حضرت صديقه كبري فاطمه زهراعليها السلام موضوعي نيست كه در يك پاسخ بگنجد و يا از عهده كسي برآيد. حقيقت و ارزش وجودي آن بزرگوار را كسي جز خداي متعالي و اولياء خاص او صلوات اللّه عليهم نمي‏داند، اما با اين همه مگر نه اين است كه خاندان نبوت، هاديان خلقند و زندگي و كلامشان حجت و الگوي مردمان، پس شناخت و بهره گرفتن از هدايت آنان در حدّ امكان، وظيفه‏اي است كه سخت به انجام آن نيازمنديم.

تمام زندگي حضرت زهراعليها السلام الگو و اسوه است. اينك به موارد الگويي زندگي حضرت زهراعليها السلام مي‏پردازيم:

و هنگامي كه پيامبرصلي الله عليه وآله همين پرسش را از فاطمه‏عليها السلام كرد، پاسخي شنيد:"خَيْرُ بَعْل" بهترين شوهر است كه حكايت از كمال رضايت و خشنودي زهراعليها السلام مي‏كند. تعاون بر تقوا، نيكي از اركان زندگي مشترك علي‏عليه السلام و فاطمه‏عليها السلام بود و شايد يكي از بهترين و شكوهمندترين نشانه ‏هاي آن اين است كه زهراعليها السلام در طول زندگي پر فراز و نشيب خود با علي‏عليه السلام هيچ گاه از وي تقاضايي ننمود كه اجابت آن براي علي‏عليه السلام مشكل و موجب اذيّت وي باشد. لباس، زينت، اثاث خانه، مسكن وسيع و امثال آن خواسته هايي است كه معمولاً هر زني به خود اجازه مي‏دهد كه از همسر خويش درخواست نمايد، امّا زهراعليها السلام هرگز همسرش را براي تهيه اين نوع خواسته ‏ها به زحمت نينداخت. حتي وقتي در بستر بيماري بود و علي‏عليه السلام با دلي پر از عشق و محبت، از او خواست كه اگر خواسته‏اي دارد ابراز كند، زهراعليها السلام از بيان تقاضاي خود ابا مي‏كرد. علي‏عليه السلام فرمود: (فاطمه جان، چيزي از من بخواه). و هنگامي كه زهراعليها السلام را همچنان ساكت و آرام ديد، او را سوگند داد كه از او تقاضايي كند. فاطمه كه ديگر سكوت را جايز نمي‏ديد، گفت: اكنون كه سوگندم دادي اگر اناري باشد، مايل هستم. علي‏عليه السلام از اين كه ديد همسرش بعد از سالها زندگي و قناعت، بالاخره از او درخواستي كرده است، براي انجام خواسته او با خوشحالي از خانه بيرون آمد كه مشروح جريان آن، در كتابهاي تاريخي و روايي آمده است.[2]

حضرت فاطمه‏عليها السلام كه خود از سرچشمه محبت و عطوفت رسول خداصلي الله عليه وآله سيراب گشتند و قلبش كانون محبت به همسر و فرزندان خود بوده، در اين جهت نيز وظيفه مادري خود را به بهترين شكل انجام مي‏داد.

نقل شده است كه حضرت زهراعليها السلام با فرزندش امام حسن مجتبي‏عليه السلام بازي مي‏كرد و او را بالا مي‏انداخت و مي‏فرمود: "پسرم حسن، مانند پرت باش. ريسمان ظلم را از حق بركن. خداي را بپرست كه صاحب نعمتهاي متعدد است، و هيچ گاه با صاحبان ظلم و تعدي، دوستي مكن". همچنين نقل شده كه وقتي فرزندش حسين‏عليه السلام را بازي مي‏داد اين‏گونه مي‏فرمود: "تو به پدر من (پيامبر) شبيهي و به پدرت علي شباهت نداري". طبق همين نقل اين بيت، موجب خنده و تبسّم حضرت علي‏عليه السلام شد.[4]

ج: رفتار با مردم: يكي از نقش‏آفريني‏هاي درخشان فاطمه‏عليها السلام بالا بردن فرهنگ جامعه، رشد فكر و انديشه مردم و رفع مشكلات و شبهات آنان است. آن حضرت از مسائل ساده گرفته، تا پيچيده‏ترين مشكلات را پاسخگو بود، و اين ميسّر نبود، مگر با احاطه علمي، قوت فكري و همت بلند ايشان. اين بانوي بزرگ اسلام، زجر تبليغ و رنج تعليم و تربيت را تحمل نموده، چون مشعلي فروزان در راه هدايت جامعه، نورافشاني كرده و با سوختن خود به دل و جان مردم، گرمي‏بخشيد و پاسداري از ارزشها و مفاخر اصيل، مبارزه پيگير با بدعتها، جهل، كجروي‏ها و ركود جامعه را خط مشي خود قرار داد. از اين رو امت نيز بايد، هر چه بيشتر به مقام و حقوق رهبر خود آگاه گردد و خود را چون شاگردي فروتن، در برابر او احساس كند، و به دامان او چنگ زند، از نقص به كمال، و از ضعف به قدرت، و از ظلمت به نور برسد.

زني به خدمت حضرت زهراعليها السلام رسيد و عرض كرد: مادر پير و ناتواني دارم كه در نماز بسيار اشتباه مي‏كند، مرا فرستاده تا از شما بپرسم كه چگونه نماز بخواند. آن حضرت فرمود: هر چه مي‏خواهي بپرس. آن زن سؤالات خود را مطرح كرد، تا به ده سؤال رسيد و حضرت‏ عليها السلام با روي گشاده جواب داد. زن از زيادي پرسش خود، شرمنده شد و گفت: شما را بيش از اين زحمت نمي‏دهم. حضرت فاطمه‏ عليها السلام باز هم بپرس. آن گاه براي تقويت روحيه وي چنين فرمود: اگر به كسي كاري واگذار كنند، براي مثال از او بخواهند كه بار سنگيني را به ارتفاع بلندي حمل كنند و در برابر اين كار صد هزار دينار به او جايزه بدهند، آيا او با توجه به آن پاداش احساس خستگي مي‏كند؟ زن جواب داد نه. آن حضرت فرمود: من در مقابل پرسشي كه جواب مي‏گويم از خدا پاداشي به مراتب بيشتر دريافت مي‏كنم و هرگز ملول و خسته نمي‏شوم. از رسول خداصلي الله عليه وآله شنيدم كه روز قيامت دانشمندان اسلام در برابر خدا حاضر مي‏شوند و به اندازه علم و تلاش و كوششي كه در راه آموزش و هدايت مردم داشته ‏اند، از خداي خود پاداش مي‏گيرند.