بلوغ راه طبیعی گذر از کودکی به بزرگ‌سالی است. به عبارتی، با یک سری تغییراتی که در جهت بلوغ جسمی و جنسی دختران اتفاق می‌افتد، شرایط تولیدمثل برای آن‌ها ایجاد می‌شود.

زمان شروع بلوغ در دختران بسته به نوع تغذیه، آب و هوا، شرایط روحی و روانی و ویژگی‌های ارثی متفاوت است. ولی به طور کلی، اکثر دختران بین سنین 8 تا 16 سال این فرآیند را تجربه می‌کنند. بلوغ زمانی است که بلوغ جنسی آغاز شده و اندام‌های تناسلی شروع به فعالیت می‌کنند. طی این دوره، شما ممکن است تغییرات جسمی و رفتاری را در دختر خود مشاهده کنید که تمام این‌ها به خاطر فعال شدن هورمون‌های جنسی زنانه است که با شروع دوره قاعدگی به سرانجام می‌رسد. این هورمون‌ها حتی ممکن است باعث بدخلقی، تندخویی و بروز رفتارهای نامعقول در نوجوان شود.

بلوغ را بشناسید: بلوغ به عنوان یکی از حیاتی‌ترین مراحل زندگی هر دختر، خود را با علائمی نشان می‌دهد که والدین باید با آگاهی از آن نشانه‌ها، دختر خود را در درک بهتر و بیشتر این مرحله از زندگی و پذیرش آن یاری کنند.

اولین نشانه بلوغ در دختران رشد سینه‌هاست که در برخی از دختران ممکن است از حدود 9 سالگی ایجاد شود و در سایر دخترها در سال‌های بعد و معمولاً رشد سینه‌ها تا 13 سالگی ادامه می‌یابد. همزمان با رشد سینه، رشد موهای بدن و بخصوص موهای زائد بدن هم زیاد می‌شود.

یکی دیگر از علائم بلوغ رشد قدی و وزنی دخترهاست. معمولاً دخترها در حدود 9 سالگی، 17 تا 18 درصد از قد بزرگ‌سالی خود را کسب می‌کنند. این رشد به گونه‌ای است که ابتدا دست‌ها و پاها و سپس تنه رشد می‌کند. بیشتر دختران حدود 6 ماه پیش از آغاز زمان نخستین قاعدگی به حداکثر قد خود می‌رسند.

علاوه بر این، دخترها در این سن وزن قابل توجهی به دست می‌آورند و ممکن است چربی زیادی در ناحیه بالای بازوها، ران‌ها جمع شود. ولی علی‌رغم همه این‌ها باید مراقب افزایش وزن بیش از حد دختران خود در سن بلوغ باشید و با رژیم غذایی سالم و مغذی و انجام حرکات ورزشی از چاق شدن مفرط آن‌ها جلوگیری کنید. در واقع در این مرحله دختر شما دچار یک جهش رشد کلی می‌شود. این جهش به دلیل ترشح هورمون رشد است. ولی پس از شروع ترشح هورمون جنسی استروژن که باعث شروع قاعدگی می‌شود، رشد قدی و نیز رشد استخوان‌ها کند و سپس متوقف می‌شود.

از علائم دیگر دوران بلوغ می‌توان به جوش‌ها یا آکنه جوانی اشاره کرد که گاهی به مسئله‌ای آزاردهنده برای نوجوان بدل می‌شود. در این زمان پوست بدن چرب‌تر شده و به شستشوی بیشتری نیاز دارد. بروز این جوش‌ها به این دلیل است که غدد چربی و عرق بدن رشد زیادی کرده و نیاز به پاکیزگی بیشتری پیدا می‌کند و تمام این‌ها به خاطر بالا بودن سطح هورمون‌هاست.

نشانه دیگر تعریق زیاد بدن نوجوان است. در این سن، بدن نوجوان ممکن است به خاطر تعریق زیاد، بوی نامطبوعی پیدا کند و در مراحل مختلف رایحه عرق ممکن است تغییر کند.

پس از گذشت تمام این مراحل که حدوداً یک یا 2 سال به طول می‌انجامد، دخترها اولین دوره خونریزی (قاعدگی) خود را تجربه می‌کنند. این زمان معمولاً بین سنین 12 تا 13 سالگی رخ می‌دهد ولی در برخی ممکن است زودتر یا دیرتر از این زمان آغاز شود. در مواقعی که این دوره تا 16 سالگی ایجاد نشود باید حتماً به پزشک مراجعه شود. در واقع قاعدگی، خونریزی‌ای است که دختران و زنان به طور ماهیانه یعنی هر 28 تا 35 روز یکبار و هر ماه حدود 3 ــ 2 روز تا 7 روز طول می‌کشد، ولی متوسط آن 5 روز است. این فرآیند تا رسیدن به سن یائسگی یعنی قطع شدن خونریزی‌ها در سنین 45 تا 50 سال ادامه می‌یابد و این دوره در 2 تا 3 سال ابتدای قاعدگی نامنظم است و به مرور منظم می‌شود. تخمدان‌ها به طور ماهانه، هر ماه یک تخمک آزاد می‌کنند و به این ترتیب بدن زن را برای پذیرش تخمک و بچه‌دار شدن آماده می‌کند. تمام اتفاقاتی که به دنبال بلوغ در بدن دختران رخ می‌دهد به دلیل ترشح هورمون جنسی زنانه استروژن است که از تخمدان‌ها ترشح می‌شود.