«بروسلوز»
تب مالت يک بيماري عفوني است که همچون ساير بيماريهاي عفوني با وضعيت بهداشت فردي و اجتماعي ارتباط مستقيم دارد. بسياري از مبتلايان به تب مالت در اثر عدم رعايت اصول بهداشتي از جمله بهداشت، تغذيه و مسکن دچار اين بيماري شده اند. مصرف غير بهداشتي فراورده هاي شير و گوشت حيوانات آلوده يکي از مهمترين علل ايجاد و شيوع بيماري مي باشد. همچنين عدم جداسازي محل نگهداري دام از محل سکونت دامداران عامل ديگر در ابتلاء و انتشار بيماري است.

يادآوري:
مطالبي که در ارتباط با علايم اين بيماري و به طور کلي بيماريها عنوان مي شود به اين منظور است که عوارض و خطرات ناشي از بيماريها را متذکر شده و اطلاعات کلي به خوانندگان محترم ارايه دهيم تا در اولين فرصت بروز علايم اوليه به مراکز بهداشتي درماني مراجعه نمايند.

عامل بيماري:
عامل بيماري يک نوع باکتري به نام «مابيل بروسلا» مي باشد و به همين جهت بيماري را «بروسلوز» هم مي گويند.

علائم بيماري
* اکثر اوقات شروع بيماري مبهم و نامشخص مي باشد و ممکن است هفته ها بگذرد تا اين که بيمار دچار ضعف و احساس خستگي شود. البته گاهي شروع بيماري بسيار حاد است و با تب و لرز و عرق همراه مي باشد.

* سردرد، درد و ورم مفاصل، بي اشتهايي و يبوست و دردهاي شکمي.

* تب و لرز متناوب و نامنظم بويژه در شبها که ممکن است با عرق همراه باشد.

* در نيمي از موارد ممکن است غدد لنفاوي گردن و زير بغل و طحال بزرگ و قابل لمس شوند.

راه هاي انتقال بيماري:
1ـ کشتارگاه هاي غير بهداشتي و ذبح دامهاي آلوده به تب مالت و مصرف گوشت آلوده.

2ـ در حين زايمان يا سقط حيوانات و يا از طريق جفت دامهاي آلوده که منجر به ابتلاء دامداران و دامپزشکان مي شود.

3ـ مصرف شير و فراورده هاي غير پاستوريزه مثل پنير تازه و بدون نمک، کره، خامه و ماست.

4ـ انتقال بيماري از طريق مجاري تنفسي و خراشهاي پوستي و مخاط ملتحمه چشم کمتر شايع است.

تذکر:
بيماري تب مالت معمولاً از انسان به انسان سرايت نمي کند بنابراين نيازي به جداسازي بيماران نيست.

سن ابتلاء به بيماري تب مالت:

در اکثر موارد نيروهاي فعال جامعه در سنين کار (40 ـ 15) سالگي به اين بيماري مبتلا مي شوند، بنابراين علاوه بر تحميل هزينه هاي سنگين درماني در فعاليتهاي توليدي و اقتصادي کشور اثر سوء مي گذارد و نيروهاي کارآمد جامعه را زمين گير مي کند.

عوارض:
شايعترين عوارض تب مالت عبارتند از:

ضايعات استخوانها

تورم چرکي و درد مفاصل

مننژيت هپاتيت و التهاب کيسه صفراء و ...

گاهي بيمار مبتلا به تب مالت دچار حالات افسردگي و خمودگي مي شود به طوري که ممکن است با بيماران رواني اشتباه شود و گاهي اوقات به علت همين تشخيص نادرست در بخش روانپزشکي بستري مي شوند.

پيش گيري و کنترل بيماري:

* مهمترين راه پيشگيري از بيماري آگاهي مردم از منابع مواد بيماري است.

* با توجه به اين که در روستاها و حتي در بعضي شهرها محل نگهداري دام در مجاورت خانه هاي مسکوني است، مسؤولين بهداشت و درمان بايد به عنوان يک ضرورت، اقدام به جداسازي محل نگهداري دام از مناطق مسکوني نمايند. در غير اين صورت پيامدهاي ناگوار ديگري نيز در پي خواهد داشت.

* ايجاد کشتارگاه هاي استاندارد و نظارت دقيق دامپزشکان بر جداسازي دامهاي آلوده و ممانعت از کشتار غير مجاز دام در کوچه و خيابان که بدون کنترل صورت مي گيرد.

* معدوم کردن حيوانات آلوده و جنين سقط شده و جفت اين حيوانات و ضد عفوني کردن محل نگهداري حيوانات نيز يک اقدام ضروري است.

* آزمايش خون و فراورده هاي حيواني اعم از شير و گوشت در فواصل خاص مي تواند دامپزشکان را در تشخيص به موقع بيماري کمک کند.

* واکسيناسيون و ايمن سازي دامها

* پاستوريزه کردن فراورده هاي شير و يا جوشانيدن شير به مدت 20 تا 30 دقيقه «باسيل بروسلا» را از بين مي برد.

درمان:
اقدامات اختصاصي: تجويز تتراسيکلين + استرپتومايسين که ميزان دارو و مدت درمان توسط پزشک مشخص مي شود. همچنين کوتريموکسازول نيز اثرات مفيدي در درمان بيماري دارد.

اقدامات عمومي: در مراحل تب، بيمار بايد استراحت نمايد و به اندازه کافي تغذيه شود. در حدود 75% بيماران در مدت 3 تا 6 ماه کاملاً بهبود يافته و کمتر از 20% تا مدت يکسال آثاري از بيماري را دارند.

تب مالت به ندرت منجر به مرگ انسان مي شود.