تعريف هاي رفتاري
1. اشتياق خيلي کم به فعاليت جنسي ـ يا پيش بيني لذت بخش نبودن آن، به طور مستمر.
2. اجتناب شديد از هر گونه رابطه جنسي ـ و يا ردّ آن ـ، علي رغم رابطه مبتني بر احترام و محبت متقابل.
3. فقدان پاسخ معمول فيزيولوژيکي تهييج جنسي و برانگيختگي به طور مکرر.
4. عدم احساس خوشي و لذت، طي فعاليت جنسي.
5. تأخير زياد در رسيدن به اوج لذت جنسي يا نرسيدن به آن بعد از برانگيختگي، علي رغم رابطه جنسي لذت بخش با همسري مهربان و علاقه مند.
6. احساس درد طي آميزش جنسي، قبل يا بعد از آن.
7. اظهار عدم رضايت از رابطه به طور کلي، مثلاً به دليل انزال زودرس مرد.
8. ابراز عدم عشق و علاقه از سوي يکي از زوجين يا هر دوي آن ها.
9. اجتناب از صحبت در مورد موضوعات جنسي.
10. ايراد گرفتن از عدم پاسخ گويي جنسي همسر.
11. بيان اظهاراتي مبني بر عزت نفس پايين از جانب زوج دچار اختلال جنسي.
12. بيان اظهاراتي مبني بر عزت نفس پايين از جانب زوج ديگر و مقصر دانستن خود در مورد اختلاف جنسي همسر.
13. خُلق افسرده در يک يا هر دو زوج.
تشخيص هاي درماني
1. اختلال اوج جنسي در زن
2. اختلال انگيختگي جنسي در زن
3. اختلال ميل جنسي کم در زن ناشي از بيماري جسماني.
4. اختلال ميل جنسي کم کار
5. اختلال نعوظي در مرد
6. اختلال اوج لذت جنسي در مرد
7. اختلال نعوظي در مردان ناشي از بيماري جسماني
8. انزال زودرس
9. بدرفتاري جنسي با کودک
10. اختلال بيزاري جنسي
11. اختلال جنسي NOS
کساني که در زندگي زناشويي خود مشکلات مذکور را دارند، بايد به يک متخصص روانشناس باليني يا روانپزشک مراجعه کنند. متخصصين با تشخيص هاي باليني علت اختلالات را ريشه يابي مي كنند و سپس، درمان مناسب را ارائه مي دهند.
راهکارهاي درماني براي زود انزالي
يكي از مهمترين اختلالهاي جنسي، زود انزالي مردان است يعني اين که مرد پيش از زمان دلخواه و خيلي سريع به حالت ارگاسم (اوج لذّت جنسي) برسد و مني از او خارج شود.[1] در اين باره بايد بگوييم که:
1. قسمت مهمي از زندگي زناشويي مربوط به ارضاي جنسي است و وجود زود انزالي باعث مي شود که معمولاً زن در رابطه جنسي از شوهر خود احساس لذت نکند و اين مي تواند باعث ناراحتي زن شود.[2] پس لازم است که زود انزالي درمان شود و البته با پيشرفت هاي علم روان شناسي و تحقيقاتي که در اين زمينه صورت گرفته روش هايي براي حلّ اين مسئله وجود دارد لذا نبايد زياد نگران اين مسئله بود.
2. علت زود انزالي ممکن است مربوط به جسم انسان باشد، مثلاً به کمي ترشحات غدد جنسي، يا ضعف قوه اعصاب باشد که در اين صورت لازم است به پزشک متخصص (مثلاً متخصص کليه و مجاري ادراري و تناسلي و يا متخصص اعصاب و روان و يا روانپزشک) مراجعه شود.[3]
3. علت زود انزالي ممکن است مربوط به اضطراب و هيجان هنگام انجام عمل جنسي باشد و يا بر اثر آلودگي به استمناء و يا نگراني از فاش شدن عمل جنسي به وجود آمده باشد.[4]
به هر حال توصيه هاي زير، نقش مهمي در درمان زود انزالي دارد که با توجه به آن ها مشکل برطرف خواهد شد. امّا بايد توجه کنيم که حلّ مشکل نيازمند به زمان است و انجام اين نکات بايد مدتي ادامه يابد تا مشکل حل شود.
نکته اول: محلّ انجام عمل زناشويي بايد در جايي باشد که احساس نگراني و ترس از ديده شدن وجود نداشته باشد.[5]
نکته دوم: زمان عمل زناشويي بايد در زمان آرامش باشد به گونه اي که نگراني از کمبود وقت نباشد.
نکته سوم: به اندازه کافي بايد استراحت فکري و جسمي در زندگي وجود داشته باشد، چون خستگي بدن و ذهن باعث زود انزالي مي شود.[6]
نکته چهارم: در حين عمل زناشويي از فکر کردن به انزال بايد پرهيز شود و بهتر آن است که به چيزهايي ديگر، فکر کنيم.[7]
نکته پنجم: استفاده از کاندوم (کاپوت) باعث مي شود تماس آلت تناسلي کمتر شود و انزالي ديرتر صورت بگيرد.[8]
نکته ششم: اين که اضطراب و نگراني و يا تشويش نسبت به ترس از زود انزالي خودش عامل به وجود آمدن انزال زودرس است پس توجه کنيم که خيلي خودمان را به خاطر اين مشکل مضطرب و نگران نکنيم.
نکته هفتم: داشتن رژيم غذايي مناسب، ورزش کردن و استفاده از هواي آزاد، تأثير بسيار خوبي بر عملکرد بدن در همه زمينه ها حتي در زمينه امور جنسي دارد.
نکته هشتم: برخي از عوامل مرتبط با برخورد و نگرش شريک جنسي است که شريک زندگي مي تواند نقش تسهيل گيري در اين امر را داشته باشد.
نكته نهم: پايبندي به مسائل ديني و مراقبت از نگاه به نامحرم، تاثير به سزائي در تمركز فكر و لذت جوئي مرد از همسرش داردو موجب مي شود كه در حين عمل زناشويي، افكار مشوش جنسي و ... به سراغ فرد نيايد.
نکته پاياني: همان طور که اشاره کرديم، حل مشکل نيازمند اهميت دادن به درمان، صرف زمان و مشاوره با متخصص مي باشد است.
منابع كمكي:
2. سرور آرمان - روشنك حسن زهرايي، تشخيص و درمان اختلالات جنسي؛ نشر كنكاش، 1382.
3. بهنام اوحدي - تمايلات و رفتارهاي جنسي طبيعي و غير طبيعي انسان؛ نشر صادق هدايت، 1383.
4. ميراحمد هاشمي فرد - مسائل و و اختلالات جنسي در زن و مرد؛ نشر چهر، 1371.
5. مجيد صادقي - عباس عظيمي كيا، درمان قدم به قدم اختلالات روان پزشكي؛ نشر براي فردا، 1380.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . تشخيص و درمان اختلالات جنسي، ص 122.
[2] . تمايلات و رفتارهاي جنسي طبيعي و غير طبيعي انسان، ص 243.
[3] . همان، ص 198.
[4] . درمان قدم به قدم اختلالات روان پزشکي، ص 89.
[5] . مسائل و اختلالات جنسي در زن و مرد، ص 201.
[6] . همان.
[7] . همان.
[8] . همان.