ازدواج براى تعدادى از زنان و مردان، حكم سر و سامان گرفتن را دارد. براى اين افراد ازدواج سمبلى از آغاز بلوغ فكرى و تكامل است به نحوى كه زندگى آنان تنها در سايه ازدواج کردن معنا پيدا مى‏كند. براى تعدادى ديگر از زنان و مردان ازدواج تنها يك مقوله است كه بايد سر گيرد. بدين معنا كه چون سايرين ازدواج مى‏كنند پس آنان نيز بايد بدين امر مبادرت ورزند. به عبارت ديگر رسمى است كه نمى‏توان به آن تن در نداد.

ازدواج براى تمامى زنان و مردان يك تصميم‏گيرى بزرگ و اساسى بوده كه نه تنها سرنوشت آنان را رقم خواهد زد بلكه باعث گسترش اعضاى خانواده، بقاى نسل و افزايش افراد جامعه خواهد شد.

بنابراين انعكاس كلى هر ازدواجى به‌صورت مستقيم و غیرمستقیم به جامعه و اجتماع برخواهد گشت. با اين تفاصيل تعجبى ندارد وقتى دختران و پسران تصميم مى‏گيرند ازدواج كنند، شدیداً هيجان‏زده و نگران مى‏شوند. اين هيجان و نگرانى از اين بابت است كه آيا تصميم‏گيرى آن‌ها صحيح و اصولى بوده و آيا آن‌ها فرد مورد نظرشان را در زندگى پيدا كره‏اند؟

دلايل دختران و پسران را جهت مبادرت به امر ازدواج مى‏توان به اين صورت دسته‏بندى كرد:

«ازدواج می‌کنیم چون عاشق شده‌ایم». بعضى‏ها مى‏گويند ازدواج مى‏كنيم چون به‌طرف مقابل علاقه داريم و يا اينكه دليل ازدواجشان را عشق به‌طرف مقابل عنوان مى‏كنند. البته عشق نمى‏تواند و نبايد تنها دليل ازدواج باشد اما در تداوم زندگى مشترك و داشتن رابطه زناشويى سالم و موفق، جزئى مهم و اساسى است.

«ازدواج مى‏كنيم تا متعهد شويم». اين جمله‏اى است كه بسيارى از والدين و دختران و پسران خاطرنشان مى‏كنند. طبق نظر آنان ازدواج فرد را متعهد و پایبند زندگى و مسئوليت‏پذير مى‏سازد.

«ازدواج می‌کنیم چون رسم است.» براى برخى نيز ازدواج به دليل ديگرى صورت مى‏گيرد. آن‌ها زندگى مشترك را جزئى از فرهنگ دانسته و معتقدند ازدواج جزء اساسى باورهاى فرهنگى و مذهبى محسوب شده و سهم اساسى در مجموعه ارزشى ذهن آدم‏ها در جامعه به شمار مى‏آيد.

« ازدواج می‌کنیم تا خوشبخت شويم». تعدادى نيز فكر مى‏كنند فرد مورد نظرشان را يافته‏اند و معتقدند او همان فردى است كه خوشبختى‏شان را تضمين مى‏كند. به اين ترتيب با ازدواج با او، فكر مى‏كنند خوشبختى را نصيب خود مى‏سازند.

اگر فكر مى‏كنيد بايد ازدواج كنيد تا فقط سايه كسى بالاى سرتان باشد يا امنیتتان را به دست آورده و تأمين شويد ، در اشتباه مى‏باشيد. يعنى با اين اهداف نبايد تن به ازدواج دهيد. امنيت يا تأمين مالى يا در آمدن از تنهايى نمى‏توانند عامل شادى در زندگى باشند.

بعضى‏ها فكر مى‏كنند هر طورى شده بايد ازدواج كنند زيرا از تنها ماندن وحشت دارند. اگر دليل شما از ازدواج کردن اين است، بايد بگوييم بهتر است در يك كشورى كوچك بمانيد تا تمام زندگى‏تان را در يك كمد بزرگ كه به‌اشتباه انتخاب كرده‏ايد سپرى نماييد.

