عوامل حسادت و راه‌های پیشگری و درمان آن
به نظر روانشناسان هر صفتی كه در وجود انسان به صورت عادت در می‌آید،علل و عواملی دارد كه شناخت آنها در ارائه راهكارهای درمان مؤثر است.دلیل حسادت نیز ممكن است یكی از عوامل زیر می‌باشد:

1.كوردلی(ضعف فكری):حسود خود را ناتوان‌شتر از دیگران می‌بیند و سعی می‌كند دیگران را به عقب برگرداند.

2.ضعف و نقص ایمان:یعنی ایراد به اینكه چرا خداوند به دیگران نعمت عطا فرموده است؟

3.اخلاق‌های شخصیتی:تنگ‌نظری،كوته بینی،رزالت شخصیتی،عقده حقارت و عدم اعتماد به نفس می‌تواند انسان را به مسیر حسادت بكشاند.

4.پلیدی نفس (بدون دشمنی)

6.شهرت‌طلبی.

7.علاقه به ریاست و مقام و تحمل حقارت،دستور و نصیحت شنیدن را نداشتن.

8.دنیاخواهی و منفعت طلبی:كه علت اصلی حسد است.

9.تكبّر:حسادت اكثر كفار با پیامبر اكرم(ص) از این قبیل بود،زیرا می‌گفتند:چرا قرآن بر مرد عظیم الشأنی از اهل این دو شهر [مكه و طائف] نازل نشده است؟ (سوره زخرف،آیه 31)

عزیزان،همیشه پیشگیری راحت‌تر از درمان است،دیدیم كه حسادت بیماری روحی خطرناكی است،پس قبل از مبتلا شدن از آن پیشگیری كنیم.

راه‌های پیشگیری از حسادت
1.پرهیز از حسادت؛به محض احساس حسادت در دل یا ذهن‌مان آن را از بین ببریم، تا برای ما به صورت عادت در نیاید.

2.راضی به رضای خدا باشیم؛بدانیم كه هر چه خدا بخواهد همان می‌شود.

خداوند در قرآن می‌فرماید:هر كسی از زن و مرد كار نیكی به شرط ایمان به خدا به جای آورد… اجری بسیار بهتر از عمل نیكی كه كرده به او می‌دهیم.(سوره نحل،آیه 97)

3.بدانیم كه از حسادت ما به كسی ضرر نمی‌رسد:مانند شیطان كه ضرر حسادتش به خودش رسید،از درگاه خداوند رانده شد و حضرت آدم(ع) برگزیده شد.

4.حسادت را به زبان نیاوریم و به مقتضای آن عمل نكنیم،تا در اعمال و رفتار ما ظاهر نشود.

5.برای جلب محبّت مردم حسادت را ترك كنیم؛تا شریك خوبی‌ها و شادی‌های مردم باشیم.

6.استغفار كنیم.

7.به جایگاه اخروی ترك حسادت توجه كنیم.

8.به خدا پناه ببریم.

درمان حسادت
برای درمان عملی حسادت دو مرحله وجود دارد.

مرحله اول:توجه به آثار حسادت

1.از یاد بردن ناپایداری دنیا:قرآن كریم می‌فرماید:«آنچه نزد شماست فانی می‌شود و آنچه نزد خداوند متعال است باقی می‌ماند…».(سوره نحل،آیه 96)

2.موجب فراموشی مرگ می‌شود:خداوند می‌فرماید:«هر كجا باشید…مرگ شما فرا می‌رسد».(سوره نساء،آیه 78)

3.ضرر دینی و دنیوی.

4.ضایع شدن اعمال خوب انسان.

5.خشم به قضای الهی،یعنی انكار فضل خدا و كوری دل.

6.ترك دوستی و به وجود آمدن كینه و دشمنی.

7.شریك شیطان و به سرنوشت او دچار شدن.

8.بیماری روح:حسادت چون خوره روح انسان را از درون می‌پوساند.

9.ضرر جسمی:وقتی روح‌مان همبشه ناراحت باشد جسم هم دچار بیماری می‌شود.

9.گناهی است كه از آن هیچ لذتی برده نمی‌شود.

10.عذاب الهی:به پرتگاه شرك و كفر سقوط كردن.

11.به تو نیز حسادت می‌شود.

12.از دست دادن دوستان و برانگیختن دشمنی دیگران.

13.آرامش خیال نداشتن و بهره مناسب نبردن از نعمت‌ها.

مرحله دوم درمان:
توجه به علل و عوامل حسادت
در این مرحله باید بكوشیم تا ریشه‌ها و انگیزه‌های پیدایش حسادت را قطع كنیم.

1.تواضع كنیم،تا تكبر و حسادت از ما دور شود.

2.خوب‌گویی به جای غیبت از روی حسادت.

3.حلالیت خواهی؛چرا كه حسادت نوعی پایمال كردن حق دیگران است.(در دل و عمل)

4.احسان و نیكی،بخشندگی و خیرخواه دیگران بودن؛زیرایكی از مقام‌های والای انبیاء الهی است.

قرآن كریم درباره خیر خواه بودن انبیاء می‌فرماید:«ابلّغكم رسالات ربّی و انا لكم ناصح امین؛ پیام‌های پروردگارم را به شما می‌رسانم،برای شما خیرخواهی امینم».(سوره اعراف،آیه 68)

5.احترام به دیگران.

6.افشای سلام(بلند سلام كردن).پیامبر(ص) ضمن بیان نكات جالبی،افشای سلام را درمان‌گر كینه‌ها و حسادت‌ها معرفی فرمودند.2

7.سرزنش نفس و خودسازی.

نوجوان و جوان عزیز،با توجه به آشنایی اجمالی با آثار حسادت و عواقب دنیوی و اخروی آن،لازم است كه در صدد رهایی و دوری از این خصیصه شیطانی برآییم.

پس باید:نسبت به دیگران خیرخواه باشیم و آنان را از خود بدانیم.

سعی كنیم با تلاش خود، به مرتبه‌های فضل و كمال دست یابیم.آنچه خداوند به دیگران داده ـ اگر طالب آنیم ـ فقط از او طلب كنیم.و نسبت به آنچه خداوند در اختیار ما قرار داده و می‌دهد،قانع و راضی باشیم.

چرا كه:«و ما عندكم ینفد و ما عنداللّه باق.و ما عنداللّه خیر و ابقی؛ آنچه نزد شماست از بین می‌رود،و آنچه نزد خداوند است بهتر است و باقی می‌ماند».