سوزش سردل يا ريفلاکس مري، به برگشت غذا از معده به مري گفته ميشود. نشانه مشخص اين مشکل، سوزش ناراحت کننده پشت استخوان سينه است. سوزش سردل، در افراد بالاي 60 سال شايعتر است.
ترش کردن غذا:بعضي مواقع سوزش سردل به صورت سوءتغذيه، ترش کردن، درد در قسمت بالاي شکم يا سينه، برگشت غذا يا مايع به داخل دهان يا افزايش توليد بزاق مشاهده ميشود.
در زنان ، معمولا اولين تجربه سوزش سردل در دوران حاملگي رخ ميدهد. اين سوزش سردل، به خاطر هورمونهاي حاملگي و فشار جنين در حال رشد به معده است که نشانه هاي آن بعد از زايمان فروکش ميکنند.
عامل به وجود آورنده سوزش سردل:معده اسيد توليد ميکند. مري در محل اتصال به معده داراي عضله حلقوي منقبض کنندهاي است که به شکل يک دريچه عمل ميکند. اين دريچه مانع بازگشت غذا و اسيد معده به مري ميشود. وقتي اين دريچه درست عمل نکند، محتويات معده ممکن است به مري برگشت پيدا کنند. در صورت تکرار اين مساله يا بالا بودن مقدار اسيد برگشتي، مري آسيب ميبيند.
علائم سوزش سردل:آروغ زدن يا برگشت مختصر محتويات معده به دهان
احساس سنگيني، سوزش يا ناراحتي در قسمت قفسه سينه
اشکال در بلع غذا
درد خفيف يا احساس نفخ
به ندرت استفراغ
علل سوزش سردل
حاملگي
خوردن غذاي زياد به خصوص غذاي چرب
خوابيدن بلافاصله بعد از خوردن غذا
مصرف سس گوجه فرنگي، شکلات، قهوه، چاي و نوشابه هاي گازدار
دراز کشيدن بعد از غذا
فتق ديافراگم(قسمتي از معده به درون قفسه سينه ميرود)
زخم مري
اضافه وزن
سيگار کشيدن
مصرف بعضي داروهاي شل کننده عضلاني و داروهاي فشارخون
وارد شدن فشار به معده، مثلا در اثر خم شدن به جلو، پوشيدن لباسهاي تنگ، بلند کردن اشياي سنگين
استرس که ميتواند توليد اسيد معده را افزايش دهد و تخليه آن را به تاخير بياندازد.
تشخيص سوزش سردل
علايم بيماري با مصرف آنتي اسيدها يا ساير داروهاي بلوک کننده اسيد تحت نظر پزشک متخصص بهبود مييابد.
گاهي سوزش سردل علايم غير عادي ايجاد ميکند، مثلا اگر بي دليل سرفه ميکنيد، يا اخيرا مبتلا به آسم يا لارنژيت (گرفتگي صدا و زخم حنجره) شدهايد به پزشک مراجعه کنيد، زيرا اين امر ميتواند ناشي از برگشت اسيد معده باشد.
سوزش سردل و مشکلات جدي
افرادي که اختلال خفيف دارند، کمتر دچار عوارض جدي ميشوند. اما افرادي که سوزش سر دل مزمن دارند و از چند بار در هفته تا چند بار در روز دچار اين مشکل ميشوند، بايد براي درمان خود اقدام کنند.
برگشت اسيد معده ممکن است منجر به زخم مري، تنگ شدن مري و مشکلات پيش سرطاني مري گردد
بازگشت محتويات معده به مري منجر به آسيبديدگي مخاط مري ميشود و اگر اين فرايند ادامه پيدا کند و مکررا رخ دهد در بافت مخاط مري تغييراتي ايجاد خواهد شد. ممکن است مري تنگ شود و بلعيدن غذا مشکل شود. همچنين ممکن است وضعيتي به نام "مري بارت" ايجاد شود که در آن در اثر تحريک مداوم اسيد، سلولهاي مخاط در قسمت انتهايي مري به شکل سلولهاي معده در ميآيند.
