در كارهای خانه كمك كن

درست است كه كارهای خانه‏داری بر عهده زنها است و در اين‏باره حرفی ندارند،ليكن بايدتوجه داشت كه اداره يك منزل كار آسانی نيست.

يك بانوی خانه‏دار اگر شبانه‏روز هم در منزل كار كند باز هم‏مقداری از كارها لنگ ميماند.مخصوصا در مواقع غير عادی مانندمهمان‏داری كارها روی هم متراكم ميگردند و كدبانویخانه را خسته ووامانده می‏سازند.زن در انجام كارهای خانه حرفی ندارد ليكن ازشوهرشانتظار دارد كه گاه گاه او را كمك كند و دستی به بالش بگيرد.

وقتی مرد وارد خانه می‏شود و می‏بيند كارها از چپ و راست‏همسرش را احاطه نموده‏اندسزاوار نيست‏برود در گوشه‏ای استراحت‏كند و انتظار داشته باشد فورا چای و ناهار حاضرشود.بلكه مقتضای‏محبت و صفای خانوادگی اينست كه در چنين مواقع به ياریهمسرش‏بشتابد و هر كاری را كه از عهده‏اش ساخته است انجام دهد.

زن اين عمل را دليل صفا و محبت می‏شمارد و به خانه و زندگی‏علاقه‏مند ميگردد.

مردانگی به اين نيست كه وقتی وارد خانه شد دست‏به سياه و سفيدنگذارد و فقط امر و نهیكند.خانه ستاد فرماندهی نيست‏بلكه كانون صفاو محبت و محل همكاری و تشريك مساعیاست.پيش خود نگو:اگر درمنزل كار كنم از ابهت و جلالم كاسته می‏شود و موقعيتم متزلزلميگردد.

ابدا چنين نيست‏بلكه در نظر همسرت مردی با صفا و در نظر ديگران‏دلسوز و مهربانمعرفی می‏شوی.

پيغمبر اسلام (ص) با آن عظمت و جلالش در منزل كار ميكرد (12) .

عايشه همسر پيغمبر ميگويد:وقتی خلوت می‏شد رسول خدا لباسش را ميدوخت و كفششرا وصله ميكرد و مانند ساير مردها در منزل‏كار ميكرد (13) .

و همچنين علی بن ابيطالب و ساير امامها (ع) در امور خانه‏داری به‏همسرانشان كمكميكردند.

بارداری و زايمان

دوران بارداری،دوران بسيار حساس و سرنوشت‏سازی است.

وضع تغذيه مادر و حالات روانی و حركات جسمانی او،هم نسبت‏به آينده‏خودش اثر دارد همبرای كودكی كه در رحم او پرورش می‏يابد تاثيرفراوانی دارد.سلامت‏يا بيماری،نيرومندی ياناتوانی،زشتی يا زيبايی،خوش اخلاقی يا بد اخلاقی،مقدار هوش و فهم كودك،در همين زمانو دررحم مادر پايه‏گذاری ميشود.يكی از دانشمندان می‏نويسد:والدين طفل‏می‏توانند او را دركاخی از سلامت مزاج نشو و نما دهند يا در بيغوله‏ای‏خراب و نمناك بپرورانند.و مسلم استكه چنين مكانی در خور زيستن‏روح جاودان بشری نيست.به همين جهت،پدر و مادربزرگترين‏مسؤوليتها را در مقابل بشريت‏به عهده دارند (14) .

بنابراين دوران بارداری را نمی‏توان يك زمان عادی محسوب‏داشت و نسبت‏به آن بی‏تفاوتبود.بلكه با شروع اين دوران مسؤوليت‏بسيار سنگينی بر عهده پدر و مادر خواهد افتاد.كه اگراندكی غفلت كنندبا مشكلات صعب العلاج يا غير قابل جبرانی مواجه خواهند شد.در اينجتذكر چند مطلب ضرورت دارد.

