چرا بچه ها دوست ندارند به رختخواب بروند و بخوابند؟ شاید غرق بازی هستند، شاید زیاد غذا خورده اند ، دوست دارند در کنار سایر بیدارها نشسته، تلویزیون نگاه کنند. بعدازظهر زیاد خوابیده اند و خوابشان نمی آید ، دهها شاید و نباید و بایدهای دیگر.
در دوران کودکی، عادت خوابیدن، معمولاً با سختی صورت می گیرد. اما در هر حال والدین روشی را بر می گزینند ، چون آنها خوب می دانند که خواب به موقع و به مدت زمان لازم، می تواند روز بهتری را به ارمغان آورده و فرد را هوشیارتر و تمرکزشان را افزایش دهد.
تحقیقات نشان داده حتی یک ساعت کم خوابی در سنین دبستان، بازدهی بچه را بسیار پایین آورده و توانائی تمرکز را حدود 2 سال کمتر از سن اصلی آنها تخمین زده است.
هم چنین کم خوابی در سنین 3 سال و کمتر از آن می تواند باعث ضایعات ادراکی جبران ناپذیر و ماندنی چون نشان دادن رفتارهای ناهنجار بدخوئی در شخصیت و رفتار، به خصوص در سال های شروع مدرسه شود.
 
شما جزو کدام دسته از والدین هستید؟ فرزندتان را بزور توی تختش گذاشته و اتاق را ترک می کنید. میله های تخت خواب او را در تختش نگاه خواهد داشت؟ یا چنانچه از رختخواب بیرون بیاید خیلی جدی به او می گویید برگردد و بخوابد. گریه و فریاد کودک تصمیم شما را تغییر نخواهد داد.
شاید فرزندتان را در رختخواب می گذارید و به او یادآور می شوید که بعداً به او سر خواهید زد. به قولتان عمل می کنید، بعد کم کم زمان را طولانی و طولانی تر می کنید ، نهایتاً فرزندتان از انتظار خسته می شود و بخواب می رود. روش بدی نیست، اغلب شما این روش را اعمال می کنید؟ شاید هم در کنار بستر او می مانید، شب اول روی یک صندلی کنار تخت می نشنید ، شب های بعد ، فاصله را بیشتر و بیشتر می کنید با این امیدواری و آرزو که وقتی به در رسیدید او هم به خوابیدن بدون شما عادت کرده است.
ممکن است قوانینی که وضع می کنید ، خشک و سرد باشد اما ارزش تکرار و آموزشش را دارد. با داشتن قوانین، بچه ها خیلی آرام و راحت ذهن خود را آماده ی به رختخواب رفتن و خوابیدن می کنند.
وقتی فرزند شما بداند که از او چه انتظاراتی دارید به او کمک کرده اید که حس کند همه چیز تحت کنترل اوست. در غیر اینصورت بچه ها دچار سردرگمی شده و این خود ، موجب بی خوابی و یا بدخوابی آنها می شود.
برای آموزش هر رفتاری به کودک برای او نردبانی بسازید که پله پله آن را طی کند و به جائی برسد که می خواهید و می خواهد برسد. تشویق و برنامه ریزی درست از اضطراب و دلهره می کاهد و مسیر را آماده می سازد. بیائید امتحان کنیم.
* - اسباب بازی ها را قبل از خوابیدن جمع کنید.
* - لباس راحت و مخصوص خواب به کودک بپوشانید.
* - شستن دندان ها با آرامش و حوصله فراموش نشود.
* - یک لیوان کوچک آب کنارش قرار دهید تا به بهانه آب خوردن از رختخواب بیرون نیاید.
* - اگر احساس می کنید دوست دارد از مسائل روزش با شما صحبت کند به او 5 دقیقه فرصت اضافه بدهید سعی کنید صحبت پیرامون مسائل مهم و هیجان انگیز را به فردا موکول کنید. به او قول بدهید و فردا قولتان را اجرا کنید.
* - کتاب خواندن را در برنامه بگذارید. اما از قبل به او بگوئید که چه مدت کتاب خواهید خواند، حتما اگر او تمایل داشته باشد آن را ادامه دهید.
* - از یک چراغ خواب استفاده کنید. تاریکی باعث ترشح Melatonin می شود. هورمونی که باعث بی خوابی است.
* - چنانچه علاقمند به شنیدن لالائی یا نوار قصه ایست که قبلاً با هم شنیده اید به او این فرصت را بدهید.
* - دعا خواندن با هم را فراموش نکنید.
و بالاخره شب بخیر را فراموش نکنید، شب بخیر بالش، شب بخیر خرس کوچولو، کیف، صندلی شب بخیر، شب بخیر. شب بخیر.

 
شب بخیر پسر و یا دختر نازنینم، خواب های خوش ببینی....
 فرشته مجیب (عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی)