يبوست حالتي است که درآن مدفوع سخت و کوچک است و براي برطرف شدن آن ( اجابت مزاج) نياز به استفاده از داروست.بعضي افراد از مسهل هاي مختلفي براي رفع يبوست استفاده مي کنند. ولي در بيشتر مواقع با استفاده مداوم از مسهل، قدرت طبيعي کولون کاهش يافته و اجابت مزاج طبيعي و بدون استفاده از مسهل مشکلتر مي گردد.

موثرترين درمان براي يبوست ايجاد يک تغيير مهم در رژيم غذايي است که البته امروزه کمتر به آن توجه مي شود.

در واقع کولون به استفاده از مسهل عادت مي کند. همچنين استفاده از مسهل مانع از بروز علايم هشدار دهنده مهمي مانند يبوست و درد،هنگام اجابت مزاج مي شود. بدون وجود اين اخطا رها، افراد همچنان به خوردن غذاهايي که واقعاً مي توانند عامل خطرناکي براي به خطر افتادن سلامتي آنها باشند، ادامه مي دهند. موثرترين درمان براي يبوست ايجاد يک تغيير مهم در رژيم غذايي است که البته امروزه کمتر به آن توجه مي شود.

اغلب انواع بيماريهاي دردناک روده به به قسمت انتهائي روده مربوط مي باشند. برخي از اين مشکلات تنها دردسرسازند. اما برخي زندگي بيماررا مورد تهديد قرارمي دهند. به هرحال نبايد مشکلات ساده و يا بيماريهاي خطرناک را به عنوان قسمت طبيعي از روند زندگي تحمل کرد.

يبوست معناي متفاوتي براي افراد مختلف دارد. طبق بررسي هاي انجام شده، بعضي از افراد هر شش تا دوازده روز و آن هم با کمک مسهل هاي قوي اجابت مزاج دارند و حتي اين مسئله را به عنوان امري طبيعي پذيرفته اند. فعاليت و حرکت روده براي دفع، به ميزان سلامتي افراد بستگي دارد. براي بعضي از افراد حرکت روده و اجابت مزاج درهردو روزيکبار، طبيعي است. درحاليکه فرد ديگري ممکن است روزانه سه باروحتي بيشتر دفع انجام دهد و هر دو آنها کاملاً سالم باشند.

معمولاً وريدهاي پا (رگي که خون را به قلب برمي گرداند) در افراد مبتلا به يبوست بر اثر فشار بيش از حد هنگام حرکت دشوار مدفوع در روده آسيب مي بينند. در طول رگ هاي پا دريچه هايي به فواصل متناوب قرار دارند که به حرکت جريان خون به طرف بالا و قلب کمک مي کنند. اين دريچه ها تقريباً به شکل يک نردبان متحرک هستند و در برابر حرکت خون به طرف پايين بر اثر فشارجاذبه مقاومت مي کنند. اين دريچه ها بر اثر فشار زيادي که براي حرکت مدفوع خشک و سفت نياز است، بيش از حد کشيده شده و صدمه مي بينند و طولي نمي کشد که اين دريچه ها ديگر براي نگهداشتن خون، فاقد کفايت مي گردند. و اگر دريچه ها خوب کار نکنند همواره يک ستون 6اينچي از خون بر روي رگ هاي پاييني فشار مي آورد. يکي از نتايج اين فشار نامشهود واريس وريد (رگ) پا است. ظهور شبکه درهم پيچيده آبي رنگ و دردناک بر روي پاها از علايم مشخصه واريس مي باشد. گاهي رگ ها در واريس زخم شده و موجب خونريزي مي شوند. چنين وضعيتي ممکن است در ناحيه مقعد نيز رخ دهد.

يبوست به دليل اختلالات روحي بوجود نمي آيد يا حداقل با اطمينان مي توان گفت که، اين مسئله عامل اصلي نيست. اگر چه پس ازعمري تحمل درد و رنج ناشي از مشکلات روده ، هر کسي در مورد سلامت و قابليتها يش، شک خواهد کرد.

تو صيه هاي تغذيه اي مناسب در درمان يبوست :

1- رژيم غذايي متکي بر کر بوهيدرات به همراه سبزيجات و ميوه جات مطمئن ترين درمان براي يبوست است.

2- تقريباً اکثر مردم، اثرات مثبت آلو را در مورد يبوست مي شناسند. آلو مي تواند به فرد مبتلا به يبوست کمک کند. بدين طريق که تغييراتي در افزايش فعاليت قسمتهاي پاييني روده داده و به يبوست پايان مي دهد.

