1- فعالتر باشيد
اگر پدران پيشقدم نباشند، هرگز قادر نخواهند بود مسووليتهاي پرورش و تربيت فرزند (تكاليفي كه خودشان مي خواهند و كودكشان نيز بدانها نياز داشته و استحقاق آنها را نيز دارد) بر عهده بگيرند. به جاي اينكه اجازه دهيد همسرتان نوزاد در حال گريه يا نوزادي را كه جاي خود را خيس كرده است از شما بگيرد، بهتر است بگوييد «فكر مي كنم خودم از پس اين كار بر بيايم» يا «بهتر است خودم انجام اين كار را تمرين كنم».
البته مي توانيد از همسرتان بخواهيد كه شما را راهنمايي كند: هر كدام از شما چيزهايي مي دانيد كه ديگري مي تواند از آنها استفاده كند.
2- بيشتر تمرين كنيد
فكر نكنيد كه اطلاعات همسر شما در زمينه بچه داري، به طوري مرموز و جادويي بيشتر از شما است. هرچه كه او در مورد بزرگ كردن بچه مي داند، با تمرين كردن ياد گرفته است و اين قاعده در مورد هر كار ديگري نيز صدق مي كند. تنها راهي هم كه براي افزايش مهارتهاي شما در اين زمينه وجود دارد، تمرين كردن است.
اگر در مورد چيزي شك داريد يا فكر مي كنيد كه هنوز آمادگي انجام يكي از وظايف پدري خود را به طور كامل نداريد، از كمك خواستن از ديگران پرهيز نكنيد. كلاسهايي وجود دارند كه به پدران كمك مي كنند تا اصول مراقبت از كودك را ياد بگيرند.
يادگيري ايفاي نقش يك پدر فعال و مسووليت پذير، تنها به دوره پس از تولد كودك محدود نمي شود. مشخص نيست كه آيا اين دوره در يادگيري اينگونه مهارتها نقش كليدي تري دارد، يا در برقراري ارتباط عاطفي با كودك.
3- به روشهايي كه براي برقراري ارتباط با فرزندتان بر مي گزينيد، افتخار كنيد
مردان و زنان، به روشهاي متفاوتي با فرزندان خود ارتباط برقرار مي كنند. مردان بيشتر بر كارهاي فيزيكي و انرژي بر تمركز مي كنند، در حالي كه زنان بيشتر به روابط روحي و اجتماعي توجه مي كنند. شايد شما با فرزند خود بازي مي كنيد، روي تخت بالا و پايين مي پريد، و ... ؛ اجازه ندهيد كسي اين فكر را به شما القاء كند كه كارهايي كه شما انجام مي دهيد، ارزش كمتري نسبت به ارتباطهاي دخترانه همسرتان با كودك دارد.
فيزيكي و شايد نسبتا خشن بودن پدر، درسهاي مهمي در مورد تنظيم و مديريت برخي از احساسات مانند هيجان و تحريك پذيري به كودك مي دهد. كودكاني كه ارتباط فيزيكي مناسبي با پدر خود دارند، در مدرسه موفق ترند، اجتماعي ترند و احتمال گرايش آنها به مواد مخدر، الكل يا بزهكاري، كمتر از كودكاني است كه با پدران خود فاصله دارند.
4- از لحاظ عاطفي نيز نيازهاي فرزندان خود را تامين كنيد
رابطه فيزيكي، مسلما بخش مهمي از رابطه پدر- فرزندي را تشكيل مي دهد، اما تامين نيازهاي عاطفي كودك نيز اهميت حياتي دارد.
آقاي John Gottman، نويسنده كتاب "نكات كليدي در ايفاي نقش پدري يا مادري" مي گويد: «مردان بايد از احساسات خودشان آگاه باشند تا بتوانند احساسات كودك را نيز درك كنند. آنها بايد هر كاري را كه لازم است انجام دهند تا خود را براي پاسخگويي به نيازهاي عاطفي كودك آماده كنند».
5- شريك همسر خود باشيد، نه كمك كار او
صرف نظر از حسرت و تلاش برخي منتقدان اجتماعي محافظه كار در جهت محقق كردن يك مدل ايده آل از خانواده هاي مدرن چند دهه گذشته، بايد گفت كه مدل "پدر در مسائل مربوط به كودك، صرفا يك كمك كار است" قديمي و تاريخ مصرف گذشته است و در جامعه و خانواده امروزي جواب نمي دهد. اگر مردان مي خواهند كه تعهد و مشاركت خود را به طور كامل نشان دهند، بايد مسووليتها و وظايف خانه داري و مراقبت از كودكان را فعالانه بين خود و همسرشان تقسيم كنند.
6- همواره آماده كمك باشيد
براي اينكه نقش پدري خود را فعالانه و موثر پياده كنيد، در تصميم گيري براي همه امور روزمره اي كه بر زندگي كودكتان اثر مي گذارد، مشاركت كنيد. اگر همه چيز را بر عهده همسرتان بگذاريد، در واقع فرصت استفاده از موارد جزئي و كوچكي را كه به واقع به زندگي فرزند شما معنا مي دهند، از دست داده ايد.
بدون مشاركت در كارها، فعاليتها و برنامه هاي روزمره كه فلا عمده زندگي كودك را تشكيل مي دهند، پدران قادر نخواهند بود فرزندان خود را آنگونه كه شايسته يك پدر حساس و وظيفه شناس است (دقيق، ظريف، و از نزديك)، بشناسند.
7- به همسر خود احترام بگذاريد
يك پدر متعهد و همراه بايد بتواند كه روشهاي همسر خود براي اداره امور خانواده را به رسميت بشناسد. به تصميماتي كه او در غياب شما مي گيرد، احترام بگذاريد و اگر در برخي امور با او موافق نيستيد مي توانيد با احترام در مورد موضوع بحث كرده و روشهاي پيشنهادي خود را مطرح كنيد.
8- بدانيد كه به برقراري ارتباط با همسر خود نياز داريد
اگر از وضعيت فعلي راضي نيستيد، اين مطلب را با همسر خود در ميان بگذاريد. اگر او در ابتدا مايل نيست كه بخشي از وظيفه غذا دادن به كودك را به شما بسپارد، فكر نكنيد كه او با شما مشكل دارد. به او فرصت دهيد تا درك كند كه شما واقعا مي خواهيد در اين امور مشاركت بيشتري داشته باشيد، و واقعا صلاحيت و ميل صادقانه براي همكاري با او را داريد.
9- حقوق قانوني خود را بدانيد
تغييرات قانوني، حقوق بيشتري را براي خانواده ها قائل شده است تا آنها بتوانند بين مسائل خانه و كار، تعادل برقرار كنند؛ اما بايد براي استفاده از منافع اين قوانين، مطالعه داشته باشيد يا آموزش ببينيد. به عنوان مثال، تحقيق كنيد كه همسر شما چه مدت مي تواند پس از زايمان در خانه و كنار فرزندتان بماند. مي توانيد شيفت كاري خود را تغيير دهيد و حتي اگر استحقاق دريافت مرخصي را داريد؛ مي توانيد طوري برنامه ريزي كنيد كه نقش پدري بهتري را براي خانواده ايفا كنيدشايد بتوانيد از مرخصي بدون حقوق، بلافاصله پس از تولد كودك يا چند ماه بعد، استفاده كنيد.
10- حتي پس از طلاق يا جدايي، باز هم با فرزند خود ارتباط داشته باشيد
شايد براي بحث در اين مورد خيلي زود باشد اما بهتر است بدانيد كه پس از طلاق، كمتر مردان، بخشي از حق حضانت را به صورت اختصاصي يا اشتراكي، به دست مي آورند؛ و اكثر كساني كه حق حضانت را به دست نمي آورند، به تدريج از زندگي كودك خارج مي شوند.
اما حتي پس از طلاق نيز مردان مي توانند به روشهاي متعدد، نقش فعالي در زندگي فرزند خود ايفا كنند. مهمترين نكته اين است كه با همسر سابق و فرزند خود در تماس باشيد: حضوري، تلفني، با ايميل يا با فرستادن نامه. همچنين سعي كنيد از مدت زماني كه قانونا مي توانيد با فرزند خود بگذرانيد، بيشترين بهره را ببريد.
كودك خود را واسطه پيغام بردن و آوردن بين خود و همسر سابقتان نكنيد. دعواهاي قديم خانوادگي را در رابطه خود با كودك، وارد نكنيد. والدين بايد به خاطر سرنوشت كودكانشان، با يكديگر همكاري كرده و از هم حمايت كنند.