بيماري هموفيلي (آرتريت هموفيلي) چيست؟
هموفيلي بيماري ارثي وابسته به جنس است که با ژن مغلوب انتقال مي يابد. علت اين بيماري کمبود عامل انعقادي 8 است که در انعقاد خون نقش مهمي دارد.

گروه بندي بيماران هموفيلي:
اين بيماران از نظر علائم باليني و کمبود فاکتور انعقادي شامل چند گروه مي شوند:
1. بيماراني که فاکتور انعقادي 8 آنها تا حدود 40% کاهش يافته باشد هيچ گونه علائم باليني ندارند.
2. بيماراني که کاهش فاکتور انعقادي 8 آنها تا حدود 60 تا 80% برسد، بيمار در اثر ضربه هاي شديد و يا اعمال جراحي طولاني دچار خونريزي مي شود.
3. در اين بيماران ميزان کاهش فاکتور انعقادي 8 به 80 تا 90% مي رسد و ضربه جزئي نيز ممکن است باعث خونريزي درون مفصل شود.
4. در اين گروه از بيماران ميزان کاهش فاکتور انعقادي 8 کمتر از 5% است و خونريزيهاي خود به خودي درون مفصل نيز در اين بيماران ممکن است به وجود آيد.
همچنين بيماري کريسمس(christmas disease) که به مراتب کمتر از هموفيلي ديده مي شود نيز از بيماريهاي خوني است که در اثر کمبود عامل انعقادي 9 به وجود مي آيد و تظاهرات مفصلي مشابهي دارد.

علائم باليني و عوارض بيماري هموفيلي:
در مرحله حاد بيماري که خونريزي درون مفصل همراه است مفصل متورم، دردناک و ملتهب و گرم است که موجب عوارض:
1. از بين رفتن عضروف مفصلي
2. تغيير شکل مفصل
3. تشکيل کيست درون استخوان که در اثر خونريزي درون استخوان و جذب آب به وجود مي آيد
4. خونريزيهاي درون عضلاني و ايجاد علايمي شبيه سندرم و لکمن

درمان هموفيلي:
1. بي حرکت کردن عضو به وسيله اسپيلنت
2. تجويز فاکتور انعقادي
3. کشيدن مايع مفصلي در مواردي که مفصل به شدت متسع شده باشد.
4. اصلاح تغيير شکل مفصل به وسيله عمل جراحي و در مواردي که تخريب کامل مفصل وجود داشته باشد تعويض کامل مفصل ضروري است.
5. تخليه کيستهاي استخواني

فعاليتهاي ورزشي در بيماران هموفيلي:
فعاليتهاي بدني مناسب در اين بيماران همراه با اعمال روشهاي درماني، ضمن اين که استرس چنداني بر سيستم انعقادي و مفاصل اين افراد ايجاد نمي کند، موجب برآوردن نيازهاي جسمي و روحي بيمار هموفيلي مي شود و در آنها سلامتي و نشاط ايجاد مي کند.
افراد هموفيلي چه نوع ورزشهايي را مي توانند انجام دهند؟
شنا، پياده روي، تنيس روي ميز، دوچرخه سواري، و نرمشهاي گوناگون از ورزشهاي مفيد براي اين گروه بيماران است. در واقع ورزشهاي مناسب مبتلايان به هموفيلي ، ورزشهاي آيرابيک (هوازي) است که کمتر به مفاصل فشار وارد مي آورد.
تمرينات هوازي تمريناتي هستند که با شدت و فشار کمتر و در مدت زمان طولاني تري قابل اجرا هستند و معمولاً زمان انجام آنها بيشتر از 5 دقيقه است. مانند شخصي که پياده روي مي کند، مي دود، دوچرخه سواري مي کند يا به شنا کردن مي پردازد که معمولاً زمان آن طولاني است.

توصيه هاي ضروري براي انجام فعاليت هاي ورزشي در بيماران هموفيلي:
1. هنگام تمرين از کفش ورزشي مناسب و لباس راحت استفاده کنيد.
2. پس از 5 دقيقه گرم کردن، برنامه ورزشي آيرابيک خود را شروع کنيد.
3. حداقل هفته اي سه روز به طور منظم و مستمر ورزش مورد علاقه خود را انجام دهيد (مدت زمان انجام ورزش 20 دقيقه در هر بار)
4. از وارد آمدن فشار زيادکه باعث خستگي بيش از حد شود بپرهيزيد. (فشار زياد تمرينات ، افزون بر ايجاد خستگي مفرط، ممکن است خطر خونريزي درون مفاصل را در پي داشته باشد).
5. براي خاتمه فعاليت آيرابيکي لازم است به تدريج آرام شده و سعي کنيد در همان محيط چند دقيقه اي راه برويد.

ورزشهايي که بيماران هموفيلي بايد از انجام آنها بپرهيزند:
1. ورزشهاي سنگين مانند وزنه برداري و ورزشهاي شديد
2. ورزشهاي رقابتي، ورزشهاي رزمي ، کشتي، فوتبال، بسکتبال
3. سنگ نوردي و کوه پيماييهاي دشوار

نکات مهم:
1. افراد مبتلا به بيماري هموفيلي، لازم است در اولين ساعتهاي صبح پس از تزريق داروي خود به ورزش بپردازند و لااقل سه روز در هفته به طور منظم و مستمر ورزش کنند.

2. در بيماران هموفيلي شديد (گروه سوم و چهارم) که ميزان کاهش فاکتور انعقادي 8 در آنها بيشتر 80% است، حتي انجام ورزشهاي آيرابيک نيز بايد با احتياط کامل صورت گيرد و توصيه مي شود اين افراد پياده روي آرام انجام دهند.