مقدمه:
يکي از ابعاد اعجاز قرآن، غيبگويي قرآن است که از آن با عنوان "اعجاز غيبي" ياد مي شود.
اعجاز غيبي قرآن ‏هم مربوط به اخباري است که پرده از زندگى و سرنوشت اقوام و پيامبران پيشين برداشته و هم مربوط به وقايعي است که در آينده جهان رخ داده و خواهد داد.
قرآن به جنبه خارق العادگي اين اخبار غيبي نيز تحدي نموده است:
تِلْكَ مِنْ أَنْبَاءِ الْغَيبِ نُوحِيهَا إِلَيكَ مَا كُنْتَ تَعْلَمُهَا أَنْتَ وَلَا قَوْمُكَ مِنْ قَبْلِ هَذَا فَاصْبِرْ إِنَّ الْعَاقِبَةَ لِلْمُتَّقِينَ(هود/49)
اينها از خبرهاي غيب است که به تو (اي پيامبر) وحي مي‌کنيم؛ نه تو، و نه قومت، اينها را پيش از اين نمي‌دانستيد! بنابر اين، صبر و استقامت کن، که عاقبت از آن پرهيزگاران است!
با تقديم اين مقدمه کوتاه، اينک به سراغ نمونه اي از اعجاز غيبي قرآن درباره قوم عاد و شهر افسانه اي "ارم" مي رويم:
در آياتي از سوره مبارکه فجر مي خوانيم:
«الم تر كيف فعل ربّك بعاد * ارم ذات العماد * التى لم يخلق مثلها فى البلاد» (فجر/8- 6) «آيا نديدي که پروردگارت با قوم عاد چه کرد (در) ارم شهري با ستونهاي بر افراشته که مانند آن در شهرها آفريده نشده است».
کاوشگران در کتابخانه ي شهر « البا» ليستي از تمام شهرهايي را که اين شهر با آنها داد و ستد ورابطه ي تجاري داشت، پيدا نمودند. شگفت اينکه در اين ليست نام شهر « ارم» به چشم مي خورد. مردم «البا» با مردم «ارم» روابط تجاري داشته اند
عاديان کيستند؟
قوم عاد بنا بر روايات اهل بيت عليهم السلام، نخستين امتي بودند که پس از حضرت نوح(ع) در منطقه ي « هلال بارور » مستقر شدند و آنان ساکنان سرزمين احقاف: « دهناء، ييبرين، يمامه، و حضرموت » بودند. آنان چون به حضرت هود (ع) ايمان نياوردند ، خداوند هفت سال باران را از ايشان بگرفت و به قحط و خشکسالي شديد دچار شدند.( ده سال کاوش باستان شناسانه در عربستان، گزاره از مجله ي L"OEIL [چشم] ، چاپ سويس، شماره ي380 ،مارس 1987 [فروردين 1367 ، خ. ه . نوشته ي ژرار دوژرژ Gerard Degeorge)
قوم عاد بر دو قبيله اطلاق مي شود:
1.عاد پيش از تاريخ(عاد اول):
قرآن از ايشان به عاد "نخستين" تعبير کرده است: وَأَنَّهُ أَهْلَكَ عَادًا الْأُولَى(النجم/50)(و آيا به انسان نرسيده است که در کتب انبياي پيشين آمده) که خداوند قوم «عاد نخستين» را هلاک کرد؟!
اين قوم که تمدني با شکوه، فاخر و پيشرفته داشتند، "مردمي بوده اند که در احقاف زندگي مي کردند و احقاف که جمع حقف (شن زار و ناهموار) است و در کتاب عزيز خدا نامش آمده، بياباني بوده بين عمان و سرزمين مهره (واقع در يمن) و بعضي گفته اند: بيابان شنزار ساحلي بوده بين عمان و حضر موت و مجاور سرزمين ساحلي شجر."( ترجمه تفسير الميزان جلد 10 ، علامه طباطبايي)
2.عاد پس از تاريخ(عاد ثاني):
«عاد دوم» يا « ثموديان» به پيامبري حضرت صالح (ع) بودند که در کلان شهري در حدود سيصد فرسنگي مدينه ي منوره مي زيستند.( کتاب « حج البيت » نوشته ي مرحوم آيت الله حاج شيخ محمد جواد آيـت اللهي)
"ارم" چيست؟
در لغتنامه دهخدا آمده: "زمخشري گويد ارم بلادي است که اسکندريه در آن واقع است و ديگران گفته اند "ارم ذات المعاد التي لم يخلق مثلها في البلاد" (قرآن 7/89) در يمن است بين حضرموت و صنعاء و آن بناي شدادبن عاد است."