1-برنامه غذائی-كودكی كه در رحم مادر زندگی ميكند از خون‏مادر تغذيه مينمايد و رشدميكند.بنابراين غذای مادر بايد آن چنان غنی وكامل باشد كه از يك طرف احتياجات غذايیخودش را تامين كند و بتواندصحيح و سالم به زندگی خويش ادامه دهد،و از طرف ديگر موادغذائی ومصالحی را كه برای پرورش جسم و جان كودك ضرورت دارد دراختيارش قرار دهد تابتواند بخوبی و تندرستی پرورش يابد.بنابراين‏برنامه غذائی يك خانم آبستن بايد كاملاحساب شده و دقيق باشد.زيرافقدان يا كمبود بعض مواد غذائی،مانند انواع مختلف ويتامينهاو موادمعدنی و آلی و پروتئينها و چربيها و مواد قندی و نشاسته‏ای،هم نسبت‏به‏سلامت مادرلطمه وارد ميسازد هم كودكی كه از خون مادر تغذيه مينمايد.

امام صادق عليه السلام در حديثی می‏فرمايد:غذای كودك در رحم‏مادر،از آنچه مادرمی‏خورد و می‏آشامد تامين ميشود (15) .

در اينجا مشكل ديگری هم وجود دارد كه اكثر خانمها در تمام‏دوران بارداری يا در اكثر آن،ازيك مزاج عادی و معمولی برخوردارنيستند.بلكه نسبت‏به بعض غذاها تنفر پيدا ميكنند (ويار)و بهر حال كم‏خوراك‏تر ميشوند،در صورتيكه نياز غذايی آنها بيشتر است.و بهمين‏جهت‏بايدغذاهايی را ميل كنند كه در عين حال كه از لحاظ مواد مختلف‏غذايی غنی است،حجمكمتری هم داشته باشد.و تنظيم چنين برنامه‏غذايی كار دشواری است‏بالاخص برای افراد كمبضاعت و كم اطلاع ازخواص و آثار غذاها و بهداشت عمومی.در اينجاست كه مسؤوليت‏بسيارسنگينی بر عهده پدر كودك نهاده ميشود.اوست كه بايد بمقدار توان‏خويش تلاش كند وبرای همسر باردارش و كودكی را كه در رحم پرورش‏می‏دهد برنامه غذايی مناسب و حسابشده‏ای را تهيه و در اختيارش قراردهد.و اگر در انجام اين مسؤوليت‏بزرگ كوتاهی كند هم بهسلامت آينده‏همسرش و هم سلامت كودكش لطمه وارد خواهد شد،كه در هميندنيانتيجه‏اش را خواهد ديد و هم در جهان آخرت مورد بازخواست الهی قرارخواهد گرفت.

2-آرامش فكری-زن در زمان بارداری نياز شديدی به آرامش‏فكری و عشق و علاقه به زندگیدارد.زيرا اعصاب راحت و آرامش فكرو شوق و علاقه به زندگی،هم در سلامت‏خودش تاثيردارد هم در جسم وروان كودكی كه در رحم پرورش می‏يابد تاثير بسزايی خواهد داشت.

و تهيه و تامين چنين محيط امن و با آرامشی نيز بر عهده شوهراست.شوهر هميشه بايد بامحبتها و نوازشها و دلجوييهايش دل همسرش‏را گرم و آرام نگهدارد ليكن در زمان بارداریبايد اين برنامه را دو چندان‏كند.رفتار شوهر بايد آن چنان باشد كه همسرش از حادثه جديداحساس‏غرور و شادمانی كند و بر خويشتن ببالد كه مسؤوليت پرورش يك انسان‏خوب وسالم بر عهده‏اش نهاده شده است.و بخوبی دريابد كه شوهرش باتمام وجود او را دوست دارد وبه فرزندش نيز كاملا علاقه‏مند ميباشد.

3-خودداری از حركات شديد-زن در زمان بارداری نياز به‏استراحت و اجتناب از كارهایسنگين و دشوار دارد.حمل اشياء سنگين‏و حركتهای تند می‏تواند برای سلامت‏خودش وكودكش زيانهای غير قابل‏جبرانی را ببار آورد.خانمهای باردار بايد كاملا باين نكته توجهداشته باشند.شوهران نيز وظيفه دارند كه به همسران باردارشان توصيه كنند كه‏از حملاشياء سنگين و انجام حركتهای تند جدا اجتناب نمايند و لازم‏است مردها در اين دوران،انجام كارهای سنگين را كه برای زندگی‏ضرورت دارد خود متحمل شوند،و بهمسرشان اجازهانجام آنها را ندهند.

4-يكی از مشكلات دوران بارداری ترس و اضطرابی است كه‏خانمها از زايمان دارند.مخصوصاخانمهاييكه زايمان اولشان باشد،يازايمان غير طبيعی داشته باشند.در اين مورد نيز شوهرانبايد به ياری‏همسرانشان بشتابند.به او دلداری و تسليت‏بدهند.بگويند:اگر رعايت‏بهداشت وحفظ الصحه را بكنی زايمان امر چندان دشواری نيست.يك‏امر طبيعی است كه برای همهبانوان واقع شده و ميشود.تحمل آن چندان‏سخت نيست،در عوض يك فرزند خوب و سالمپيدا می‏كنيم كه مايه‏افتخار ما خواهد بود.من نيز همواره مراقب تو خواهم بود و ازهيچگونه‏كمكی دريغ نخواهم كرد.

5-زايمان-عمل زايمان بر رويهم دشواريهايی را در بر دارد.

غالبا با يك دوره دردهای شديد همراه است.خانمهای باردار غالبا ازخطرهای احتمالی وعواقب آن بيمناكند.بعد از وضع حمل هم يك دوران‏ضعف و نقاهت را بايد بگذرانند.گر چهخانمها دوران بارداری و زايمان وشير دادن را بايد تحمل كنند ليكن شوهر نيز در انعقاد نطفهو بوجود آمدن‏كودك كاملا دخيل بوده است.در واقع پدر و مادر،در بوجود آمدن كودك‏بطوراشتراك سهيم هستند.گر چه مركز اين موجود جديد رحم مادرميباشد.بنابراين شوهر نيز برطبق وظيفه وجدانی و انسانی و اسلامی‏موظف است در موقعيت‏حساس زايمان به ياریهمسرش بشتابد،و سعی و تلاش كند تا عمل زايمان بخوبی انجام بگيرد.اگر نياز به دكتر ودارو وزايشگاه دارد،وسيله‏اش را فراهم سازد.با اظهار محبت دلگرم واميدوارش سازد.هنگامیكه در زايشگاه است مراقب احوال او باشد.وحضورا يا بوسيله تلفن از احوالش جويا شود.بعد ازوضع حمل،درصورت امكان فورا بملاقاتش برود،و اگر ممكن نيست،يكی از خانمهای‏بستگانرا بملاقاتش بفرستد و از احوالش جويا شود.وقتی می‏خواهنداو را به منزل بياورند بهترست‏خودش نيز بهمراه باشد.وقتی به منزل آمداسباب و وسايل استراحت او را فراهم سازد.دردوره نقاهت اجازه ندهدبه كارهای سنگين و دشوار اقدام نمايد.سعی كند بمقدار توان،غذاهای‏خوب و مقوی برايش تهيه كند.تا نيروهای از دست داده خود را دوباره‏بازيابد و باسلامتی به زندگی و پرورش نوزاد مشغول گردد.

مرد با چنين رفتاری به اخلاق اسلامی عمل كرده و نزد خدا ماجورخواهد بود.رسول خداصلی الله عليه و آله فرمود:بهترين شما مردی است‏كه با همسرش به خوبی رفتار كند و من ازهمه شما نسبت‏به همسرم‏خوشرفتارتر هستم (16) و حضرت صادق عليه السلام فرمود:خدارحمت كندمردی را كه رابطه بين خودش و همسرش را نيكو گرداند.زيرا خداوندمتعال مردرا اختياردار و سرپرست او قرار داده است (17)

بعلاوه،بدين وسيله كانون گرم خانواده را گرمتر از سابق نموده وبنياد ازدواج را استوارميگرداند.در اينصورت خانم چنين مردی نيزمحبتها و نوازشها و دلجوئيها و زحمتهای شوهرمهربانش را هيچگاه فراموش نخواهد كرد.و با دلگرمی و اميد بيشتری در اداره زندگیتلاش‏خواهد كرد.

12-بحار،ج 16 ص 227.

13-بحار الانوار ج 16 ص 230

14-راز آفرينش انسان ص 108

15-بحار الانوار ج 60 ص 342.

16-وسائل ج 14 ص 122

17-وسائل جلد 14 ص 124