يك مثلث ، پائينش يك مربع . دو تا پنجره با پرده‌های رنگي و يك در كوچك : يك خانه ميان چند تا درخت سبز و گل‌های قرمز و زرد.
يادتان هست ؟ اولين تصوير نقاشی‌های كودكانه را می‌گویم.
چرا اولين موضوعي كه در ذهن نقش می‌بندد، خانه است؟
چرا خانه و خانواده را محوری‌ترین و اولين نهاد يك جامعه می‌دانند؟
"خانواده " ، از آن جهت مهم و اساسي است كه پایه‌های شخصيتي انسان را پي ريزي می‌کند.
از آن جهت قابل تأمل و بررسي است كه قادر است يك دانشمند بسازد ، يك انسان وارسته ، شايد هم يك بی‌سواد ، يك روح شيطاني.
خانواده از هر نوعش كه باشد ، سفيد يا سياه ، فقير يا غني ، غربي يا شرقي ، همه و همه ، كاركردهايي دارد كه قابل تأمل است.
قصد داريم در سه مقاله ، خانواده را از منظر غربي بودن و شرقي بودن مورد بررسي قرار دهيم.
اهميت اين سلسله مقالات در اين است كه تمام موارد اشاره شده از نگاه خود غربيان و بيان خود آن‌ها می‌باشد.
مباحثي كه در اين مقاله مورد بررسي قرار می‌گیرد بدين شرح است : خشونت خانگي و آزار جنسي ، منزلت زن از نگاه غرب و شرق ، ميزان طلاق و ازدواج در غرب و شرق ، بررسي خانواده‌های تك سرپرست در غرب ، انحرافات اخلاقي ميان جوانان ، و در آخر مصاحبه با يك خانم فرانسوي و ذكر ديدگاهشان از جامعه فرانسه و بررسي جامعه آمريكا بر اساس نوشته‌های مكتوب دو تن از متفكران آمريكايي.
خشونت خانگي
خانه را پناهگاه امن و آسايش می‌نامند ، اما آنچه گاهي ميان اين چهار ديواري اتفاق می‌افتد ، چيزي جز امنيت و آرامش است : خشونتي است كه تجربه‌ی بسياري از زنان غربي می‌شود.
يك متفكر غربي "خانه " را خطرناک‌ترین مكان در جامعه‌ی امروزي می‌داند.
خشونت خانگي بلاي اجتماعي جديدي نيست ، بلكه به قول آنتوني گيدنز – جامعه شناس انگليسي- "در سده‌های ميانه و اوايل صنعتي شدن يك جنبه‌ی متداول هر ازدواج بوده است.
تا اواخر قرن نوزدهم ، هيچ قانوني در انگلستان وجود نداشت كه مانع از آن شود كه مرد همسرش را مورد آزار جسمي قرار دهد ، به‌استثنای آسيب جدي يا قتل.
در يك بررسي گزارش شده است : بعضي زنان به نحو دل‌خراشی مجروح گردیده‌اند ، آن‌ها از شكستگي استخوان‌ها ، زخم‌های چاقو و جراحات شديد رنج می‌برند.
بعضی‌ها را با صندلي بر سرشان کوفته‌اند ، بعضي را از پله به پائين پرتاب کرده‌اند و در پاي يك نفر با چكش ميخي را فرو برده‌اند .
" در انگلستان از هر چهار قتل يك قتل توسط يكي از اعضاي خانواده عليه ديگري صورت می‌گیرد "
آنچه در اذهان وجود دارد اين است كه زنان در غرب، تحت "حمايت قانون" از اين گونه خشونت‌ها به دور هستند ، اما مطالعه‌ی آمارها از منابع خودشان ، و بررسي پناهگاه‌های زنان مضروب ، خلاف آن را نشان می‌دهد.
نگرش پليس كه معمولاً از سياست عدم مداخله در "اختلافات خانوادگي " پيروي می‌کند ، غالباً هيچ كمكي به زنان نمی‌کند.
هنگامي كه از پليس كمك خواسته می‌شود ، آنان مداخله‌ی خود را به آرام كردن مشاجره محدود می‌کنند ، نه پيگيري اتهامات.
جالب اينجاست كه " از هر چهار زن و شوهر آمريكايي تقریباً يكي عقيده دارد كه شوهر می‌تواند دليل موجهي براي زدن زن داشته باشد "
آنچه در غرب تهديدي براي امنيت زنان است ، خشونت در خانه‌ها و آزار و تجاوز جنسي در محيط كار است.
آزار و تجاوز جنسي
آنچه در غرب تهديدي براي امنيت زنان است ، خشونت در خانه‌ها و آزار و تجاوز جنسي در محيط كار است.
آزار جنسي در محل كار می‌تواند به‌عنوان استفاده از اقتدار شغلي يا قدرت ، به‌منظور تحميل خواسته‌های جنسي تعريف شود : مانند زماني كه به يك كارمند زن گفته می‌شود كه يا به يك برخورد جنسي رضايت دهد يا اخراج شود.
اين موارد براي برخي مردان غربي امري متداول و معمول است ، اما زنان غربي حتي بی‌زیان‌ترین رابطه را نوعي اهانت به خود می‌دانند.
جالب است بدانيم كه زنان در غرب ، بايد ياد بگيرند از نظر جنسي جذاب باشند تا بتوانند شغلي مناسب به دست آورند ، و در عين حال دسترسي ناپذير باشند ، تا از لحاظ روحي مورد آسيب قرار نگيرند.
"ارزيابي ميزان تجاوز جنسي با هر دقتي بسيار دشوار است . تنها نسبت اندكي از تجاوزات جنسي عملاً به اطلاع پليس می‌رسد و در آمارها گزارش می‌شود.
