مراقبت مناسب از زخمها مانع عفونت و کزاز شده و زخمها را التيام مي‏بخشد.

زخم‌های سطحی

زخمهاي سطحي زخمهايي هستند که سطح رويي پوست را مبتلا مي‏سازند. اين گونه زخمها را به طور کامل با آب و صابون شستشو دهيد تا چرک و آلودگي آن برطرف شود. از داروي ضدعفوني استفاده نکنيد زيرا فايده‏اي ندارد. به وسيله موچين ذرات ريز خاک را در صورتي که در زخم فرو رفته‏اند، خارج کنيد. قبل از استفاده، موچين را به مدت 5 دقيقه در آب بجوشانيد، زخم را خشک کنيد. سپس آن را با يک تکه پارچه تميز ببنديد. هر روز زخم را بازديد کنيد و علايم عفونت را کنترل نماييد. احتمال عفونت کردن بعضي از انواع زخمها زياد است. اگر پارچه‏اي که زخم را با آن بسته‏ايد، مرطوب شد زخم‏بند را باز کرده و از پارچه ديگري استفاده کنيد. پس از آنکه زخم دَلَمه بست، ديگر نيازي به بستن پارچه نيست.

زخمها و بريدگيهای عميق

 بعضي از زخمهاي سطحي بزرگتر در صورتي که بخيه زده شوند خيلي زود التيام مي‏يابند. در صورتي که خونريزي قطع شود مي‏توان نوع زخم را تشخيص داد. عمل بريدگي عميق را فقط در صورتي پانسمان کنيد که بريدگي کمتر از 12 ساعت قبل صورت گرفته باشد.×. بريدگي خيلي تميز بوده و هيچ گونه چرک و خاک در آن نباشد.×. محل گازگرفتگي سگ و ديگر حيوانات بايد باز بماند. بستن اين گونه زخمها باعث عفونتهاي خطرناک مي‏گردد. زخمها ممکن است به وسيله نخ بخيه زده شوند. اگر زخم عفونت کرد بايد فورا بخيه آن باز شود.

درمان زخم

زخم را با مقدار زيادي آب تميز (ترجيحا جوشيده) و صابون بشوييد.×. اجسام خارجي (گرد و خاک، لخته‏هاي خون و ...) را از زخم خارج کنيد. زخم را با محلول ضدعفوني کننده تميز کرده و با يک نوار زخم‏بندي پانسمان کنيد. هر روز زخم را بازديد کنيد.

زخمهاي عفونی

محل زخمهاي عفوني قرمز، متورم و دردناک است، چرک دارد و تورم آن لحظه به لحظه بيشتر مي‏شود. بعضي اوقات عفونت از يک قسمت بدن به قسمتهاي ديگر سرايت مي‏کند. در اين صورت فرد تب مي‏کند. يک خط قرمز نزديک زخم ايجاد مي‏شود. غدد لنفاوي متورم و دردناک مي‏شوند.

درمان

اگر زخم روي دست يا پاي کودک عفونت کرده، دست و پاي او را در يک سطل آب گرم (اما نه خيلي داغ) محتوي صابون فرو کنيد. اين کار را هر روز انجام دهيد. زخم را خشک کرده و با يک پارچه تميز بپوشانيد تا التيام يابد. پس از تميز کردن زخم اطمينان يابيد که کودک قبلاً واکسن کزاز زده باشد. زيرا عامل بيماري کزاز ميکروبي است که از طريق زخم وارد بدن مي‏شود

زخمهايی که احتمال عفوني شدن دارند

زخمهاي کثيف يا زخمهايي که به وسيله اشياء کثيف به وجود مي‏آيند. دملها يا زخمهاي عميق ديگري که خونريزي زيادي ندارند مانند زخمهاي ناشي از تيغ يا ميخ زخمهاي عميق همراه با خون‏مردگي شديد گازگرفتگي، مخصوصا گازگرفتگي سگ و انسان.