يكي از بيماري هاي شايع و مشترك از طريق حيوان به انسان، هاري است. هاري در اثر ويروسي از خانواده رابروويريده ايجاد ميشود كه مغز را درگير .....
يكي از بيماري هاي شايع و مشترك از طريق حيوان به انسان، هاري است. هاري در اثر ويروسي از خانواده رابروويريده ايجاد ميشود كه مغز را درگير ميسازد. انتقال بيماري به انسان در پي گاز گرفتن يا پس زدن توسط حيوان آلوده صورت ميگيرد. سگها و گربه ها ممكن است مبتلا شوند،بسياري از خفاش ها و روباه ها هم به اين بيماري مبتلا ميشوند اما جوندگان به ندرت هاري ميگيرند. دوره نهفتگي از زمان مواجهه تا ظهور نشانه ها، معمولا سه تا هفت هفته است اما ميتواند از 10 روز تا دو سال متغير باشد.
هنگاميكه انسان توسط سگ يا گربه مبتلا به هاري گزيده شود دچار علايم و نشانه هايي ميشود كه شناسايي آن در تشخيص اين بيماري مهم است. علايم بيماري هاري در انسان و حيوانات مشابه است و مانند هر بيماري ديگر داراي مراحلي است كه شامل دوره نهفتگي ( دوره كمون)، بروز علايم اوليه بيماري و بروز علايم پيشرفته بيماري است. مدت زمان مراحل فوق در انواع جانداران حساس به بيماري، متفاوت است. بايد بدانيد هر نوع حيوان گزيدگي را هارگزيدگي تلقي كرده و بلافاصله اقدامات درمان پيشگيري شامل شست و شوي زخم و واكسيناسيون را به كار بريد چرا كه تا زمان بروز علايم بيماري در حيوان، ممكن است ديگر فرصتي براي نجات انسان نباشد.
در طول دوره نهفتگي به شدت زخم، تعداد جراحات و محل آنها بستگي دارد. در واقع محل جراحات هر چه به عصب مركزي ( مغز و نخاع) نزديك تر باشد طول دوره نهفتگي كوتاه تر خواهد بود. به نحوي كه گاز گرفتن صورت زودتر موجب بروز علايم بيماري ميشود. اين مرحله به طور معمول در انسان 15 تا سه ماه به طول ميانجامد، ولي از چند روز تا چند سال هم مشاهده شده است.علايم بيماري شامل علايم غير اختصاصي مانند تب،لرز،خستگي، سردرد، ضعف و درد عضلاني،بي اشتهايي، اشكال در بلع، حالت تهوع و استفراغ، سرگيجه، دردهاي شكمي و اسهال،گلودرد،تنگي نفس،سرفه خشك، نگراني و ترس،تحريك پذيري و عصبي بودن،و نيز علايم اختصاري بيماري هاري است.
علايم موضعي در محل گاز گرفتگي شامل سوزش، گز گز، و مور مور است. اين علايم در مسير عصب حسي عضو گاز گرفته شده نيز به علت تكثير ويروس در ريشه خلفي عصب حسي بروز ميكند.هاري درمان نشده با درد و به دنبال آن مور مور شدن محل گاز گرفتگي تظاهر پيدا ميكند و فرد گزيده شده شديدا به تغييرات دما و جريانات هوا حساسيت نشان ميدهد و هر بار كه ميخواهد چيزي بنوشد احساس خفگي ميكند. بي قراري،انقباضات عضلاني،خشونت و رفتار تهاجمي، هيجان مفرط و آبريزش بيش از حد از دهان هم وجود دارند.
هاري تا چه حد خطر آفرين است؟هاري تقريبا هميشه به مرگ فرد منتهي ميشود و مرگ و مير، به دليل نارسايي و فلج قلبي، تنفسي معمولا هفت تا 25 روز پس از ظهور نشانه هاي بيماري روي ميدهد. بنابراين، اگر سگ، گربه يا يك حيوان اهلي شما را گاز گرفت لازم است حيوان را گرفته و در جايي حبس كنيد تا توسط دامپزشك مورد معاينه قرار گيرد. چنانچه يك حيوان وحشي شما را گاز بگيرد بايد در صورت امكان حيوان را كشته و مغزش را براي هاري به آزمايشگاه ارسال كرد. راكون هاي وحشي، راسوها، خفاش ها، گرگها و روباه ها عموما مبتلا به هارياند مگر آنكه خلافش ثابت شود بنابراين از تماس با اين حيوانات وحشي خودداري كنيد.
اگر جايي زندگي ميكنيد كه خفاش در آن منطقه زياد است و آنجا خوابيديد و بعد از بيدار شدن متوجه شديد كه خفاشي در اتاق شما يا فرزندتان وجود دارد، خفاش را بكشيد و لاشه آن را براي آزمايش بفرستيد. در غير اين صورت فرض را بر اين قرار دهيد كه خفاش مبتلا به بيماري هاري بوده و با شما يا كودك تان تماس دارد بنابراين به پزشك مراجعه كنيد تا همه اقدامات درماني برايتان صورت گيرد.
درمان شامل تجويز آنتي بادي است كه نيمي از آن مستقيما به داخل زخم و نيميديگر به عضله مجاور تزريق ميشود. ممكن است پزشك شما را تحت يك دوره واكسيناسيون پنج مرحله اي هم قرار دهد. دوز اول بههمراه آنتي بادي تزريق ميشود و دوز هاي بعدي 3، 7، 14 و 28 روز پس از دوز اول تزريق ميشود.
طرز برخورد با هاري1. زدودن و خارج كردن ويروس هاري از محل زخم، مهم ترين اقدام براي درمان پيشگيري از ابتلا به هاري است. ميتوان ادعا كرد كه درصد بالايي از پيشگيري به رعايت كامل همين نكته مربوط است. بايد بلافاصله و به طور فوري لابه لاي زخم را با آب تميز و صابون، حداقل به مدت 5 تا 10 دقيقه و به طور عمقي شست و شو داد. سپس بايد كف صابون را از لابه لاي زخم با استفاده از شلنگ آب يا پيستوله آب پاش و جريان آب روان خارج كرد. چرا كه باقي ماندن صابون اثر بعضي مواد ضد عفوني كننده مورد استفاده پس از شستشو را خنثي ميكند.
2. ضد عفوني كردن زخم با محلول بتادين يا الكل اتيليك 40 تا 70 درصد و يا ساير مواد ويروس كش.
3. خودداري از بخيه زدن فرد حيوان گزيده شده زيرا ويروس هاري بسيار حساس بوده و در مقابل نور و اكسيژن هوا،قدرت بيماري زايي خود را از دست ميدهد.
4. تزريق واكسن ضد هاري. واكسن ضد هاري لازم است در سه يا پنج نوبت تزريق شود. در صورتي كه حيوان مهاجم فقط سگ يا گربه تحت نظر بوده و حيوان مهاجم پس از گزش، سالم (بدون علامتي از بيماري) باشد، ميتوان واكسيناسيون را در سه نوبت تزريق كرد.
گردآوري: گروه سلامت سيمرغ
اختصاصي سيمرغ www.seemorgh.com/health
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید