به نظر ميرسد سلولهاي ايمني و ارتباط آنها با مغز، سهم مهمي در يادگيري و حافظه دارند. شايد علت اختلال حافظه در پيري،تضعيف سيستم ايمني باشد،در اين صورت، ميتوان دارويي براي افزايش حافظه ساخت.

به گزارش نيوساينتيست، جاناتان کيپ نيز، از دانشگاه ويرجينيا، از پژوهشگراني است که فکر مي کند پاسخ اين سوال ميتواند مثبت باشد. به دنبال مطالعاتي که نشان ميداد پاسخ ايمني بدن مي تواند در ترميم سلولهاي عصبي کمک کننده باشد،کيپ نيز و گروهش، گروهي موش توليد کردند که فاقد سلول هاي سي.دي4  بودند.

سلولهاي سي.دي.4  دستهاي از سلولهاي تي و در  واقع نوعي از سلولهاي ايمني بدن هستند. آنها متوجه شدند که اين موشها در تکاليفي که نياز به يادگيري و حافظه داشت خيلي ضعيف عمل ميکردند،اما با تزريق سلول هاي سي.دي4 ،حافظه آن ها بهتر کار مي کرد. به طور مشابهي، وقتي سلولهاي سي.دي4  را در موشهاي سالم از بين بردند، حافظه آنها مختل شد.

البته هنوز به درستي روشن نيست که مطالعاتي از اين قبيل بر روي حيوانات،کاملا به يادگيري و حافظه انسان هم مربوط باشد،اما شواهدي وجود دارند که به طور غيرمستقيم از اين امر حمايت مي کنند.

بنابراين، شايد دليل کندي مغز در سنين بالا را هم بايد در سلول هاي ايمني جستجو کرد. به گفته محققين، با افزايش سن، اولين گروه سلولي که آسيب ميبيند، سلولهاي تي هستند. البته هيچکس نمي گويد اين تنها دليل ابتلا به اختلالاتي مثل دمانس يا زوال عقلي است، اما مي تواند يکي از دلايل آن باشد.

در حقيقت کيپنيز دارويي تقويت شناختي بر پايه سيستم ايمني براي موشها ساخته و هدف کوتاه مدت مطالعه خود را درمان سندرم رت اعلام کرده است. سندرم رت يک اختلال رشدي است که با مشکلات رفتاري همراه است و اخيرا مرتبط با سلول هاي تي غيرعادي در بدن افراد، تشخيص داده شده است.

در نهايت، کيپ نيز بر اين باور است که اين قبيل داروها، نه فقط براي بازگرداندن حافظه و توانايي هاي شناختي افراد سالمند کاربرد دارد، که براي تقويت حافظه افراد سالم هم مي تواند مفيد باشد.

وي در اين باره مي گويد: "شايد اگر يک فرد خيلي تيزهوش داشته باشيد، نتوانيد او را تيزهوش تر کنيد؛ اما اگر فقط يک فرد عادي را انتخاب کنيد،ممکن است بتوانيد حافظه او را تقويت کنيد."

البته ايده بسيار جذابي است. اين سري مطالعات تازه که نشان مي دهند، سيستم ايمني بسيار بيشتر از آنچه تا به حال تصور مي شد، بر عملکرد مغز و در نتيجه رفتار و شخصيت ما موثر است، دري تازه به زمينهاي جديد گشوده که پر از اما و اگرهاي علمي جديد است. اما پيش از به کارگيري آنها، بايد به آن فکر کرد.

اگر حق با کيپنيز باشد و بتوان با تقويت سيستم ايمني به طور خاص،حافظه افراد را دستکاري کرد،اين کار چه عواقبي را به همراه خواهد داشت؟ پيش از انجام چنين کاري، بسياري از مولفه ها بايد ارزيابي شوند.

سازمان خيريه اي که به انجام تحقيقات در مورد آلزايمر کمک مي کند، اعلام کرده است که در اين مطالعه، روشي براي جلوگيري از کاهش مخابره پيام الکتريکي بين سلول هاي عصبي مغز ارايه شده است. افزايش جمعيت مسن در بسياري از کشورهاي جهان سبب رشد شيوع بيماري آلزايمر و ديگر انواع ديمنشيا يا زوال عقل، شده است.

محققان موسسه بيماري مغز و اعصاب گلدستون در سانفرانسيسکو مي گويند، افزايش اين ماده شيميايي مغز که يک پروتئيني در غشاء سلول هاي عصبي به نام EphB2 است، مي تواند از وخامت اين بيماري بکاهد و حتي از بروز بدترين اثرات آن جلوگيري کند.

به نظر مي رسد از ديگر مشخصات اميلويدها توانايي آن ها براي وصل شدن به EphB2 ها است که منجر به کاهش ميزان اين پروتئين در مغز مي شود.

اين موضوع تا حدودي عوارض اين بيماري را بر روي حافظه توضيح مي دهد. در جريان اين پژوهش ميزان EphB2 در مغز موش ها تغيير داده شد؛ کاهش اين پروتئين در موش هاي سالم، عوارض از دست دادن حافظه، شبيه به آن چه در آلزايمر رخ مي دهد را ايجاد کرد و افزايش اين پروتئين در موش هاي مبتلا به آلزايمر منجر به کاهش عوارض مربوط به کمبود حافظه شد.

دکتر لنارت موک فردي که اين مطالعات را رهبري کرده است، مي گويد، تيم تحقيقاتي او از دستيابي به اين نتيجه هيجان زده شده است. با اين حال، محققان بريتانيايي مي گويند، يافته اين تحقيق با اين که جالب است، اما پاسخي قطعي براي درمان بيماري آلزايمر نيست.

بخش تغذيه و سلامت تبيان