می‌توان گفت کمتر کسی است که برای تشخیص بیماری و یا درمان به بیمارستان‌های دولتی مراجعه کرده باشد و با سرعت معاینه و ویزیت بیماران توسط پزشکان مواجه نشده باشد. این گلایه‌ای است که شاید اکثر مردم با آن حداقل چند بار در سال مواجه شده باشند. بیمار از مریضی خود نالان است و پزشک موظف به رسیدگی برای تشخیص و درمان آن ولی مسئله‌ای که بیماران را با مشکل مواجه می‌سازد نگذاشتن وقت کافی توسط پزشک برای بیمار است. مشکلی که بسیاری از افراد را ترغیب می‌کند که برای تشخیص و درمان بیماری خود به مطب‌های پزشکان مراجعه کنند. خود پزشکان هم که از این مسئله استقبال بی‌نظیر دارند و هنگام ویزیت در بیمارستان کارت مطب خود را به بیمار ارائه می‌کنند.

حجم بیماران منتظر پشت درب اتاق دکتر زیاد بوده و قرار است همه این افراد طی دو تا سه ساعت مورد معاینه و یا ویزیت قرار گیرند. این موضوع بر کسی پوشیده نیست که اشتباه تشخیص پزشک در بیماری افراد می‌تواند یک مشکل کوچک را برای بیمار حاد کند.

بنابراین توجه به این مسئله توسط سیاستگزاران امری مهم و ضروری به شمار می‌رود. هرچند این مسئله بارها در رسانه‌های مختلف مطرح شده ولی همچنان شاهد مشکلات زیادی در این رابطه هستیم.

زمان اندک ویزیت بیمار، خطای پزشکی را چندین برابر می‌کند

در این رابطه با یک پزشک عمومی هم‌صحبت شدیم تا نظر وی را جویا شویم. البته  آقای دکتر تمایلی ندارد که نامی از آن در این گزارش آورده شود.

وی در مورد مدت زمان ویزیت بیماران می‌گوید: تعداد بیماران برای ویزیت در بیمارستان‌های دولتی بسیار زیاد است که پزشک باید زمان موجود را میان این افراد تقسیم کند و به طور متوسط معاینه هر بیمار زیر 5 دقیقه به طول می‌انجامد. البته پزشک تمام سعی خود را می‌کند که بهترین ویزیت را برای بیماران خود داشته باشد ولی باید توجه داشت که زمان اندک ویزیت بیمار، خطای پزشکی را چندین برابر می‌کند.

وی با بیان اینکه گاهی طی یک ساعت بیش از 15 بیمار ویزیت می‌شوند، گفت: مسلما هرچه زمان معاینه و ویزیت بیمار کوتاه‌تر باشد، تشخیص با خطای بیشتری مواجه می‌شود. به طور مثال یک بیمار که به دلیل درد معده به پزشک مراجعه می‌کند در صورت شناخت نادرست از بیماری وی، پزشک ممکن است داروی مربوط به درد معده و مشکلات ناشی از آن را به بیمار ارائه دهد در حالی که این مشکل می‌تواند علائم یک سکته قلبی و آغاز حملات قلبی باشد و تشخیص نادرست فرد بیمار را به کام مرگ می‌کشاند؛  بنابراین اختصاص زمان لازم به بیماران برای ویزیت آنها امری اخلاقی بوده و باید مود توجه همه پزشکان باشد.

برای تشخیص یک بیماری‌ 5 بار نزد دکتر رفتم

«برای تشخیص یک بیماری‌ 5 بار نزد دکتر رفتم.» این صحبت راضیه زنی 36 ساله است که چندی پیش از بیماری آندومتریوز خود اطلاع پیدا کرده، وی در این رابطه به فارس، گفت: حدود 5 بار برای تشخیص این بیماری مجبور شدم به پزشک‌های مختلف مراجعه کنم. برای این مسئله به بیمارستان نزدیک محل سکونت خود رفتم که از قضا بسیار شلوغ بود و ویزیت من شاید به دو دقیقه هم نرسید. همچنین چند بیمار با هم همزمان وارد اتاق دکتر شدیم و در دو مورد مراجعه به پزشک، هیچ کدام تشخیص درست از بیماری من ندادند. پزشک سوم هم که تشخیص درست داد، گفت باید سریع‌تر عمل لاپاراسکوپی انجام دهم ولی به توصیه دوستان صلاح بر آن شد که مجدد با پزشکان دیگر مشورت کنم. سرانجام نظر دو پزشک آخر درمان دارویی بود و هیچ یک توصیه بر ضروری بودن عمل لاپاراسکوپی نداشتند.

وی افزود: این موضوع به یک مسئله عادی تبدیل شده که فرد بیمار برای بهترین راه درمان یا تشخیص بیماری‌اش با چند پزشک مشورت کند و سرانجام تصمیم لازم را برای درمان اتخاذ کند.

خلاء اجرای قوانین به وضوح به چشم می‌خورد

احمد آریایی‌نژاد، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز در این رابطه در گفت‌وگو با خبرنگار فارس، اظهار داشت: استاندارد مدت ویزیت بیمار توسط پزشک متوسط 8 دقیقه در هر ساعت است و به‌طور کلی به‌طور معمول یک پزشک می‌تواند 6 تا 8 بیمار را در ساعت ویزیت کند، ولی متأسفانه این استانداردها در بسیاری از مواقع رعایت نمی‌شود.

وی با تأکید بر اینکه در رابطه با این موضوع خلاء قانونی نداریم، ولی متأسفانه خلاء اجرای قوانین به وضوح به چشم می‌خورد، افزود: سازمان‌های بیمه‌گر مدافع مدت زمان بیش‌تر برای ویزیت بیماران هستند، چون این موضوع به سودشان است، ولی بیمارستان‌ها چندان موافق این مسئله نبوده و گاهی 70 بیمار طی 4 ساعت توسط یک پزشک معاینه می‌شوند.

نماینده مردم ملایر تصریح کرد: پزشکانی که ادعا دارند قانون و ضوابط را اجرا می‌کنند، چرا هنگام ویزیت بیمار، حقوق آنها را نادیده می‌گیرند. این موضوع حق‌الناس بوده و در واقع غش در معامله به‌شمار می‌رود و از لحاظ شرعی حرام است. کسانی که به این موضوع شرعی نیز اعتقاد نداشته، باید پاسخگوی ضوابط اجرایی و قانونی باشند.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با اشاره به اینکه این موضوع از طریق کمیسیون بهداشت قابل پیگیری است، گفت: رسانه‌ها و مردم باید حق خود را طلب کنند و افزایش آگاهی و از بین بردن جهل، دشمن تبعیض و بی‌عدالتی به‌شمار رفته و رسانه‌ها در این زمینه می‌توانند بسیار موفق عمل کنند.

وی درمورد نصب ابلاغیه مرتبط با مدت زمان لازم برای ویزیت بیماران، خاطرنشان کرد: این موضوع در تمام بیمارستان‌ها باید اجباری شود و جهت ارائه هر چه بهتر ارائه خدمات درمانی و بهداشتی، مردم از حقوق خود آگاهی داشته باشند.

زمان استاندارد معاینه بیمار 15 تا 30 دقیقه

محمد آقاجانی، معاون درمان وزیر بهداشت چندی پیش در رابطه با مدت زمان استاندارد ویزیت بیماران گفت: استاندارد ویزیت در مصوبه تعرفه سال 94 هیئت وزیران برای پزشکان عمومی 15 دقیقه، پزشکان متخصص 20 دقیقه، پزشکان فوق تخصص 25 دقیقه و روانپزشکان نیز 30 دقیقه تعیین شده و این مصوبه به همه مراکز درمانی ابلاغ شده است.

مردم از ابلاغیه‌ها بی‌خبرند...

ولی مشکل این بوده که گویا نه پزشکان به این ابلاغیه توجه لازم را داشته و نه بیماران از این موضوع خبر دارند بنابراین جهت ارتقاء کیفیت ویزیت بیماران علاوه بر اینکه بیماران باید نسبت به حقوق خود اطلاع داشته باشند، پزشکان نیز باید ملزم به رعایت این حقوق باشند. همچنین از طرفی بسیاری از پزشکان به دلیل اینکه وقت کافی برای معاینه، گرفتن شرح‌حال بیمار و شنیدن صحبت‌های او را ندارند، دست به دامان آزمایشگاه ها و مراکز تصویربرداری می‌شوند و شاید به همین خاطر باشد که ایران رکورددار تجویز آزمایش و انجام تصویربرداری‌های مختلف دنیا است.