مصرف سنگدان براي مبتلايان به بيماري‌هاي التهابي خطر دارد؟ مضرات بال و گردن مرغ در چيست؟ اين‌که مي‌گويند پاي مرغ باعث غضروف‌سازي مي‌شود، صحت دارد؟ اصلا چرا کارشناسان تغذيه و متخصصان صنايع غذايي خوردن فرآورده‌هاي جانبي طيور را زياد توصيه نمي‌کنند؟

 جگر مرغ هورمون ندارد، زيرا...

  جگر مرغ همان عضوي است که علاوه بر ذخيره مواد مغذي، به دليل آنزيم‌هاي متنوعي که در سلول‌هاي خود دارد محل تجمع و خنثي‌سازي سموم، برخي هورمون‌ها، واکسن‌هاي تلقيحي و انواع آنتي‌بيوتيک‌هاي تزريقي و خوراکي است، اما واقعيت اين است با وجود آن‌که در کشور ما مصرف داروهاي هورموني در طيور ممنوعيت خاصي نداشته و نظارت چنداني هم بر آن نمي‌شود، به دليل هزينه بالا، تهيه آن براي مرغدار صرفه اقتصادي نداشته و به همين دليل است که متخصصان صنايع غذايي جگر را فاقد هورمون مي‌دانند.

اما نکته انحرافي آن‌که گرچه در طيور از هورمون استفاده نمي‌شود، ولي مصرف غيرمجاز و بدون نسخه انواعي از آنتي‌بيوتيک‌ها و داروهاي شيميايي براي مهار بيماري‌هاي عفوني و کنترل بيماري‌هاي انگلي و ويروسي باعث عوارض مختلفي همچون سرطان‌زايي، جهش‌زايي، مسموميت و ايجاد آلرژي مي‌شود که مهم‌ترين عارضه آن مقاومت دارويي به انواعي از آنتي‌بيوتيک هاست که موجب کم يا بي‌اثر‌شدن آن در بدن مصرف‌کننده مي‌شود.‌

البته کارشناسان معتقدند اگر استعمال اين داروها يک هفته قبل از کشتار باشد جاي نگراني نيست. چرا که کبد حيوان فرصت پاکسازي و دفع مواد مضر تجمع يافته را خواهد داشت، اما اگر تلقيح ۴۸‌و ۲۴ ساعت قبل از کشتار باشد دارو درجگر مرغ رسوب و براي سلامت مضر است و اين همان عامل اصلي منع مصرف چنين فرآورده‌هايي است.

 اما شايد اين سوال مطرح شود، پس چه عاملي موجب افزايش سريع رشد و وزن گرفتن مرغ‌هاي صنعتي در مقايسه با مرغ‌هاي محلي مي‌شود؟

به گفته کارشناسان مرغ‌هاي صنعتي با تلفيق ژنتيکي و اصلاح نژاد به نژاد گوشتي تبديل شده‌اند. در واقع خوراک مصرفي مستقيما به گوشت و ماهيچه تبديل و موجب پروار شدن زودهنگام طيور مي‌شود. از سوي ديگر اين مرغ‌ها برخلاف مرغ‌هاي محلي به دليل آن‌که در طول شبانه روز در محيط‌هاي پر نور نگهداري مي‌شوند به طور مداوم در حال مصرف دان و وزن گرفتن هستند البته برخي کارشناسان هم نظر ديگري دارند آنها براين باورند که در جيره مرغ از موادي استفاده مي‌شود که موجب تحريک هورمون‌ها و رشد سريع‌تر مي‌شود بنابراين اگر اندک نگراني از به کار بردن مواد هورموني و داروهاي آنتي‌بيوتيکي در فرآورده جانبي طيور داريد از مصرف آن اجتناب کنيد.

 پوست مرغ را هرگز نخوريد

 برخي خانواده‌ها پوست مرغ را از قسمت‌هاي ديگر آن مضرتر مي‌دانند و بر اين باورند که چربي زير پوست حاوي هورمون است.

در واقع مردم از وجود هورمون بيشتر از داروهاي آنتي‌بيوتيکي مي‌ترسند و عامل اصلي رويش موهاي زائد در بدن خانم‌ها را پوست مرغ مي‌دانند، اما اين موضوع زماني صحت دارد که به مرغ هورمون تزريق شود.

ترکيبات هورموني به دليل آن‌که شبيه هورمون‌هاي جنسي هستند در مرد و زن به يک ميزان موجب بروز مشکل مي‌شود.

در خانم‌ها باعث پرمويي، رويش موهاي زائد، جوش و کيست تخمدان و در آقايان باعث آکنه‌هاي شديد پوستي و نارسايي درهورمون‌هاي جنسي مي‌شود. در کودکان هم بر روند رشد تاثير نامطلوب گذاشته و موجب افزايش‌وزن مي‌شود.

اما موضوع مهم‌تر آن‌که از نظر علمي ثابت شده است داروهاي آنتي‌بيوتيکي، فلزات سنگين، سموم و آفت‌کش‌هايي که به همراه دانه‌هاي جو و ذرت وارد جيره غذايي مرغ مي‌شود در بافت‌هاي نرم و پرچرب همچون پوست و جگر رسوب و مصرف آن باعث تضعيف سيستم ايمني بدن شده و حتي ريسک ابتلا به تومورهاي سرطاني را افزايش مي‌دهد.

بنابراين از مصرف قسمت‌هايي از مرغ که پوست بيشتري دارد بپرهيزيد چرا که علاوه بر چربي بالا، باعث افزايش کلسترول بد خون هم مي‌شود.

 بال و گردن مرغ هم پرچرب است

 آيا مي‌دانيد علت خوشمزگي بال‌هاي سوخاري شده‌اي که اين روزها در برخي اغذيه فروشي‌ها در مقابل ديد مشتري تهيه و عرضه مي‌شود، چيست؟ چربي زياد آن است که يک لذت آني و حسرت دائم به دل ما مي‌گذارد. اين غذا کالري بالايي دارد و اگر به عنوان پيش غذا مصرف شود کالري دريافتي يک وعده غذا را دوچندان مي‌کند.

اما موضوع مورد بحث آن‌که به گفته کارشناسان اگرچه بال و گردن محل تزريق واکسن به طيور است، ولي به دليل سرعت جذب، ماندگاري مواد تزريقي در اين اعضا کم بوده و مصرف آن از اين بابت مشکلي ايجاد نخواهد کرد، اما گردن مرغ به دليل آن‌که محل عبور نسوج عصبي و بسياري از غدد لنفاوي است و از طرفي شستشوي مجراي داخلي آن غيرممکن است مصرف آن توصيه نمي‌شود.

 پاي مرغ کلسيم دارد

 مي گويند مصرف پاي مرغ غضروف‌هاي آسيب‌ديده را ترميم مي‌کند و دارويي براي نرمي استخوان است. اگر چه پاي مرغ حاوي بخش‌هاي غضروفي است و سوپ آن حالت ژلاتيني دارد ولي به عقيده برخي کارشناسان به دليل آن‌که ارزش پروتئيني چنداني ندارد نمي‌تواند عاملي براي ساخت غضروف‌ها به شمار آيد و در ضمن براي هيچ گروه سني به عنوان يک انتخاب خوب توصيه نشده است، چرا که چربي اشباع بالايي داشته و براي افراد با اضافه‌وزن و مبتلايان به ديابت مضر است.

البته متخصصان تغذيه سوپ پاي مرغ را بهترين منبع کلسيم، فسفر، ويتامين A و D عنوان کرده‌اند و براي کودکان مبتلا به نرمي استخوان مفيد مي‌دانند. آنان عقيده دارند اگرعصاره پاي مرغ با کمي پياز پخته شود کلسيم آن قابل جذب‌تر خواهد شد.

 دل و جگر و سنگدان ارزش غذايي دارد، اما...

 احشايي چون دل ، جگر و سنگدان مرغ پروتئين باکيفيتي داشته و به دليل آن‌که منبع غني آهن، روي، سلنيوم، ويتامين A و B۱۲ است به روند خونسازي کمک کرده و براي رشد قدي و بدني کودک و نوجوان مفيد است. ميزان آهن سنگدان و دل مرغ تقريبا با گوشت آن برابري مي‌کند، ولي بسيار پرچرب بوده و بويژه سنگدان کلسترول بالايي دارد.

چربي آن از نوع اشباع و ميزان اسيدهاي چرب امگا ۶ آن بيش از امگا ۳ است. در نتيجه مصرف بيش از يک يا دو بار آن در ماه مي‌تواند باعث بروز التهابات بافتي در افراد مستعد گردد. به گفته متخصصان ميزان کادميوم، سرب و کروم سنگدان بالاتر از دل بوده و به هيچ عنوان نمي‌توان آن را جايگزين گوشت کرد. اين را هم بدانيد احشاي طيور براي مبتلايان به بيماري‌هاي قلبي عروقي، چربي خون بالا و نقرس محدوديت مصرف دارد.