تعريف و طبقه بندي زباله
مجموعه اي از مواد غير قابل استفاده و مازادي را که ضمن فعاليت هاي انساني پديد مي آيد، زباله ناميده مي شود، زباله از منابع مختلف خانگي، مؤسسات، واحد هاي صنعتي، کارهاي ساختماني کارخانجات تهيه مواد غذايي و غيره توليد مي گردد. مواد ترکيب دهنده زباله بستگي کامل به فصول مختلف سال، جميعت، ميزان مصرف روزانه، آداب و رسوم و روش زندگي توليد کنندگان دارد. بديهي است توليد سرانه زباله در هر کشور و منطقه متفاوت است.
مراحل دفع زباله
از بين بردن و دفع زباله سه مرحله دارد که عبارتند از:
1. نگهداري موقت: در دو مرحله انجام مي گيرد، مرحله اول در منازل است که از وظايف خانه داران مي باشد. در اين مرحله به نکاتي بايستي توجه نمود؛ زباله هاي قابل تعفن، احتياج به نگهداري دقيق تري دارند و بهتر است ابتدا آب آن ها را قبلاً گرفته و سپس در چند ورق روزنامه پيچيده و سپس داخل ضروف قرار دهند.
ظروف نگهداري زباله بايد طوري باشد که حداکثر راحتي را براي افراد از نظر ريختن زباله در آن ها ايجاد نمايد و به آساني در دسترس جمع آوري کننده باشد. بطور کلي در انتخاب اندازه و جنس ظرف نگهداري نکات زير بايد رعايت گردد:
ـ غير قابل نفوذ در برابر آب باشد.
ـ در آن کاملا بسته شود.
ـ جنس محکمي داشته باشد.
ـ به آساني پر و خالي و تميز شود.
ـ به اندازه مناسب باشد.
ـ داراي دسته هاي جانبي يا بالايي باشد.
استفاده از صندوق ها يا جعبه هاي چوبي از نظر بهداشتي صحيح نيست زيرا مواد داخل زباله بتدريج در داخل چوب نفوذ مي نمايد و در اثر شست و شو بخوبي تميز نمي شوند و محلي براي توليد مگس و موش مي باشند. از ظروف نگهداري زباله بايد مراقبت کامل به عمل آيد و پس از شست و شو واژگون نگه داشته شوند تا قبل از استفاده مجدد خشک شوند.
بطور کلي نبايد زباله را در خارج از ظروف زباله نگه داشت هم چنين نبايد زباله را به مدت طولاني در منزل گذاشت.
مرحله دوم، فاصله زماني که انتقال زباله از منزل بداخل کاميون ها بطول مي انجامد را شامل مي گردد.
2. جمع آوري زباله: مهمترين مرحله دفع مواد زايد مي باشد. در اين مرحله چنان چه از روش هاي صحيح و متعادل استفاده گردد بسياري از مشکلات برطرف خواهد شد. چنان چه زباله ها در اسرع وقت از جلوي منازل جمع آوري نشوند، علاوه بر آن که از ايجاد منظره زشت و ناخوشايند جلوگيري مي کند، مانع ايجاد بوي تعفن نيز مي گردد.
3. دفع زباله: آخرين مرحله مي باشد که به روش هاي مختلف انجام مي گيرد:
الف ) تلنبار کردن در محيط آزاد.
ب ) سوزاندن در هواي آزاد.
ج) سوزاندن در دستگاه زباله سوز.
د) دفن بهداشتي زباله.
تلنبار کردن در محيط آزاد ـ بعلت ارزان بودن و اين که هيچ قاعده و قانوني ندارد و احتياج به افراد متخصص نيست در اکثر اجتماعات اجرا مي شود. اين روش، قديمي و غير بهداشتي است بدليل آن که تلنبار نمودن زباله ها در فضاي آزاد به ويژه در فصول گرم سال، بعلت گنديدن زباله ها بوي تعفن ايجاد مي گردد و از طرفي موجب تجمع مگس و موش مي گردد. ولي چنان چه بناچار بايد از اين روش استفاده گردد لازم است محل انتخاب شده از منازل مسکوني حدود 6 - 5 کيلومتر فاصله داشته باشد.
سوزاندن در هواي آزاد ـ سوزاندن زباله در هواي آزاد بعلت وجود مواد مختلف، توليد گازهاي سمي مي کند و باعث آلودگي هوا مي گردد.
سوزاندن در دستگاه هاي زباله سوز ـ اين روش، روش خوبي است و در اکثر ممالک مورد استفاده قرار مي گيرد. در اين روش زباله ها در دستگاه مخصوصي ريخته و با گرماي 1000 درجه سانتي گراد و هواي لازم (330 ليتر براي يک تن زباله) سوزانده مي شود خاکستر حاصل پس از سرد شدن توسط جريان آب به داخل کاميون ريخته شده و به خارج از کارخانه حمل مي شود.
دفن بهداشتي زباله ـ اين روش را در هر اجتماعي که زمين کافي و مناسب وجود داشته باشد مي توان اعمال نمود. اصول اين روش ريختن مواد زباله در شيار و يا گودال موجود يا تعبيه شده در زمين، فشردن و پوشاندن آن با خاک مي باشد تا مانع در جريان هوا قرار گرفتن زباله گردند.
فاصله محل دفن زباله تا شهر بايستي حدود 15 - 10 کيلومتر باشد. اين روش در مقايسه با روش تلنبار کردن توليد تعفن و مشکلات ناشي از آتش سوزي و خطرات بهداشتي مانند پرورش حشرات و جوندگان را کم مي کند.
تعريف فاضلاب و انواع آن
فاضلاب مخلوط رقيقي است از انواع آب هاي دور ريختني حاصل از فعاليت هاي انسان که بسته به منشأ تشکيل و خواص آنها، عمدتا در 3 گروه زير تقسيم بندي مي گردد:
ـ فاضلاب هاي خانگي
ـ فاضلاب هاي صنعتي
ـ فاضلاب هاي سطحي
دفع بهداشتي فاضلاب
مسأله بيرون راندن فاضلاب از ميحط زيست انسان از زماني بوجود آمد که مردم به زندگي گروهي روي آوردند و زندگي اجتماعي را برگزيدند. قديمي ترين کانال را مي توان در آثار تمدن هنديان مشاهده نمود.
با پيدايش شهر ها و گسترش شبکه هاي آبرساني، براي پاکسازي و پاک نگهداري محيط زندگي خويش، بيرون راندن پسابهاي بدست آمده امر ضروري بود. لذا همزمان با پيشرفت تکنيک شبکه هاي آبرساني، ساختن شبکه هاي دفع فاضلاب ها نيز مورد توجه قرار گرفت. بطوري که امروزه موضوع جمع آوري تصفيه و دفع فاضلاب براي داشتن محيطي سالم، در همه جوامع ضرورت تام پيدا کرده است.
اهميت جمع آوري و تصفيه فاضلاب ها
جمع آوري و تصفيه فاضلاب ها از ديدگاه هاي زير لازم و ضروري است.
الف) بهداشت همگاني
ورود فاضلاب هاي تصفيه نشده در محيط زيست و منابع طبيعي آب، موجب آلوده شدن اين منابع به ميکروب هاي بيماري زا مي گردد. تماس انسان با اين منابع، خطر اشاعه بيماري هاي مختلف در بين مردم را گسترش مي دهد. لذا جمع آوري فاضلاب ها در پايين بردن سطح آب هاي زير زميني و پاکيزه نگهداشتن منابع طبيعي آب هاي زير زميني و نهايتاً در حفظ سلامت انسان ها تأثير چشم گيري دارد.
ب) حفظ نظم در محيط زيست
ورود فاضلاب هاي تصفيه نشده در محيط زيست، علاوه بر خطرات مستقيمي که براي بهداشت مردم دارد، نتايج سوء ديگري از قبيل ايجاد مناظر زشت، بو هاي ناخوشايند و ازدياد حشرات مزاحم بخصوص پشه و مگس را نيز مي تواند به دنبال داشته باشد که اين خود نيز سلامت انسان ها را تهديد مي نمايد.
ج) کاربرد دوباره فاضلاب
موضوع کاربرد دوباره فاضلاب ها به علت نياز روز افزون آب روز به روز بيشتر مورد توجه قرار مي گيرد. در ايران به علت کمبود آب، استفاده از فاضلاب هاي تصفيه شده براي مصارف غيرخانگي مانند آبياري فضاهاي سبز، پارک ها، جنگل کاري و شستشوي خيابان ها و کانال هاي فاضلاب اهميت ويژه اي دارد.
استفاده مجدد از فاضلاب
توسعه اقتصادي، صنعتي و کشاورزي روز افزون در ممالک مختلف دنيا و افزايش سريع و بيش از حد نفوس در جوامع بشري و بالارفتن سطح بهداشت، با افزايش احتياج و نياز به آب توأم بوده است. از اين رو نياز مبرم به آب، بعضي اجتماعات را وادار کرده است که قسمتي از احتياجات خود را از فاضلاب هاي احياء شده تأمين نمايد. مصرف مجدد فاضلاب در صنايع، آبياري، شستشو و نظافت خيابان ها، کشاورزي و بعضي از مصارف خانگي توسعه يافته ولي هنوز براي مصارف آشاميدني از فاضلاب هاي احياء شده استفاده نمي شود اما در بعضي از شهر ها از سيستم دوگانه توزيع آب استفاده مي شود بدين صورت که يک سيستم فقط آب آشاميدني را در جريان مي دهد و چون اين گونه مصارف اندک است؛ سيستم توزيع آب در اين حالت کوچک و مختصر خواهد بود و کيفيت آب توزيع شده را به هر حد دلخواه بهداشتي که مورد نظر باشد مي توان تغيير داد. بقيه مصارف آب يعني توالت ها، فعاليت هاي کشاورزي، شست و شوي معابر، آبياري چمن ها و پارک هاي عمومي، آتش نشاني و بعضي مصارف ديگر را مي توان از سيستم توزيع بزرگتر تأمين نمود. چون آب مورد نياز در اين سيستم مي تواند با کيفيت پايين تر از آب آشاميدني باشد، لذا مي توان فاضلاب هاي احياء شده را در آن جاري ساخت. بدين ترتيب استفاده از سيستم دو گانه در توزيع آب مشکل کمبود آب را به نحو بارزي مرتفع مي نمايد.
بهداشت براي خانواده - انتشارات انجمن اولياء و مربيان، ص 128
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید