اول- رضايت همسر اول به ازدواج مجدد

اولين موردي را که لايحه جديد مصوب 10/11/88 مشهد مقدس اجازه ازدواج مجدد را به شوهر داده است، موردي است که زوجه اول او رضايت بدهد.

نکته مهم اين شرط يعني رضايت همسر اول در صورتي است که زوج بخواهد ازدواج مجدد دائم انجام دهد و ازدواج موقت را شامل نمی‌شود زيرا اين مسئله در ماده 24 لايحه مصوب آمده است.

دوم- عدم قدرت همسر اول به ايفاي وظايف زناشویی

مورد دوم که اجازه ازدواج مجدد دائم براي شوهر وجود خواهد داشت در صورتي است که همسر اول قدرت به ايفاي وظايف زناشويي نداشته باشد

نکته مهم: اين قدرت داشتن يا نداشتن بايد توسط دادگاه احراز شود و دادگاه اجازه را صادر کند و اساساً در همه مواردي که اجازه ازدواج مجدد دائم داده می‌شود بايد مراجعه به دادگاه و کسب اجازه رسمي صورت پذيرد.

سوم- عدم تمکين زن از شوهر پس از صدور حکم دادگاه

مصداق ديگري که به شوهر اجازه ازدواج مجدد داده می‌شود در حالي است که شوهر با آنکه قبلاً به دادگاه مراجعه کرده و از عدم تمکين همسر اول خود شکايت نموده و حکم به نفع خود گرفته است در عمل همسر اول از تمکين خودداري نمايد.

تجويز ازدواج مجدد دائم در لايحه جديد احصاء شده و برخي از اين مصاديق را در مقاله برشمرديم  که عبارت‌اند از يکم. رضايت همسر اول به ازدواج مجدد  دوم- عدم قدرت همسر اول به ايفاي وظايف زناشویی سوم- عدم تمکين زن از شوهر پس از صدور حکم دادگاه  چهارم- ابتلاي زن به جنون يا امراض صعب‌العلاج  پنجم- محکوميت قطعي زن به حبس به‌عنوان مجازات اما به هر حال به  آن‌ها اشکالاتي وارد است .

چهارم- ابتلاي زن به جنون يا امراض صعب‌العلاج

مصداق چهارمي که براي شوهر اجازه ازدواج مجدد دائم توسط دادگاه بايد صادر شود مواردي است که زوجه اول او به جنون يا امراض صعب‌العلاج مبتلا گرديده است.

نکته مهم عبارت ماده 24 لايحه مصوب کميسيون قضايي مجلس مطلق است و جنون دائمي و موقت را شامل می‌شود و البته بايد يادآور شويم که جنون قبل از عقد اگر پنهان شده باشد و پس از عقد متوجه شوند از مواردي است که حق فسخ عقد نکاح را به همسر خواهد داد.

پنجم- محکوميت قطعي زن به حبس به‌عنوان مجازات

مصداق ديگري که دادگاه اجازه ازدواج مجدد دائم را براي شوهر بنا بر ماده 24 لايحه مصوب صادر می‌کند جايي است که زوجه اولاً- جرم عمدي مرتکب شود

ثانياً- جرم عمدي وي منجر به محکوميت به مجازات حبس يک سال شود يا جزاي نقدي را نتواند بدهد و یک سال در بازداشت بماند!

نکته مهم: جاي تعجب و شگفت است در حالی که براي بسياري از جرائم جزاي نقدی‌های بالايي در نظر گرفته می‌شود، و زوجه عاجز از پرداخت به بازداشت یک‌ساله افتاده است، اين مورد را قانون گذار از موارد تجويز ازدواج مجدد دائم براي شوهر تلقي کرده است گويا مجازات مضاعفي را می‌خواهد براي زوجه مقرر کند! و...!!

زهروي -دانشجوي دکتري دانشگاه تهران