آزمايشات لازموقتي علايم شديد باشند و با تغيير شيوه زندگي و مصرف آنتي اسيدها کنترل نشوند، آزمايشات زير بايد انجام شوند:
1- تست تفسي :در اين تست ، يک لوله پلاستيکي از راه بيني وارد ميشود تا فشار و مقدار اسيد معده برگشتي به داخل مري را اندازه گيري کنند. اين بررسي براي بيماراني که علايم شديد و غير طبيعي سوزش سردل دارند صورت ميگيرد.
2- اندوسکوپي: در اين آزمايش يک لوله قابل انعطاف باريک از راه دهان وارد مري، معده و قسمت ابتدايي روده ميشود. پزشکان معمولا براي انجام اندوسکوپي پشت حنجره را با اسپري بي حس ميکنند و آرامبخش داخل وريدي تجويز ميکنند.
3- جراحي :دريچه مصنوعي در بالاترين قسمت معده کار گذاشته ميشود تا از برگشت اسيد معده به مري جلوگيري کند.
4- لاپاراسکوپي: دراين روش، لوله باريکي را از سوراخ کوچکي روي شکم عبور ميدهند تا دريچهاي را در بالاترين قسمت معده جهت جلوگيري از برگشت اسيد به معده نصب کند.
مراجعه به پزشکاگر علائم زير را داشتيد، به پزشک مراجعه کنيد:
- وجود علايم سوزش سردل، دو يا بيش از دو بار در هفته
- عدم بهبودي عليرغم مصرف دارو
- بلع دردناک (به خصوص غذاهاي جامد)
- انسداد، تنفس صدادار، گرفتگي صدا که به دنبال برگشت اسيد به حنجره اتفاق ميافتد
- نشانه هاي خونريزي (استفراغ با زمينه قهوهاي)
- کاهش وزن بي دليل
- علايم ريفلاکس که بيش از يک سال طول کشيده باشد
براي کاهش ترش کردن غذا، تعداد دفعات غذا خوردن را زياد کنيد، ولي حجم غذا را در هر وعده کم کنيد
درمان سوزش سردل:سوزش سر دل معمولا يک ساعت پس از خوردن غذا آغاز ميشود و ممکن است تا چندين ساعت ادامه داشته باشد.
بسياري از افراد ميتوانند به راحتي علايم سوزش سردل را با استفاده از تغيير رژيم غذايي، تغيير در شيوه زندگي و محدوديت در استفاده از داروهاي آنتي اسيد کنترل کنند.
1- تعداد دفعات غذا خوردن را زياد کنيد، ولي حجم غذا را در هر وعده کم کنيد.
2- آهسته غذا خوردن
3- اجتناب از مصرف غذاهاي چرب، قهوه و چاي، شکلات، قرص نعناع و نوشابه هاي گازدار
4- نگهداري وزن در حد طبيعي
5- اجتناب از غذا خوردن 2 تا 3 ساعت قبل از خواب
6- بالا بردن سر 10 تا 12 سانتي متر موقع خواب
7- سيگار را کنار بگذاريد. نيکوتين موجود در سيگار، دريچه مري را شل ميکند.
8- لباسهاي تنگ نپوشيد. لباسهاي تنگ به قسمت مياني شکم و معده فشار وارد ميکنند و باعث ميشوند که محتويات معده رو به بالا روند.
9- آدامس بجويد. جويدن آدامس باعث، ترشح بزاق شده و بلع آن، اسيد معده را رقيق کرده و مقداري از آن از معده خارج ميشود.
10- مايعات گرم بنوشيد. نوشيدن يک ليوان آب نيم گرم بعد از غذا نيز ميتواند اسيد معده را رقيق کند.
11- در مکاني آرام و بدون استرس، غذا بخوريد. اين آرامش سبب ميشود که فرد لقمه ها را بيشتر جويده و بزاق بيشتري توليد کند که موجب خنثي شدن اسيد معده ميشود.
12- عدم مصرف نوشيدنيهاي شيرين به خصوص در شب
13- پياده روي، ميتواند سوزش معده را تسکين دهد.
به نقل از تبيان
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید