«رسم بر اين است که بحث هاي جلسه انتخاب پاپ جديد از پشت درهاي مهر و موم شده جلسه کاردينال ها به بيرون راه پيدا نکند، اما نطق راتزينگر به عنوان نامزد جانشيني پاپ براي کاردينال ها، چند ساعت بعد به گوش رسانه ها رسيد و واشنگتن پست با لحن طعنه آميز و حاکي از ناخشنودي آشکار از کاردينال آلماني نوشت: «اين نطق نشان مي دهد که گويي او خود دريافته که قرار نيست انتخاب شود. او فضايي قطبي ايجاد مي کند و اگر انتخاب شود هزاران هزار کاتوليک را در اروپا و آمريکا به حاشيه کليسا عقب مي راند.»
بعضي نويسندگان و تحليل گران رسانه اي پيشنهاد کرده اند نطق راتزينگر در نشست کاردينال هاي گزينشگر پاپ جديد به عنوان پاراگراف جنجالي سال ???? انتخاب شود. اين پاراگراف اين طور آغاز مي شود: «در دهه هاي اخير امواجي از نظريه ها و ايدئولوژي ها و شيوه هاي فکري اطراف ما را فرا گرفته و قايق کوچک ذهن بسياري از مسيحي ها را به اين سو و آن سو کشانده است، از مارکسيسم به ليبراليسم، از اصول اشتراکي به فردگرايي راديکال، از الحاد به عرفان مذهبي، از عرفان منکر وجود خدا به چند خدايي و... هر روز فرقه جديدي ايجاد مي شود و آ نچه« سنت پل »درباره فريب بشر و تلاش براي به خطا انداختن آن گفته بود محقق مي شود. امروز اعتقاد صريح و آشکار به کليسا، برچسب بنيادگرايي مي خورد.در حالي که نسبي گرايي يعني امکان دادن به خود براي قرار گرفتن در معرض اين نظريه ها تنها رويکردي است که مي توان با تمسک به آن با دوران مدرن امروز کنار آمد. امروز ما در حال ايجاد ديکتاتوري نسبيت هستيم که در آن هيچ چيز قطعي نيست.»کمتر از ?? ساعت بعد از ايراد نطق در جمع کاردينال ها، راتزينگر به عنوان پاپ بنديکت شانزدهم جانشين پاپ ژان پل دوم شد. پس کاردينال ها از سخنان او راضي بوده اند و «ديکتاتوري نسبيت» شعار فکري امسال کليساي کاتوليک است.
پاپ جديد و سخنان او بيش از هر کس ديگر، آمريکايي ها را نگران کرده است. نويسندگان آمريکايي اين حرف هاي راتزينگر را اعلان جنگي عليه مدرنيته و ليبراليسم(به معناي ليبرال دموکراسي) خواندند و نوشتند، اين يک اختلاف نظر با کليساي کاتوليک آمريکا نيست بلکه يک هجمه تمام عيار است.به نظر آنها اين انتخاب از آن جهت نگران کننده است که بازتاب نظر دست کم دوسوم کاردينال هاي کليساي کاتوليک به شمار مي آيد.انتخاب پاپ جديد در ديگر قطب هاي جهان مسيحيت هم واکنش هاي همراه با نگراني را به همراه داشت. در آلمان که بعد از ? قرن شاهد انتخاب «فرزندي از خاک خود» به عنوان رهبر کليساي کاتوليک بود، مطبوعات و رسانه ها نوشتند، «انتخاب بنديکت شانزدهم چندان شور و هيجاني در ميان کاتوليک هاي آلمان ايجاد نمي کند، اگرچه انتخاب يک آلماني بايد نشانه اي براي اروپا باشد.»آلماني ها به اين انتخاب فخر مي ورزند اما همان طور که روزنامه محافظه کار «دي ولت» چاپ برلين نوشت، آلماني ها مي دانند بسياري در غرب از اين انتخاب خشنود نشده اند.
انگليسي ها هم از اين که يک آلماني که در جواني عضو گروه جوانان هيتلر بوده اکنون رهبر کليساي کاتوليک شده، ابراز ناخشنودي کردند. روزنامه چپگراي اينديپندت چاپ لندن با اعزام خبرنگاري به «باوارياي» آلمان، جايي که راتزينگر در آن مدرسه رفته گزارش مفصلي درباره شرايط دوران نوجواني و جواني پاپ جديد تهيه و منتشر و اعلام کرد که هيچ يک از اين وقايع در زندگي نامه راتزينگر منعکس نشده است. در زندگي نامه پاپ جديد که در سال ???? چاپ شد، آمده است، او که در پايان جنگ جهاني دوم در واحد ضدهوايي خدمت مي کرده در اواخر آوريل ???? از ارتش فرار کرده و به «تران اشتين» گريخته است. در آن شهر او لباس غيرنظامي پوشيده و بعد به دست آمريکايي ها اسير شده و مدتي را در اردوگاه زندانيان جنگي آمريکا گذرانده است.کشورهاي غربي اميدوار بودند فردي به عنوان جانشين پاپ انتخاب شود که به اندازه او محافظه کار نباشد. از نظر آنها مصداق هاي محافظه کاري در مخالفت با داروهاي ضدبارداري، همجنس گرايي، مرگ دلسوزانه (euthanasia)، کشيش شدن زنان و آنچه «دخالت در جنبه هاي زندگي فردي» مي خوانند، معنا پيدا مي کند.
غربي ها انتظار داشتند پاپ جديد شخصيتي «مترقي» مانند «ژان ??» باشد که با تشکيل شوراي آزاد واتيکان دوم در دهه ???? بسياري را شگفت زده کرد. اما راتزينگر يک محافظه کار راديکال است که از اين عنوان ترسي هم ندارد.در سالهاي اخير کناره گيري مردم از کليسا در کشورهاي صنعتي غرب موضوع بحث هاي فکري و عقيدتي و مقالات متعدد مطبوعاتي بوده است. در ايتاليا مقر واتيکان، نيمي از مردم به کليسا نمي روند. در کشورهاي اروپايي ديگر هم تعداد کليساها کاهش يافته است. بعضي محافظه کاري کليساي کاتوليک را دليل کم رنگ شدن حضور مردم مي دانند و بعضي ديگر مي گويند چون کليسا به اندازه کافي با قدرت و صراحت نظرات و راهنمايي هاي خود را اعلام نکرده اقبال مردم به کليسا کمتر شده است.بعضي ديگر هم مي گويند مردم در اين کشورها نه تنها با بعضي دستورات کليساي کاتوليک مخالفند بلکه فرصتي براي ابراز اين مخالفت ندارند و به همين دليل اقبالي نشان نمي دهند.اگر دليل حضور کمرنگ غربي ها در کليساها اين باشد، در زمان مسئوليت پاپ جديد تفاوت چنداني در شرايط ايجاد نخواهد شد چون راتزينگر قبلاً گفته است که کليسايي کوچک از مؤمناني اندک را به انبوهي از کساني که «کاتوليک خوب» نيستند، ترجيح مي دهد.نخستين ديدار پاپ جديد با خبرنگاران که روز شنبه در واتيکان انجام شد و فقط ?? دقيقه طول کشيد، تفاوت هاي بنديکت شانزدهم را با ژان پل دوم نشان داد. او بر خلاف پاپ قبلي که نشست هاي مطبوعاتي يک ساعته برگزار مي کرد، به سؤال هيچ يک از هزار خبرنگار حاضر در آن جلسه پاسخ نداد. اما تفاوت قابل توجه بنديکت شانزدهم با ژان پل دوم رويکرد او به پيروان ديگر مذاهب است. پاپ ژان پل دوم در سفرها و اظهارنظراتش توجه ويژه اي به پيروان ديگر مذاهب نشان مي داد، اما به نظر مي رسد پاپ بنديکت شانزدهم چنين رويکردي ندارد و همواره بر اشاره به تفاوت هاي ميان کليساي کاتوليک و اين مذاهب تأ کيد دارد.مخالفت مؤکد او با ورود ترکيه به اتحاديه اروپا آن هم به دليل مسلمان بودن اين کشور و بيم از اخلال در هويت مسيحي اروپا از بارزترين جنبه هاي اين رويکرد است. او در اين باره گفته است، ريشه هايي که اروپا را شکل داده، ريشه هاي مسيحي است. ترکيه همواره نماينده قاره ديگري بوده که تفاوت آشکاري با اروپا دارد.برابر کردن اين دو قاره اشتباه است. ترکيه بر اساس ريشه هاي اسلام بنا شده و ورود اين کشور به اروپا کاري ضد تاريخي است. پاپ جديد همچنين از بي ميلي اروپا براي تأکيد بر ريشه هاي مسيحي خود به خاطر بيم از توهين به ماهيت در حال نفوذ اسلام در کشورهاي اروپايي، به شدت انتقاد کرد ه است.اين رويکرد پاپ جديد فقط به پيروان مذاهب ديگر محدود نمي شود. او تأکيد دارد که کليساهاي ديگر مسيحيت به جاي «کليساهاي خواهر» ، «کليساهاي دختر» خوانده شوند.راتزينگر در نطق عيد پاک به به دليل وخامت حال پاپ ژان پل، توسط او ايراد شد و همچنين در سخنانش در نشست کاردينال هاي گزينشگر پاپ جديد، کليساي کاتوليک را در وضعيت بحراني توصيف کرد و آن را به قايقي ميان دريايي طوفاني و در معرض هجوم امواج تشبيه نمود. از نظر او در جامعه کنوني غرب يک «کاتوليک خوب» بودن کار خيلي دشواري است. به همين دليل او مسئوليت پاپ گذشته و خود را يک نبرد دشوار مي داند.راتزينگر با انتخاب عنوان بنديکت، نام قديسي در قرن شش که به مسيحي شدن اروپا کمک کرد، در حقيقت نشان داد که خود را تحکيم کننده اين مذهب در قاره اي مي داند که در حال غلتيدن در دامان سکولاريسم است.
منبع: / روزنامه / همشهري
نويسنده : نيلوفر قديري