتی قلب خود شوند.

* سویا: محتوی مقدار زیادی فیبر، چربی غیراشباع، ویتامین و عناصر معدنی است. سویا موجب کاهش کلسترول، LDL و تری گلیسیرید می‌شود. همچنین با مصرف سویا، سرطان از انسان دور می‌شود. سویا می‌تواند کلسترول بد (LDL) را تا میزان 3 درصد پایین آورد.

* سیر: سیر باعث کاهش کلسترول، LDL و تری گلیسیرید می‌شود. مصرف سیر از انعقاد خون جلوگیری می‌کند. عصاره سیر نیز برای پایین آوردن فشار خون بالا کاربرد دارد.

سیر به عنوان آنتی بیوتیک (ضد باکتری) نیز عمل می‌کند. ضد سرطان نیز است.

از آنجایی که سیر موجب نازک شدن رگ‌ها می‌گردد، لذا در مصرف آن نباید زیاده روی کرد. مصرف 1 حبه سیر در روز می‌تواند تمام خواص بالا را به فرد ارزانی دهد.

* انار: باعث کاهش کلسترول، LDL و فشار خون می‌گردد. مشاهده شده است افرادی که 50 میلی لیتر آب انار در 3 ماه مصرف می‌کنند، احتمال ابتلا به بیماری قلبی در آنها بسیار کم است.

* روغن زیتون: افزایش مقدار HDL و کاهش کلسترول را باعث می‌شود. روغن زیتون خالص و طبیعی بهتر از روغن زیتون فرآیند شده است.

* کاکائو: باعث افزایش مقدار HDL می‌گردد. کاکائوی سیاه موجب پایین آوردن فشار خون و کاهش LDL به میزان 10 درصد می‌شود. ولی از آنجایی که کاکائو محتوی مقدار زیادی چربی، قند و کالری است، لذا برای حفظ سلامت قلب، مصرف کم آن توصیه شده است.

"اعتدال در مصرف هر غذایی، شرط سلامتی است"