رقم واقعي ممكن است تا پنج برابر آنچه آمار رسمي نشان می‌دهد باشد.
يك بررسي درباره 1236 زن در لندن آشكار ساخت كه از هر شش تن يك تن مورد تجاوز قرار گرفته بودند ، از هر پنج تن بقيه يك تن توانسته بود با مبارزه مانع شود ، و نيمي از تجاوزات جنسي يا در خانه‌ی زن يا در خانه‌ی تجاوز کننده رخ داده بود ."
زنان در غرب ، بايد ياد بگيرند از نظر جنسي جذاب باشند تا بتوانند شغلي مناسب به دست آورند ، و در عين حال دسترسي ناپذير باشند ، تا از لحاظ روحي مورد آسيب قرار نگيرند.
سوزان براون ميلر در نظریه‌ی خود تحت عنوان " تجاوز جنسي و اضطراب زنان " می‌گوید : همه‌ی زنان غربي ، قربانيان تجاوز هستند زيرا زناني كه هرگز مورد تجاوز قرار نگرفته‌اند نيز دچار اضطراباتي مشابه زناني كه مورد تجاوز واقع گردیده‌اند می‌شوند.
او "تجاوز جنسي " را جزئي از يك نظام تهديد مردانه می‌داند كه همه‌ی زنان را در ترس و وحشت قرار می‌دهد.
براون ميلر در نظریه‌ی خود ، فهرستي از بايدها و نبايدها براي زناني كه سعي دارند خطر تجاوز را كاهش دهند می‌آورد.
در اين مجال ، به چند مورد از موارد اين فهرست اشاره می‌کنیم تا شاهدي باشد بر نماياني وضعيت غرب :
- "اگر به آپارتمان جديدي نقل مكان كرديد ، قفل‌ها را عوض كنيد.
- هنگامي كه به زنگ در جواب می‌دهید ، وانمود كنيد كه مردي در خانه است ( با صداي بلند بگوييد : " من می‌بینم چه كسي زنگ می‌زند ، باب ! ")
- از تنها بودن در خيابان يا محوطه دانشگاه در اواخر شب احتراز كنيد . در هر حال يك سلاح عملي در دست داشته باشيد مانند : سنجاق كلاه ، چنگال آشپزخانه ، سوت پليس ، ...
- اگر مورد حمله قرار گرفتيد ، فرياد نزنيد " تجاوز" فرياد بزنيد " آتش"
- تنها با يك مرد سوار آسانسور نشويد"
نقش مهم زن مسلمان در خانواده، تدبير امور داخلي خانواده و نظارت مسئولانه براي كانون پرمهر است.
منزلت زن
با توجه به آنچه در رابطه با "خشونت و تجاوز" گفته شد ، می‌توان صراحتاً به زناني اشاره كرد كه قربانيان تجدد توخالي و ظاهرفريب غرب هستند.
تمدني كه به‌ظاهر شعار"برابري جنسي " می‌دهد ، ولي در باطن ، زنان را به قول داستان نويس و منتقد اجتماعي فرانسوي – سيمون دوبووار- "جنس دوم" می‌نامد.
بر آنیم تا در انتهاي اولين مقاله ، منزلت زن را از منظر اسلام ، و از بيان علي (علیه‌السلام) بيان نماییم :
«مردي كه همسرش را بيازارد، نماز و هيچ كار خيري از او نزد خداوند پذيرفته نيست و نخستين كسي است كه وارد آتش مي‌شود.»
امام علي(ع) همچنين مي‌فرمايد: «هر كه به اهل خانواده‌ی خود بدي كند، از او اميد احساني نسبت به ديگران نمي‌رود.»
امام علي(ع) در اين باره به نقل از پيامبر(ص) مي‌فرمايد: «احترام بانوان را پاس نمي‌دارد، مگر كسي كه بزرگوار و كريم است و به ايشان اهانت نمي‌نمايد مگر كسي كه پست و فرومايه است.» (8)
امام علي(ع) تمام سعي خويش را به کار مي‌بست تا مردان جامعه، جايگاه ارزشمند زنان را درك كنند و بدانند كه همسر و اعضاي خانواده، بيش از هر چيز به مهر و محبت نياز دارند و هيچ‌گونه خشونت و بي‌حرمتي شایسته‌ی آنان نيست.
يكي از مسائل مورد توجه بزرگان دين اسلام، دور نگه‌داشتن زنان از تهديدها و آسيب‌هاي روحي و جسمي است.
در حالی که در غرب، بسياري از زنان قرباني ناملايمات اخلاقي و جنسي می‌شوند.
علي(ع) براي حفظ شخصيت زن و جلوگيري از آسيب‌هاي جسمي و روحي وي، به مواردي اشاره مي‌كند. از نگاه آن حضرت، زن مي‌تواند با حفظ حريم خود، در جامعه حضور يابد و در فعاليت‌هاي اقتصادي، سياسي و اجتماعي شركت كند و مانع تعدي بيگانگان شود.
علي(ع) به زنان توصيه مي‌كند هنگامي كه براي تحقق مسئوليت‌هاي اجتماعي، در اجتماع و محافل عمومي حضور مي‌يابند، حريم و پوشش مناسب داشته باشند. در اين صورت، او در برخوردهاي اجتماعي از مصونيت لازم برخوردار مي‌شود.
دين اسلام براي خانواده اهميت محوري قائل است. زنان و مردان هر يك در سيستم اجتماعي، ديني و تربيتي خانواده، وظيفه و نقشي كليدي بر عهده دارند.
نقش مهم زن مسلمان در خانواده، تدبير امور داخلي خانواده و نظارت مسئولانه براي كانون پرمهر است.
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید