قليان

اگر چه طرح جمع آوري قليان  ها و ممنوعيت استفاده از آن  ها در اماكن عمومي از سوي وزارت بهداشت، با سازي ناهماهنگ از سوي نهاد  هاي مختلف مثل نيروي انتظامي و وزارت كشور همراه بود و به دنبال آن اعتراض قهوه خانه داران و بلاتكليفي مردم، پاي رئيس جمهوري را هم به ميدان باز كرد و دستور وي در مورد استعمال قليان در قهوه  خانه  هاي داراي مجوز مدتي نقل محافل شد، اما سكوت وزارت بهداشت، شايد منجر به آن شد كه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در حاليكه تن  ها 2 روز به پايان سال باقي مانده بود، طرح آزمايشي اكسيژندرماني به جاي قليان را در سفرهخانه  هاي تهران اجرا كند؛ طرحي كه طراحان آن ادعا ميكنند داراي گواهينامه  هاي مربوطه از وزارت بهداشت، سازمان استاندارد و كميته گردشگري سلامت سازمان ميراث فرهنگي و دانشگاه علوم پزشكي تهران است.

قليان حاوي اكسيژن توسط مبتكري به نام نادر مظفري طراحي و ساخته شده است. در اين قليان اكسيژني، به جاي مواد دخاني، منبع اكسيژن بر روي قليان نصب شده و دود بالني جهت سرگرمي در آن استفاده ميشود.

با استفاده از اين قليان  ها به جاي خروج و پخش دياكسيد كربن و مواد دخاني در فضا، اكسيژن مازاد در فضا منتشر شده و باعث ايجاد هواي پاك و مناسب براي تنفس در اين مكان  ها براي افراد خواهد شد.

اين قليان از يك بالن حاوي اكسيژن، منبع آب، شيلنگ دمي اكسيژن و لوله  هاي حمل اكسيژن تشكيل شده و علاوه بر اين، به آب قليان اسانس  هاي مختلف ميافزايند تا محتواي اكسيژن بو  هاي مختلفي داشته باشد.

"در كل هر چيزي كه باعث تبليغ مواد دخاني شود از نظر ما مغاير با قانون است." اين كارشناس با اشاره به اين عبارات ادامه ميدهد: در ضمن خود بحث اكسيژن درماني با اين قليان  ها براي ما جاي سؤال است، چون وارد شدن اكسيژن زيادي به بدن آن هم به طور متوالي و در مدت زمان طولاني براي شخص مسلما مضر است.

وي با اشاره به مكاتبات صورت گرفته با وزارت بهداشت براي اجراي طرح قليان  هاي حاوي اكسيژن ادامه ميدهد: در اين مكاتبات وزارت بهداشت نظر خود را اعلام كرده و معتقديم اين طرح ضمن آن كه براي قهوه خانه  ها هزينهبر است، در سطح جامعه هم تبليغي براي محصولات دخاني خواهد بود.

به عقيده اين كارشناس، البته وزارت بهداشت وظيفه معرفي اين خدمات جايگزين را ندارد، چون همانطور كه اين صنف  ها توانستند با نام رسوم سنتي، قليان را به ويژه در طول سال  هاي اخير بين جوانان ترويج كنند، بايد خدمات جاذبهدار ديگر را نيز پيشبيني كرده و به مردم ارائه كنند.

با شبه قليان  ها مخالفيم!

به گفته متخصصان ريه، مقدار اكسيژن خالص 20 تا 28 درصد وارد شده به بدن خطرناك نيست، اما اگر اين مقدار به 40 تا 50درصد برسد، خطرناك بوده، آرواره  ها را تخريب ميكند و همچنين عوارض مخربي روي ريه دارد.

دكتر حسن آذريپور، عضو كميته كشوري كنترل دخانيات وزارت بهداشت نيز ضمن اشاره به اين كه اين قليان  ها به هيچ وجه مورد تاييد وزارت بهداشت نيستند، به همشهري ميگويد: ما فقط اعلام كرديم اگر اين قليان  ها خاصيت اكسيژندرماني دارند، با توجه به اين كه اكسيژن خالص در حد مشخصي به لحاظ پزشكي عوارضي را براي فرد به همراه دارد بايد تحت نظر كارشناسان قرار گيرد و مقدار اكسيژن آن مشخص شود، چون به هر حال اكسيژن خالص منجر به مسموميت شده و در فرد استعمال كننده سردرد ايجاد ميكند. همچنين منجر به اتساع عروق مغزي شده و براي فرد مشكلات چشمي به همراه مي آورد. اين كارشناس هم معتقد است كه اين قليان  ها، قباحت كشيدن قليان را به هيچ وجه نميپوشانند.

نشاطي در كار نيست

حداقل هزينه چنين اقدامي هم 5 هزار تومان است. اما آيا كساني كه به طور ثابت قليان يا سيگار مصرف ميكنند، با مصرف قليان  هاي اکسيژن دار، نشاط ناشي از قليان  هاي حاوي تنباكو را تجربه خواهند كرد؟

دكتر زهرا حسامي، سرپرست واحد درمان مركز تحقيقات كنترل دخانيات دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي در اين مورد توضيح ميدهد: مسلما با توجه به اين كه اين قليان  ها حاوي تنباكو نيستند، فرد حالت نشاط سابق ناشي از كشيدن قليان  هاي حاوي تنباكو را پيدا نميكند و فقط دريافتكننده اكسيژن است، پس ممكن است بعد از يكي دو بار مصرف، سراغ همان قليان  هاي قبلي برود، ولي رفتار قليان كشيدن همچنان ادامه دارد.

چنين كساني به هر طريق اين مقدار از نيكوتين را به بدن خود در طي روز ميرسانند. پس كسي كه به نيكوتين اعتياد دارد، مسلما با استفاده از قليان  هاي حاوي اكسيژن هيچ نيكوتيني به بدنش نميرساند و سراغ مواد دخاني ديگر ميرود.

به عقيده دكتر شريفي، ورود قليان  هاي حاوي اكسيژن در واقع اعتراف به اين نكته است كه ما قادر به جمعآوري قليان نيستيم و در مورد آن دست تسليم بالا آورد  هايم.

كارشناس مركز كنترل دخانيات دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي تصريح ميكند: پس اين قليان  ها به هيچ وجه جنبه درماني ندارند و اگر هم قرار باشد براي كساني كه دائما سيگار يا قليان مصرف ميكنند خاصيت درماني داشته باشد، بايد تحقيقات زيادي روي آن  ها صورت گيرد، چون افرادي كه سيگاري هستند چه قليانحاوي اكسيژن را مصرف كنند و چه قليان حاوي نيكوتين و تنباكو، مطمئنا رفتار جستجوگرانه براي استعمال سيگار پيدا ميكنند.

با اين حال قائم مقام مركز تحقيقات مبارزه با دخانيات دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي توضيح ميدهد: به هر صورت اين واقعيت تلخ را بايد بپذيريم كه قليان خرده فرهنگي از فرهنگ استعمال دخانيات است.

وي خاطرنشان ميكند: در مجموع در مورد مواد مخدر اصطلاحي داريم به نام پارافرناليا يا آلات و ادوات استفاده از مواد مخدر كه اين آلات و ادوات در جوامع مختلف متفاوت هستند. قليان هم تداعيكننده استعمال دخانيات است.

ما ميخواهيم با ورود قليان  هاي جديد ماهيت قليان را عوض كنيم، درست مثل اينكه انتظار داشته باشيم فرد با چوبسيگار اكسيژن را وارد ريه  هاي خود كند.