برخى از گزارش‌ها، ارم را همان شهر افسانه‌اى مى‌دانند كه شداد‌ بن عاد با جمع‌آورى جواهرات، سنگ‌هاى قيمتى و‌... در طول سيصد‌سال و با مشكلات فراوان بنا كرد; ولى هرگز نتوانست از آن بهره‌اى ببرد.( معجم‌البلدان، ج1، ص155)
بعضى ارم را نام شخص يا قبيله منسوب به او دانسته‏اند: «ارم بن سام يا ارم بن معد بن سام» كه جد اعلاى عاد بوده است. بيشتر مفسرين و مورخين، ارم را نام مكان گرفته‏اند. تأنيث كلمه ارم و توصيف و اضافه آن به ذات العماد، اسم مكان بودن آن را تأييد مى‏كند .( پرتوي از قرآن، جلد 4، سيد محمود طالقاني)‏
کشف شهر ارم، نشان دهنده اعجاز قرآن
پروفسور گري ميل، نويسنده غربي تازه مسلمان در کتاب" قرآن؛ کتابي شگفت انگيز" درباره شهر با شکوه" ارم" چنين مي‌نويسد: اين شهر در تاريخ باستان شناخته شده نبود و به نظر تاريخ نگاران چنين شهري وجود نداشت.اما در دسامبر 1978، نشريه ي «جغرافياي ملي» اطلاعات جالبي را ارائه داد که در آن به حفاري شهر «البا» در سوريه در سال 1973 اشاره شده بود. قدمت اين شهر آنگونه که کشف گرديد به چهل و سه قرن پيش باز مي گشت اما اين شگفت انگيزترين بخش اين واقعه نيست. کاوشگران در کتابخانه ي شهر «البا» ليستي از تمام شهرهايي را که اين شهر با آنها داد و ستد و رابطه ي تجاري داشت، پيدا نمودند. شگفت اينکه در اين ليست نام شهر «ارم» به چشم مي خورد. مردم «البا» با مردم «ارم» روابط تجاري داشته اند."
برخى از گزارش‌ها، ارم را همان شهر افسانه‌اى مى‌دانند كه شداد‌ بن عاد با جمع‌آورى جواهرات، سنگ‌هاى قيمتى و‌... در طول سيصد‌سال و با مشكلات فراوان بنا كرد; ولى هرگز نتوانست از آن بهره‌اى ببرد
چندي پيش نيز پايگاه خبري "الحوار" چنين نوشت:
«محل دقيق شهر تاريخي «ارم» قرن‌ها نامعلوم بود. اما در سال 1998 ميلادي اين شهر در منطقه «شصرفي» در صحراي «ظفار» در کشور عمان کشف شد. اين شهر تاريخي در 150 کيلومتري شمال شهر «صلاله» و 80 کيلومتري شهر «ثمريت» قرار دارد.»(به نقل از شيعه نيوز، کد خبر،: ?????، تاريخ انتشار: 1389.2.13)
افزون بر يافته هاي جديد در کتاب «آثار البلاد و اخبار العباد»، نوشته : زكريا بن محمد بن محمود قزويني، که‏ يکي از متون مهم تاريخي و جغرافيايي قرن نخست هجري به شمار مي رود شواهدي مبني بر کشف اين شهر کهن از زبان عبداللّه بن قلابه نقل شده که به اساطيري شبيه است که ريشه اى از واقعيت داشته اما پيرامون آن شاخ و برگهاى زيادى تنيده شده است.