به طور کلي محل اتصال دو استخوان به يکديگر را مفصل مي نامند. شايد به نظر شما مفصل قسمت چندان مهمي از بدن انسان نباشد، ولي اصول علمي بسيار دقيقي در آن رعايت شده است. اگر يک قهرمان وزنه برداري مي تواند دويست کيلوگرم وزنه را روي دستش نگه دارد و هشت تکه استخوان مچ دست او از هم جدا نشود، به دليل ارتباط مفاصل اوست.

اگر فوتباليستي با سرعت روي پاهاي خود مي دود و در حين دويدن با پا محکم به توپ ضربه مي زند و استخوانهايش از هم جدا نمي شوند، علتش وضعيت عالي مفصلهاي پا است. اکنون به شگفتيهاي ساختمان مفصل توجه کنيد:

مفصلها انواع مختلف دارند، اما به طور کلي مي توان آنها را به دو دسته تقسيم کرد:

دسته اول مفصلهايي که حرکت زياد دارند، يعني دو استخوان مي توانند در محل اتصال تحرک زيادي داشته باشند، مانند: مفصل آرنج، زانو،مچ دستها، و پاها، دسته دوم مفصلهايي که استخوانهاي جمجمه، و پا حرکت بسيار مختصري دارند، مانند: مفصلهاي بين مهره ها، ساختمان اين دو نوع مفصل با يکديگر فرق دارد که در اينجا، هر کدام را به طور جداگانه شرح مي دهيم.

مفصل متحرک

بين دو استخوان فاصله کمي وجود دارد که آن را حفره مفصلي مي نامند. يک ورقه نازک غضروف مفصلي، سطح مفصلي هر دو استخوان را مي پوشاند. يک کپسول از بافت همبند خيلي سفت، که سطح داخلي آن نرم و لغزان است، مفصل را پوشانده است و رباطهاي متعددي در داخل حفره مفصلي بين دو سر استخوان وجود دارد. رباط عبارت است از بافت همبند محکمي که دو استخوان را به هم وصل مي کند. رباط و زردپي هر دو از طناب محکمترند. اطراف کپسول مفصلي هم چند رباط قرار گرفته است. کپسول مفصلي و رباطهاي درون مفصلي و بيرون مفصلي سبب مي شوند که استخوانها محکم به يکديگر بچسيند و از هم جدا نشوند.

مفصل غير متحرک