1. تعريف بهداشت
يکي از نعمت هاي بسيار ارزشمند پروردگار، برخورداري از جسم و روان سالم است که بهره مندي از آن در گرو رعايت موازين بهداشتي مي باشد.
بهداشت به معناي علم و هنر پيشگيري از بيماري ها، افزايش طول عمر و افزايش سطح سلامتي در انسان مي باشد.
2. اهميت بهداشت و راه هاي تأمين آن
هر روزه 8000 کودک به علت انجام ندادن واکسيناسيون، حدود 7000 کودک بعلت کم آبي بدن ناشي از اسهال مي ميرند و حدود 6000 کودک به علت عفونت هاي تنفسي به هلاکت مي رسند و چنانچه وضع به اين ترتيب ادامه پيدا کند، در سالهاي آينده صد ها ميليون کودکان خود را از دست مي دهند و کودکاني هم که از چنگال اين بيماري ها نجات پيدا مي کنند مبتلا به سوء تغذيه و رشد ناکافي جسمي و رواني مي شوند. در حالي که مي توان از مرگ و مير کودکان و خسارت هاي ناشي از اين بيماري ها با روش هاي بسيار ساده جلوگيري نمود.
واکسيناسيون بر عليه 6 بيماري، نظارت بر رشد و نمو کودکان تا والدين بتوانند از سوءتغذيه در کودکان پيشگيري کنند، تغذيه کافي کودک با شير مادر، استفاده از مايع درماني خوراکي اُ ـ آر ـ اس (O.R.S) براي جلوگيري از کم آبي بدن در مواقع ابتلا به اسهال از روش هاي ساده و ارزان پيشگيري از مرگ و مير کودکان و تأمين و حفظ سلامتي آنان است.
توجه به نکات ذيل براي رسيدن به هدف بهداشت براي همه ضروري است:
2-1 ـ گسترش ايمن سازي بر عليه 6 بيماري قابل پيشگيري (فلج اطفال، سل، ديفتري، کزاز، سياه سرفه و سرخک) با واکسن.
2-2 ـ بهداشت مادر و کودک (مراقبت از زنان باردار، تنظيم خانواده، نظارت بر رشد و نمو کودک).
2-3 ـ بهسازي محيط و تأمين آب آشاميدني سالم.
2-4 ـ بهبود تغذيه و تأمين غذاي کافي.
2-5 ـ کنترل و پيشگيري از بيماري هاي واگير و غير واگير.
2-6 ـ دسترسي به دارو، درمان به موقع بيماري ها از طريق بيماريابي و ارجاع به موقع بيماران.
2-7 ـ فراهم شدن شرايط بهداشت رواني و اجتماعي بنحوي که هر کس از داشتن وسايل لازم زندگي که متضمن بقاء و سلامت او است برخوردار باشد.
2-8 ـ آموزش بهداشت براي همه و کسب اطلاعات کافي درباره چگونگي استفاده صحيح از عواملي که بر سلامتي هر فرد اثر مي گذارد اعم از محيط، آب، غذا، آداب و رسوم، سواد، وضعيت اقتصادي و سطح در آمد و غيره.
3. مزيت بهداشت بر درمان
اکثريت افراد از اطلاعات ساده بهداشتي آگاه نيستند، حتي طبقات تحصيل کرده نيز برداشت صحيحي از بهداشت زندگي ننموده اند. مطالعه و تحقيق درباره بهداشت، اطلاعاتي بدست مي دهد که براي حال و آينده شخص بسيار مفيد و موثر مي باشد. وقوف به مسائل بهداشتي انسان را در استفاده كامل از زندگي سراسر آميخته با نشاط و شادابي، چه بصورت يک فرد و چه به عنوان يک عضو جامعه، کمک زيادي مي نمايد. در اين هنگام است که انسان به وسعت و ارزش سلامت و بهداشت پي برده و به نيازمندي هاي بهداشتي خود و نيز به اهميت سلامت خانواده و جامعه با ديد بيناتري مي نگرد.
بهداشت در زندگي فردي و اجتماعي اهميت روزافزوني دارد، بطوري که در سازمان هاي بين المللي مورد توجه فوق العاده اي قرار گرفته است. در ميان کليه موجودات زنده به استثناي انسان، تلفات قبل از موقع تولد شايع بوده و رسيدن به سن رشد بسيار نادر است. حيوانات پست صد ها و هزار ها توليد مثل مي نمايند و فقط دو يا سه فرد از آن ها به سن بلوغ مي رسند.
در حال حاضر اکثر مواليد در ميان قبايل عقب افتاده و بدوي در سنين کودکي تلف مي شوند. بديهي است هر چه انسان بر عوامل طبيعي مسلط تر بوده و بر سطح معلومات کلي و بهداشتي خود بيافزايد، تدريجاً از ميزان تلفات خويش خواهد کاست.
بيماري ها بدون علت بوجود نمي آيند و اگر مراقبت کافي بعمل نيايد تندرستي مدت زيادي دوام نخواهد داشت زيرا سلامت همچون جامي بلورين بسيار زيبا ولي شکننده است. نگهداري از آن به وقت و دقت زيادي احتياج دارد.
بهداشت، دانش حفظ تندرستي است و پزشکي، علم درمان بيماري ها است. بديهي است که بيمار نشدن بر بيمار شدن و معالجه نمودن، مزيت فراوان دارد. چون وقتي بيماري مزمني پيش آمد، بهبودي آن را نمي توان پيش بيني نمود، اگر هم بيمار بهبود يافت اغلب آثار و عوارضي از بيماري بجاي مي ماند، که گاهي مرئي و گاهي مخفي مي باشد که با پيدايش زمينه مساعد مجدداً ظهور مي نمايد. چنان که بيشتر بيماري هاي مزمن مخصوصاً نزد اشخاص مسن نتيجه عفونت ها و مسموميت هاي دوران جواني است.
با اندک توجهي مي توان فهميد که بهداشت فقط با پيشگيري از بيماري ها سر و کار دارد و از درمان که از عوامل مختلف و پيچيده اي بحث مي کند، به مراتب آسان تر و ساده تر است. بديهي است که زيانهاي ابتلا به امراض از نقطه نظر مادي و معنوي به اندازه اي است که زيانهاي ناشي از آن در خانواده ها حتي در صورت بهبودي جبران ناپذير است. بعلاوه بهداشت مقرون به صرفه تر از درمان مي باشد. بطور مثال: هزينه درمان گلودرد استرپتوکوکي بتاهمولتيک که مي تواند باعث تب هاي روماتيسمي و روماتيسم قلبي شود را با هزينه درمان قلب مقايسه کنيد. هزينه اي که جهت تهيه پني سيلين صرف مي شود به هيچ وجه با هزينه جراحي و درمان قلب قابل مقايسه نيست. مقايسه هزينه هاي گزافي که صرف معالجه بيماري هاي ناشي از آلودگي آب مي شود با هزينه لوله کشي در يک روستا، و يا مقايسه بين هزينه مصرفي جهت مسواک و خمير دندان و هزينه اي که جهت اعمال جراحي و ترميمي دندان مصرف مي شود مثالهاي ديگري است که نشان دهنده مزيت بهداشت بر درمان مي باشد.
بهداشت براي خانواده - انتشارات انجمن اولياء و مربيان، ص15
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید