ptl يا پلاکت ها
پلاکتها، اجزاي کوچک مسطحي هستند که در خون وجود دارند و از بقيه سلولهاي خوني بسيار کوچک ترند. اين ساختارها حاوي آنزيمهايي هستند که باعث انعقاد خون ميشوند و وظيفه اصلي آنها جلوگيري از خونريزي و خارج شدن گلبول قرمز از داخل رگ است.
علامت Plt در آزمايش خون نشاندهنده تعداد پلاکتها در هر ميليليتر مکعب خون است و عدد مربوط به آن معمولا بزرگ ترين عدد برگه آزمايش خون است.
غير از کنترل انعقاد خون، از ميزان پلاکت براي بررسي روند بهبود نارسايي مغز استخوان و بيماريهاي خوني هم استفاده ميشود.
مقادير طبيعي : پلاکت بين 150 هزار تا 400 هزار در هر ميليمترمکعب خون براي بزرگسالان طبيعي است. در نوزادان اين مقدار کمي بيشتر است.
محدوده خطر : پلاکت زير 50 هزار يا بيشتر از يک ميليون غير طبيعي است و نيازمند توجه خاص است.
چه چيزهايي پلاکت را کاهش ميدهد؟بزرگ شدن طحال، خونريزي شديد و مصرف پلاکت، لوسمي يا سرطان خون، ترومبوسيتوپني، انواع وراثتي کمبود پلاکت، انعقاد منتشر خون در داخل رگها، شيميدرماني بعد از سرطان، عفونت و نارسايي مغز استخوان باعث کاهش پلاکت ميشوند. عدم توليد پلاکت ميتواند به خاطر مشکلات استخواني نيز باشد.
چه چيزهايي پلاکت را افزايش ميدهد؟بيماريآرتريت روماتوييد، کمخوني فقر آهن، مشکلات بعد از برداشتن طحال، بعضي سرطانها و بيماريهاي ژنتيکي خاص باعث افزايش مقدار پلاکت ميشوند.
نکاتي در رابطه با پلاکت خون- ورزش شديد و قدرتي باعث افزايش ميزان پلاکت ميشود.
- در هنگام قاعدگي مقدار پلاکت خون کمي کاهش پيدا ميکند.
- قرصهاي ضد بارداري باعث بالا رفتن مقدار پلاکت ميشوند.
- داروي استامينوفن پلاکت را کاهش ميدهد.
اجزاي ديگر آزمايش خونبه غير از اجزاي اصلي آزمايش خون مثل مقدار پلاکت، گلبولسفيد و قرمز، هموگلوبين، مقادير ديگري مثل:
MCV يا mean corpuscular volume و
MCH يا mean corpuscular hemoglobin و
MCHC يا mean corpuscular hemoglobin concentration وجود دارند که همه مربوط به گلبولقرمز و اندازه و شکل و مقدار هموگلوبين آن هستند. مقادير متفاوت هر کدام از اين ها ميتواند نشاندهنده ي نوع خاصي از کمخوني باشد.
چگونگي انجام آزمايش خونآزمايش خون يکي از سادهترين روشهاي آزمايشي است. با پيشرفت تکنولوژي و وجود دستگاه هاي جديد معمولا پس از چند دقيقه ميتوان پاسخ اين آزمايش را دريافت کرد.
براي انجام اين آزمايش حدود 5 تا 7 ميليليتر از خون وريدي (سياهرگي) لازم است که معمولا آن را در يک لوله آزمايش که با ماده ضدانعقاد خون پوشيده شده است جمعآوري ميکنند.
براي ترکيب شدن بهتر ماده ضدانعقاد با خون، موقعخونگيري و کمي بعد از آن، لوله را تکان ميدهند. در طي انجام آزمايش بايد از هر اتفاقي که موجب تخريب سلولهاي خوني ميشود جلوگيري کرد. بعد از انجام آزمايش بايد مدتي روي محل خونگيري فشار آورد تا خون بند بيايد.
در موارد کمخوني شديد هم، خونگيري براي انجام آزمايش خون مشکلي ايجاد نميکند. براي کساني که از سوزن يا مشاهده ي خون ترس دارند، بايد تمهيدات ويژه در نظر گرفت.
بهترين زمان براي انجام آزمايش خون صبح و در شرايط طبيعي بدن است. استرس، فعاليت بدني شديد و يا خونريزي حاد ميتواند نتايج آزمايش را کمي تغيير دهد.
دکتر سيداحسان بيکائيهفته نامه سلامت
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید