بيماري وبا يکي از بيماريهاي عفوني است که همه ساله در بسياري از کشورها شيوع مي يابد و در ايران نيز تقريبا هر سال مواردي از ابتلاي به اين بيماري مشاهده ميشود.
وبا يک بيماري واگيردار عفوني است که فقط در انسان ايجاد مي شود. اين بيماري شامل دو نوع "کلاسيک" و "التور" است که نوع دوم آن قدرت همه گيري بيشتري دارد.
"التور" نام يکي از ايستگاه هاي قرنطينه در بندر اسکندريه مصر است که در سال 1906 نخستين بار اين نوع وبا در آن شناسايي شد.
در ايران نخستين همه گيري در سال 1344 اتفاق افتاد و تا به حال 9 بار همه گيري کشوري رخ داده است اما ابتلا به اين بيماري بصورت تک گير همه ساله در اکثر استان هاي کشور گزارش شده است.
در آذربايجان شرقي از سال 1366 تا کنون پنج بار همه گيري بيماري وبا رخ داده است. از سال 1377 تا 1384 در ايران تعداد موارد مبتلا به وبا 12033 مورد و موارد مرگ ناشي از وبا 149 مورد بوده است.
* عوامل انتقال وبا
عامل ايجاد بيماري وبا يک باکتري به نام ويبريوکلرا است که بيشتر در آب هاي راکد ساحلي و آب هاي شور يافت مي شود.
عامل بيماري وبا در آب، محيط هاي مرطوب، ميوه، سبزي، صدف دريايي و گوشت زنده باقي مي ماند بنابراين در سفرهاي فصل تابستان هنگام خريد قالب هاي يخ از يخ فروشي ها از سالم بودن آنها بايد اطمينان داشت.
بطور کلي چهار فاکتور آب (آب آلوده به مدفوع انسان)، غذا، دستهاي آلوده و مدفوع در انتقال بيماري وبا نقش دارند.
* محل هاي پر خطر کشور از نظر ابتلا به وبامناطقي که آب آشاميدني سالم در دسترس ندارد، مناطقي که فاضلاب، زباله و فضولات حيواني بصورت غير بهداشتي دفع مي شوند، در محل هايي که بهداشت فردي رعايت نمي شود و در زمان بروز سيل و حوادث طبيعي در اثر از بين رفتن شبکه هاي آبرساني، امکان ابتلا و انتقال به بيماري وبا بيشتر مي شود.
گروه خوني (گروه خوني او بيشتر مبتلا مي شود)، سن، اسيديته معده، عدم رعايت بهداشت فردي و پادتن هاي موجود در شير مادر عوامل فردي مستعد کننده و مسافرت، بي سوادي ، فقر و عدم رعايت بهداشت عمومي عوامل اجتماعي مستعد کننده ابتلا به وبا است.
* علايم و راه هاي تشخيص
عامل بيماري از راه دهان وارد معده و در روده تکثير مي شود به دنبال آن ترشح سم در روده باعث ترشح آب و املاح فراوان از سلول هاي روده به داخل فضاي روده مي شود که اين وضعيت، اسهال شديد را به دنبال دارد .
در نتيجه، بدن به شدت آب و املاح از دست مي دهد و چنانچه آب و املاح دفع شده جبران نشود، بيمار جان خود را از دست مي دهد.
علايم اين بيماري شامل اسهال آبکي شديد با دفعات اجابت مزاج غير قابل شمارش ، نبود دل درد و دل پيچه، گرفتگي عضلات پشت ساق پا، عطش فراوان، استفراغ بدون حالت تهوع، احساس پري و غر غر شکم و فقدان تب است.
در صورت مشاهده اين علايم بايد به پزشک و يا مراکز بهداشتي و درماني مراجعه کرد . با استفاده از مايعات (سرم خوراکي او آر اس) و چنانچه فرد قادر به نوشيدن نباشد، از طريق تزريق سرم به صورت اورژانس در مراکز بهداشتي درماني بايد آب و املاح از دست رفته جبران گردد و دوره درمان با استفاده از آنتي بيوتيکها تکميل شود.
* شايعترين منابع بيماري وبا
آب آشاميدني که توسط مدفوع يا دست آلوده به مدفوع آلوده شده باشد، سبزيجات برگ دار که با آب آلوده آبياري و يا شسته شده باشد، غذاهاي آلوده و غذاهاي تهيه شده از آبزياني که از آب هاي آلوده گرفته شده اند به صورت خام و يا نيمه پخته ، شايعترين منابع شيوع بيماري وبا هستند.
* راه هاي پيشگيري از وبا
مهمترين نکته در پيشگيري از وبا سالم سازي آب به روش هاي جوشاندن آب، ضد عفوني با محلول يا قرص کلر و استفاده از نور خورشيد است.
منظور از آب سالم آبي است که بو، رنگ و آلودگي هاي زيان بخش ميکروبي نداشته باشد و در آن مواد سمي نباشد و در عين حال مواد معدني و آلي موجود در آن از حد مجاز تجاوز نکند. براي پيشگيري از وبا هميشه بايد ميوه هاي خام و ظروف آشپزي را با آب پاکيزه شست، آب هايي را که از رودخانه ها و سدها برداشت مي شود هر چند پاک به نظر مي رسد، بايد ضد عفوني شوند.
شستن دست ها قبل از آماده کردن و خوردن غذا ، قبل از غذا دادن به بچه ها و قبل از دست زدن به آب آشاميدني و بعد از استفاده از دستشويي و توالت نبايد فراموش شود.
جلوگيري از بازي کودکان در استخر آب هاي کثيف يا محل تجمع آب هاي راکد و نيز محافظت آب و غذاي مصرفي از آلودگي و تماس حشرات ، از ديگر راه هاي پيشگيري از وباست.
توجه به نکات ديگري همچون خودداري از مصرف بستني هاي سنتي و شيريني هاي خامه اي در فصل تابستان ، استفاده از شير و فرآورده هاي لبني پاستوريزه، استفاده از آب سالم در شستشو و طبخ مواد غذايي، توجه به تابلوهاي هشدار دهنده و مشخص کننده آب آشاميدني در پارکها، دقت در تهيه بهداشتي سالادهاي فصل در ساندويچ ها و رستورانها و کوتاه و تميز نمودن ناخن ها در پيشگيري از وبا نقش بسيار موثري دارد.
* وضعيت کنوني وبا در کشور
طبق آخرين آمارهاي ارايه شده از سوي وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشکي آمار بيماران مبتلا به وبا در سال جاري در کشور 110 نفر اعلام شده است و تا کنون تنها چهار نفر بر اثر اين بيماري جان خود را از دست داده اند.
همچنين بنا بر اعلام وزارت بهداشت، بروز وبا در هفته هاي اخير در جمعيت کشور به مرحله کنترلي رسيده است.
هم اکنون در مسافرت به همه استانها بخصوص استان هاي هم مرز با کشورهاي پاکستان ، افغانستان و عراق و نيز سفر به اين کشورها بايد مراقبتهاي بهداشتي ويژه اي را رعايت کرد. طبق اعلام مرکز مديريت بيماري ها و معاونت سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي در سال جاري 110 مورد وبا مشاهده شده و چهار تن بر اثر اين بيماري جان خود را از دست داده اند.در سالهاي 85 و 86 نيز به ترتيب 24 و 57 مورد ابتلا به بيماري وبا در ايران گزارش شد.
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید