تب خال ناشي از ويروس هرپس سيمپلکس(Herpes Simplex Virus) است ، و ميتواند به ساير نقاط بدن يا ساير افراد سرايت کند. همچنين ميتواند بسيار آزار دهنده باشد، اما تبخال را ميتوان درمان کرد. اين عفونت در وهله اول به صورت يک نوع زخم صورت است که روي لبها يا پوست صورت، نزديک منطقه ي دهان اتفاق مي افتد و به همين دليل ظاهري ناخوشايند را براي فرد مبتلا پديد مي آورد.

 بيماري تب خال، زخم شايعي است که به علت ويروس هايي از خانواده هرپسها به وجود مي آيد و احتمال دارد افراد چندين بار اين بيماري را در زندگي خود تجربه کنند. اگر چه تب خال اغلب در گوشه و کنار لبها در محل جدايي بافت پوست صورت ولبها به وجود مي آيد، اما تب خال تناسلي نيز در بعضي افراد شايع است.

تبخال، برجستگيهايي قرمزرنگ يا تاولهايي ارغوانيرنگ است که معمولاً روي لبها يا اطراف دهان بروز ميکند.
اگر علائم شما شديد است و دچار سوزش و خارش لب و تحريک دهان، درد در اطراف دهان، يا تاولهاي کوچک روي دهان که ميترکند هستيد، استفاده از داروهايي مانند رنگ يدوکسوريدين يا داروي ضد ويروسي آسيکلووير ميتواند به شما تسکين دهد.
تبخال ممکن است براي مدتهاي طولاني پنهان باقي بماند، و برخي افراد ممکن است در اولين سرايت ويروس بيماري، علائمي نشان ندهند.

اين بيماري به طور معمول لبها و ناحيه دهان و به ندرت نواحي چون قرنيه و ناحيه تناسلي را گرفتار ميکند. پيش از ايجاد عفونت تبخال، ويروس تا ماه ها و يا سالها در آنجا باقي ميماند و بدن شما پادتنهايي را عليه ويروس ميسازد که به کنترل آن مي انجامد مگر اينکه عواملي موجب شوند خطر بروز آن افزايش يابد.

وجود يک بيماري که مقاومت بدن شما را کاهش دهد، حتي سرماخوردگي و يا ناراحتي خفيف گوارشي يا تب به هر علت، دوره خونريزي قاعدگي و بسياري موارد اين چنيني ميتواند عوامل افزايش دهنده خطر محسوب شود. مصرف داروهاي سرکوبکننده سيستم ايمني و در کودکان، وجود اگز ما ميتواند جزو اين دسته قرار بگيرد.

علائم :
علايم و نشانه هاي تبخال به اين صورت است که در مرحله اول يک تاول کوچک و دردناک پر از مايع، روي يک نقطه سرخ و دردناک پوست بروز ميکند که معمولا روي لبها و نواحي داخلي دهان است.

سپس درد شديد و احساس مورمور شدن به سراغ بيمار مي آيد که اغلب يکي دو روز قبل يا بعد از بروز تاولها است که اين علامت بسيار مهمي است. خصوصا احساس مورمور شدن و درد خفيف از علايم اوليه تبخال است که ميتواند به عنوان يک زنگ خطر محسوب شود.

اگر شخصي در اين مرحله متوجه عفونت تبخال شود، با استفاده از اقدامات پيشگيرانه که در ادامه در مورد آنها صحبت ميشود ميتواند جلوي تبخال را بگيرد.

در هر صورت پس از تشکيل تاولها، سير بيماري ادامه مييابد و تاولها نهايتا مي ترکند و از آنها خونابه خارج ميشود و سپس يک زخم قهوهايرنگ با ظاهري ناخوشايند تشکيل ميشود.

معمولاً ۷ تا ۱۰ روز طول ميکشد تا تبخال برطرف شود. تبخال معمولاً روي لبها ظاهر مي شود. اما گاهي روي سوراخ هاي بيني، چانه يا انگشتان دست هم ديده ميشود و گرچه غيرمعمول است اما ممکن است تبخال در داخل دهان هم بروز کند _ اما تنها برروي لثه ها يا کام سخت – که در سقف قرار دارد.

اگر زخمي روي بافت هاي نرم درون دهانتان ظاهر شود ممکن است آفت باشد ولي مطمئناً تبخال نيست.

علائم تبخال ممکن است تا حداکثر ۲۰ روز پس از قرارگرفتن در معرض ويروس ظاهر نشود و معمولاً ۷ تا ۱۰ روز طول ميکشد. تاول ها شکل ميگيرند، ميترکند و ترشح ميکنند. سپس کبره زردرنگي تشکيل مي شود و نهايتاً با ريختن آن پوست صورتي رنگي در زير ظاهر ميشود و تبخال بدون گذاشتن جا بهبود مي يابد.

عوارض تبخال:
تبخال مسري است. ويروس تبخال ميتواند از طريق پوست با پوست از شخصي به شخص ديگر منتقل شود.

ويروس “هرپس سيمپلکس” مي تواند حتي زماني که تاولها ظاهر نشدهاند مسري باشد، اما بيشترين خطر عفونت در زماني است که تاول ها ظاهر ميشوند تا زماني که آنها کاملاً خشک ميشوند و کبره ميبندند.

اگر به تبخال مبتلا هستيد، از تماس با نوزادان، افراد مبتلا به اگزما (التهاب پوستي ناشي از آلرژي) يا افراد دچار اختلال دستگاه ايمني مثل مبتلايان به سرطان، ايدز يا گيرنده پيوند عضو خودداري کنيد.

عفونت تبخالي چشم که باعث ايجاد جوشگاه بر روي قرنيه مي شود يکي از علل مهم کوري است. اين عارضه نياز به مداخله فوري پزشکي دارد.

پيشگيري :
افرادي که به علل اکتسابي يا ارثي از سيستم ايمني ضعيف تري برخوردارند، تب خال در دهان، حلق و کام ديده مي شود. رعايت چند نکته در درمان شايعترين نوع تب خال يعني تب خال ناحيه اطراف لبها که اغلب هنگام بيماري يا اضطراب بروز مي کند، موثر است . دراين حالت مسواکي نو براي شستشوي دندانها انتخاب کنيد و بعد از بهبود بيماري حتماً آن را دور بيندازيد.

توصيه ميکنم از تماس با ترشحات بزاقي يا بوسيدن فردي که تبخال زده خودداري کنيد تا شما هم تبخال نزنيد.

همچنين مسواک خود را در جاي خشک نگهداري کنيد و هنگام استفاده از آن از تماس لبه خمير دندان با مسواک خودداري کنيد.

ورزش، تمدد اعصاب و دورکردن افکارمنفي و کاهش فشارعصبي واسترس در درمان و پيشگيري از تب خال موثرند .

ضمن اينکه بازگشت مکرر تب خال در اغلب افراد نشانه کمبود گروهي از ريزمغذي ها مانند آهن و گروه ويتامين ب است که مي توان با تامين آنها بازگشت تب خال را دراين افراد متوقف کرد .

به ياد داشته باشيد مرحله اول بروز تبخال به صورت علايم موضعي مانند گزگز، سوزش و خارش است .  و چنانچه اين علايم پيدا شود، بروز تبخال قابل پيشگيري نيست.

اگر کسي براي اولين بار با اين ويروس تماس داشته باشد، پس از بروز عفونت تبخال در ناحيه دهان، ويروس مربوطه به عمق بدن ميرود و خود را مخفي ميکند. بعد از سالها و يا حتي در مدتي کمتر، احتمال دارد دوباره ويروس شعلهور و دردسرزا شود.

اينکه چه شرايطي سبب ميشود ويروس خفته دوباره بيدار شود مقولهاي است که جا براي بحث بسيار دارد. اما به طور خلاصه شرايطي همچون تب، آنفلوآنزا، سرماخوردگي، فشارهاي روحي و رواني ، صدمات به لب و يا جراحيهاي روي نواحي دهان و لب از جمله ي اين موارد هستند.

از اين رو روش برخورد با تبخال مهمترين اصلي است که در مواجهه با اين بيماري بايد آموخت تا از عوارض آن در امان ماند.

هواي سرد، آفتاب داغ و تضعيف دستگاه ايمني ممکن است به بروز مکرر تب خال در فرد منجر شود.

براي پيشگيري از انتشار تبخال به ساير مناطق بدن و يا انتقال به اشخاص ديگر روش هاي زير بسيار مفيد خواهد بود؛ از تماس پوستي و يا بوسيدن ديگران در زمان بروز تاولها بپرهيزيد.

ويروس از راه ترشح تاولها به سرعت گسترش مي يابد.
وسايل شخصي تان را با ديگران مشترک نکنيد. ظروف غذاخوري، حوله ها و ساير وسايل مي توانند ويروس را در زمان بروز تاولها گسترش دهند.

دستهايتان را همواره تميز نگه داريد. وقتي تبخال زده ايد دستها را به دقت قبل از تماس با افراد ديگر بشوييد. در هنگام تماس با ساير نقاط بدن دقت کنيد.

چشمها و آلت تناسلي مناطقي هستند که مستعد پذيرش و گسترش ويروس مي باشند. از عوامل خطر ساز بپرهيزيد. از موقعيت هايي که باعث بروز تبخال مي شوند دوري کنيد مانند قرار گرفتن به مدت طولاني در معرض آفتاب.

از ضد آفتاب استفاده کنيد. به لبها و صورت قبل از قرار گرفتن در معرض آفتاب چه تابستان و چه زمستان، ضد آفتاب بزنيد، تا دچار تبخال نشويد.

مراقبت شخصي
تبخال معمولاً بدون درمان ناپديد ميشود. در طول مدتي که تبخال وجود دارد با رعايت نکات زير مي توانيد از ناراحتي رهايي يابيد:

• استفاده از کرم ها: کرم هاي معمولي که بدون نسخه پزشک به فروش مي رسند ممکن است راحتي شما را فراهم کنند، اما انتظار نداشته باشيد که بهبودي را تسريع کنند.

شرايط بيمار روز به روز وخيمتر ميشود و بايد سريعا اقدامات درماني در مورد وي انجام شود.