3- مصرف حبوبات ) حبوبات حاوي انواع فيبرها بخصوص فيبرهاي بسيارجاذب آب، يعني سلولزوهمي سلولزمي باشند ( مي تواند به اجابت مزاج تا حد زيادي کمک نمايد.

4 - نوشيدن روزانه بين 8 تا 12 ليوان آب

دلايل يبوست کودکان و رفع آن

يبوست در اغلب کودکان بر اثر خوردن غذاهاي چرب و داراي فيبر کم بوجود مي آيد. اين مشکل ممکن است شامل نوشيدن زياد لبنيات و در کنار آن نخوردن ميوه جات و سبزيجات به وجود آيد.

بعضي تغييرات در رژيم غذايي کودک که احتمال يبوست را کم مي کند، عبارت است از:

1. به جاي دادن شير پرچرب از شير کم چرب يا شير سويا استفاده کنيد.

  اين تغيير در کودکاني که حداقل 2 سال دارند، قابل اجراست

2. مقدار شير مصرفي کودک را تا ميزان 5/1 تا 2 ليوان کم کنيد.

3. از دادن غذاهايي که موجب اسهال مي شوند، جدا خودداري کنيد، بعضي از اين غذاها عبارتند از:

موز

هويج پخته

غذاهاي چرب مانند: سيب زميني سرخ شده و غذاهاي آماده

برنج سفيد

بيشتر محصولات لبني مانند: پنير، ماست، بستني و شير.

اگر لبنيات را به خاطر يبوست محدود کرديد، منابع ديگر کلسيم را به کودک بدهيد، از قبيل: آب پرتقال، جعفري، سويا، دانه ها، کلم و غيره.

4. غذاهاي فيبري و سبوس دار را در غذاهاي کودک بگنجانيد.

5. مايعات زيادي به کودک بدهيد؛ مثل آب، آب سيب، آب گلابي و غيره.

جلوگيري از يبوست

اغلب غذاها و مايعات کمک به بهبود يبوست مي کنند، اين غذاها شامل:

ميوه هاي تازه که با پوست خورده مي شود، مانند: سيب، انگور، هلو و غيره.

ميوه هاي تازه که داراي آب زيادي مي باشند، از قبيل: هندوانه، طالبي

سبزيجات نپخته

بنشن ها

کشمش

آلو و انجير

غذاهاي تهيه شده از دانه ها نظير: نان گندم و غيره.

سبوس غلات

ويفرهاي که درونش فيبر وجود دارد

سوپ سبزيجات

پاپ کورن

پرتقال

سيب زميني پخته شده همراه با پوست

درمان يبوست

يبوست در کودکان موجب ناراحتي خود کودک و صد البته ناراحتي والدين مي شود. خوشبختانه درمان هاي زير براي مشکل يبوست به درد مي خورد، ولي بهتر است پزشک کودک را از اين مسئله با خبر کنيد.

مواد غذايي که در هر محصول موجود است را بخوانيد و آن را که داراي فيبر بيشتري است، انتخاب کرده و براي کودک بخريد.

اگر تغيير در رژيم غذايي، مشکل را برطرف نکرد، از داروهاي مسهل زير نظر پزشک استفاده کنيد.

يک برنامه منظم براي اجابت مزاج بگذاريد، براي مثال بعد از وعده غذايي. اما کودک را مجبور نکنيد، بلکه او را تشويق به رفتن به دستشويي کنيد، زيرا اگر اجبار در کار باشد، کودک عکس آن را انجام مي دهد.

ورزش کردن منظم، باعث جلوگيري از يبوست مي گردد.

اگر داروي خاصي مصرف مي کند، به پزشک مراجعه کرده و نام آن دارو را بگوييد، زيرا تاثير بعضي از داروها موجب يبوست مي شود.

مدفوع کردن به صورت غير عمدي، مي تواند نشان دهنده يبوست باشد.

اين نکته را از ياد نبريد که اگر يبوست براي مدت طولاني باقي ماند و با رژيم غذايي برطرف نشد، بايد حتما به پزشک مراجعه کنيد.

مقدار فيبر لازم براي کودک

به طور معمول کودکان 2 ساله بايد حداقل 5 گرم فيبر در روز دريافت کنند. براي کودکان بزرگ تر سن کودک + 5 گرم فيبر بايد محاسبه شود، براي مثال کودکي که 10 سال دارد، بايد حداقل 15 گرم فيبر روزانه دريافت کند.