پدر و مادر.  به‌سادگی از کنار اين دو واژه عبور نکنيد. ظاهرش بسيار ساده اما مسئوليتش بسيار خطير. بسيار شنیده‌اید که به شما بگويند " تا مادر نشي نمي​توني درک کني " نقش‌ها و وظائفي که والدين در امر تربيت فرزندان بر عهده دارند آن‌قدر ظريف و ريز است که به نظر می‌آید آمادگی‌های لازم براي کسب مهارت‌های مرتبط با آن بسيار با اهميت باشد. پدر و مادر شدن دنيايي از تجارب و ايفاي نقش است همراه با عشق. بنابراين اگر حداقل بدون داشتن اهميت آن وارد اين دنياي پر رمز و راز بشويم کم لطفي کرده‌ایم، چه رسد به آنکه پيش از اقدام به بچه دار شدن مقداري از فوت و فن آن باخبر نشويم و آن را تماماً به دست روزگار و شانس بسپاريم.

از آنجایی که بسياري از عادات و رویه‌ها در فرزندان به‌صورت ناخودآگاه و در اثر عدم آگاهي والدين ايجاد می‌شود لازم است تا هر چه بيشتر بر دانش و آگاهي خود در اين زمينه بيفزاييم تا بتوانيم دقیق‌تر و با ظرافت‌های اصیل‌تر در تربيت موفق مؤثر باشيم. در مقالات قبل ( قرباني شو چون من نگرانم - کودکاني که پدر و مادرند) از حکم‌هایی صحبت شد که کودک در سنين کودکي اوليه بر اثر رخ دادن اتفاقاتي دريافت و درون خود نهادينه می‌کند و پس از آن ماجراهاي بعدي زندگي را بر آن اساس طرح ريزي می‌نماید. البته در اثر اطلاع از اين طرح واژه‌های ذهني و کشف آن‌ها که يکي از اهداف مقاله همين است، می‌توانید به تغيير آن‌ها بپردازيد و اين حکم‌ها را به ‌حکم‌های برانگيزاننده براي تحولات بهتر و موفق‌تر تبديل کنيد.

در ادامه حکم‌های ديگري را براي شما شرح می‌دهیم.

1- مهم نباش: حتماً افرادي را دیده‌اید که در جمع علاقه‌ای به بروز عقايد و مطرح کردن خود ندارند. انگیزه‌ای براي کسب مسئولیت‌های گروهي نشان نمی‌دهند. از رهبري ،جمع صحبت در ميان يک گروه، پذيرش مسئولیت‌های گروهي بزرگ و هر عاملي که سبب مطرح ساختن آن‌ها می‌شود هراس دارند. اين افراد والديني داشته‌اند که در کودکي آن‌ها را به‌صورت آگاهانه يا ناخودآگاه طرد کرده‌اند و يا به دليل تواضع و مناعت طبع خود کودکان ديگر را مورد توجه قرار داده‌اند و آن‌ها را مهم‌تر دانسته‌اند. آن‌ها با کودکان چنين رفتاري می‌کنند: خسيس نباش و وسایلت رو به همبازي بده، خواهرت رو اذيت نکن، بگذار کارم رو بکنم. در حقيقت آن‌ها به کودک خود القا می‌کنند که بايد زياد وقتشان را نگيرد. ايثار زيادي داشته باشد و خود را دست کم بگيرد. بخشنده باشد و خودخواهي نداشته باشد.

کمال طلبي در حدي که به تلاش افراد بيانجامد بسيار مناسب و بجاست اما اگر باعث توقف افراد به دليل انتظارات بالا باشد در مسير حرکت مانع محسوب می‌شود .

2- مريض باش: والديني که مشغله زيادي دارند و در اثر اين اشتغال زياد زمان لازم را براي رسيدگي به فرزند خود ندارند و تنها کودک زماني مورد توجه قرار می‌گیرد که بيمار شود و يا در وضعيت نيازمندي باشد، اين حکم را به کودک القا می‌کنند که مريض باش تا ديگران به تو محبت و توجه کنند. لذا کودک در می‌یابد براي اينکه بتوانم توجه ديگران را جلب کنم خوب است که مدام خود را به مريضي بزنم و يا دردهاي خود را بزرگ جلوه کنم. بنابراين اين نکته قابل توجه است که بايد روح تشنه کودک را در مواقع عادي و معمول از محبت و توجه سيراب نمود .

3- نزديک نشو: اين حکم در افراد با والديني وجود دارد که به‌ندرت فرزندشان را لمس می‌کنند و احساس خود را کمتر بروز می‌دهند. اين والدين بزرگ‌ترین تنبیهشان قهر است. لذا اين گونه افراد در بزرگ‌سالی احساس سوء ظن دارند و حتي در قبال استقبال ديگران در جستجوي پيدا کردن نشانه‌های طرد شدگي هستند تا جايي که ممکن است خود، رابطه را تخريب کنند.

4- احساس نکن: اين پيام از والديني دريافت می‌شود که خود احساساتشان را مسدود می‌کنند و ابراز عواطف و احساسات را در خانواده ممنوع می‌دانند و شايد اين گونه رفتارها را جلف و سبکي می‌دانند. و اين در حالي است که همه ما خوب می‌دانیم که انسان‌ها گاه با ابراز احساسات می‌توانند روحيات خود را تقويت کنند و با بازسازي روحي بپردازند .

5- کامل باش: (ديگران را خشنود کن) افرادي اين پيام را در نهان خود دارند که والدين به آن‌ها آموخته‌اند بايد همواره در عالی‌ترین وضعيت باشند و تمامي معيارهاي ارزشي را در بهترين وضع از کودک انتظار دارند. اين افراد در روابط متقابل براي خشنود ساختن ديگران به‌افراط در صفات ارزشمند خود می‌پردازند مثلاً مهربانی‌های يک طرفه نشان می‌دهند و همواره کمال طلبي داشته و به هر امري تنها در سطوح عالي رضايت می‌دهند. کمال طلبي در حدي که به تلاش افراد بيانجامد بسيار مناسب و بجاست اما اگر باعث توقف افراد به دليل انتظارات بالا باشد در مسير حرکت مانع محسوب می‌شود.