طرح دو دانشگااه کاليفرنيايي و کانادايي براي اجرا و ساخت بزرگترين تلسکوپ جهان بر قله آتشفشان مائونا‌کي در هاوايي توسط هيات زمين ومنابع طبيعي تاييد شد.

بر اساس گزارش فاکس‌نيوز، اين تلسکوپ قادر خواهد بود سياره‌هايي که بر مدار ستاره‌هايي به جز خورشيد در حرکتند را مشاهده کند و به اخترشناسان امکان مشاهده شکل‌گيري و متولد شدن سياره‌ها و ستاره‌هاي جديد را خواهد داد. اين سازه همچنين به دانشمندان کمک خواهد کرد به 13 ميليارد سال پيش بازگشته و نگاهي به ابتدايي‌ترين سالهاي شکل‌گيري جهان هستي بياندازند.

هزينه ساخت اين تلسکوپ عظيم در حدود يک ميليارد دلار تخمين زده شده‌است. آينه اصلي اين تلسکوپ با طولي درحدود 30.48 متر منطقه تحت رصد بزرگترين تلسکوپ‌هاي نوري موجود را 9 برابر افزايش خواهد داد. درعين حال تصاوير اين تلسکوپ نسبت به تلسکوپهاي موجود سه برابر واضح‌تر و شفاف‌تر خواهند بود.

با‌اين‌همه شايد نام بزرگترين تلسکوپ جهان براي طولاني مدت در برابر نام اين تلسکوپ باقي نماند زيرا گروهي از کشورهاي اروپايي قصد دارند ابرتلسکوپ اروپايي يا EELT را بنا کنند،‌تلسکوپي که آينه آن طولي برابر 42 متر خواهد داشت.

برخي از گروه‌هاي بومي هاوايي عليه اين طرح شکايت کرده و شکايت‌نامه‌هايي را به امضا رسانده‌اند زيرا بر اين باورند اين تلسکوپ قله مقدس آتشفشان را آلوده خواهد کرد. در سنت بومي هاوايي ارتفاعات، مقدس و دروازه‌اي به سوي بهشت به شمار مي‌روند. در گذشته تنها افراد بلند‌مرتبه و کشيشان اجازه رفتن به قله مائونا‌کي را داشتند. وجود يک قبرستان در اين منطقه به تاييد رسيده و احتمال وجود چها قبرستان ديگر نيز در آن وجود دارد.

فعالان زيست‌محيطي نيز به اين طرح اعتراض کرده‌اند زيرا بر اين باورند آغاز اين طرح زيستگاه نوعي سوسک کمياب را دچار آسيب‌ديدگي خواهد کرد. با اين‌همه طرح، با شروط و بند‌هاي فراوان به تاييد نهايي رسيده است، يکي از شروط آشنايي کارمندان اين طرح با فرهنگ و منابع طبيعي هاوايي است.

دانشگاه کاليفرنيا، موسسه تکنولوژي کاليفرنيا و انجمن مطالعات نجومي دانشگاه‌هاي کانادا در راس اين پروژه قرار دارند و چين، هند و ژاپن نيز قصد همکاري در اين پروژه را دارند.

طرح رايانه‌اي بزرگترين تلسکوپ جهان

درحال حاضر دهها تلسکوپ بر روي قله مائونا‌کي درحال رصد آسمان‌ هستند. اين آتشفشان خاموش از آن رو نزد اخترشناسان مهم است که قله آن بر فراز ابرها و در ارتفاع 4.2 کيلومتري قرار گرفته و طي 300 روز از سال نمايي صاف و واضح را از آسمان به نمايش مي‌گذارد. همچنين قرار گرفتن هاوايي در ميان اقيانوس آرام به معني حذف آلودگي نوري است.