«ازدواج می‌کنیم تا بچه دار شويم » بچه‏دار شدن هم دليل ازدواج براى بعضى‏ها محسوب مى‏شود. اگر چه صاحب اولاد شدن و بقاى نسل، يكى از مسائل محورى زندگى مشترك است، اما اگر تنها و فقط به دليل اينكه صاحب فرزند شويد ازدواج مى‏كنيد، راه به صواب نمی‌برید زيرا بچه‏ها به يك محيط شاد و مناسب براى زندگى احتياج دارند. آيا با يك ازدواج غلط چنين امكانى از آن‌ها سلب نمى‏شود؟

ازدواج می‌کنیم تا عروس و داماد شويم». رؤياى عروس شدن و يا داماد شدن هم براى تعدادى دليل ازدواج قلمداد مى‏شود و البته آنان توجه ندارند اين مراسم چند روز بيشتر طول نمى‏كشد و عروس شدن يا داماد شدن با هدف داشتنِ صرفاً يك مراسم عروسى، دوام چندانى نخواهد داشت.

شايد شما و اطرافيانتان ده‌ها دليل ديگر نيز براى ازدواج داشته باشيد. نوع دليل آن‌قدرها مهم نيست بلكه آنچه اهميت دارد آن است كه شما و همسر آينده‏تان به‌روشنی و با صداقت در باره دلايل ازدواج با هم صحبت كرده باشيد و در نهايت اطمينان حاصل نماييد كه انگيزه‏ها و اهداف شما در زندگى مشترك با هم تطابق دارد.

در امر ازدواج ميزان توقع و انتظارات آن‌قدر مهم نيست بلكه آنچه اهميت دارد آن است كه هر دو نفر انتظارات و توقعات مشتركى داشته باشند و هر دو نفر تلاشى مشترك را جهت رسيدن به هدف مشترك آغاز نمايند.

زمانى كه انتظارات و توقعات دو طرف متفاوت باشد، همواره يكى از دو نفر نااميد و سرخورده خواهد شد. البته بايد گفت انتظارات و نگرانى‏هاى زن و مرد تحت تأثير عوامل بسيار زيادى قرار مى‏گيرند. تجربه دوستان قبلى، روابط فاميلى و خانوادگى افراد، محيط رشد و بسيارى عوامل ديگر در اين مسئله دخيل هستند. و البته به ياد داشته باشيم يكى از مؤثرترين عوامل در اين زمينه، خانواده‏هاى طرفين است.

با اين توضيحات هر چه پسر و دختر صادقانه و بى‏پرده در مورد خود و احساساتشان صحبت كنند ، در آينده از همديگر حمايت بيشترى خواهند داشت. در اين صورت اختلاف نظرهايشان روشن شده ، براى آن‌ها دليل پيدا كرده و راه حل‏هاى بهتر و مناسب‏ترى براى تداوم زندگى مشترك پيدا مى‏كنند. حقيقت اين است: يك ازدواجِ خوب و سالم براى سلامتى نيز مفيد بوده در حالى كه ازدواجِ اشتباه و مشكل‏دار يك ورشكستگى جسمى و روحى تمام‏عيار براى زن و مرد به‌حساب مى‏آيد.

همه افراد انتظار دارند همسر آينده‏شان فردى سازگار بوده، ارزش‏هايى مشابه خودشان داشته و باعث شادى و خوشبختى‏شان شود. بنابراين بهتر و لازم است براى انتخاب همسرتان بيشتر از انتخاب خانه و شغل اهميت قائل شده و وقت و فكر و انرژى صرف كنيد. ابتدا دليل محکم و عقلاني براي آن داشته باشيد ،چرايي قوي که بعد از ازدواج وقتي مشکلي در زندگی‌تان رخ داد،باعث شود با چگونگی‌های زندگي بسازيد نه با اولين مشکل به فکر قطع رابطه بيافتيد.