«دکتر جان بکش! اين دندان را بکش تا از شرش خلاص شوم. دردش امانم را بريده است. شبها تا صبح اجازه نميدهد خوابم ببرد.
زندگي خرج دارد، حوصله خرج کردن پول اضافي براي عصبکشي و يا ترميمش را هم ندارم. دندانهاي قبليام را هم تا درد گرفت، کشيدم و از شرشان خلاص شدم، ميخواهم همه دندانهايم را بکشم. اتفاقي نميافتد، جايش يک دستدندان شيک ميگذارم يا دندان ميکارم...»

اگر ديوارهاي مطبها و کلينيکهاي دندانپزشکي گوش داشته باشند، از اين حرفها از زبان بيماران زياد ميشنوند ولي شما تصور ميکنيد کشيدن دندان بهترين راه رها شدن از درد است؟ اگر اينگونه فکر ميکنيد بايد گفت که کشيدن دندان (بيرون آوردن) آن، آسانترين راه است. تا به حال فکر کرده ايد که بي دندانی نوعي نقص عضو است؟

بسياري از بيماران هم هنگامي به دندانپزشک مراجعه ميکنند که کار از کار گذشته است و پوسيدگي دندان آنقدر پيشرفت کرده که عصب و بافتهاي نرم داخل دندان را درگير کرده است.

در اين شرايط ،درمان نياز به عصبکشي (درمان ريشه) دارد ولي باز هم خيلي از بيماران از دندانپزشک ميخواهند که به جاي درمان چند جلسهاي عصبکشي و صرف هزينه، دندان را از دهانشان خارج کند که باز اين نيز به فرهنگ غلط رايج بستگي دارد.

فراموش نکنيد يک انسان سالم بايد ۳۲ عدد دندان دائمي در دهانش داشته باشد و خارج کردن هر يک از اين دندانها «يک نقص عضو» است. به همين سادگي! و اين واقعيتي است که کمتر به آن توجه ميکنيم (ناديدهاش ميگيريم).

نلانديها نخستين کساني بودند که به فکر تأسيس بيمارستان مجازي افتادند. جمعيت سالمندان در فنلاند روزبهروز در حال افزايش بود و شبکه هاي بهداشتي و درماني اين کشور براي اينکه بتوانند خدمات پزشکي، بهداشتي و درماني را در اختيار اين افراد بگذارند به فکر تأسيس بيمارستان اينترنتي افتادند. اين بيمارستان امکان دسترسي به پايگاه اطلاعات دارو، گفتوگوي اينترنتي و دريافت و ذخيره اطلاعات را دارا بود.

اگر سري به مراکز بهداشتي درماني وابسته به دانشگاه هاي علوم پزشکي کشور بزنيد و سراغ بخش دندانپزشکي را بگيريد، با واقعيتي تلخ روبهرو ميشويد. در مراکز بهداشتي درماني دولتي فقط معاينه دندانپزشکي و کشيدن دندان (خارج کردن دندانها) تحت پوشش بيمه خدمات درماني قرار ميگيرد و بيماران ميتوانند با پرداخت هزينهاي کمتر از هزار تومان، دندانشان را بکشند.

در اين مراکز معمولاً درمانهاي ديگري که باعث حفظ دندان ميشوند مثل عصبکشي (درمان ريشه) انجام نميشوند و يا دست کم تحت پوشش بيمه قرار نميگيرند و بيماران مجبورند براي حفظ دنداني که درد ميکند راهي مراکز خصوصي شوند و با چندين برابر هزينه، دندانشان را عصبکشي و حفظ کنند. نکته اصلي اين است که بسياري از بيماران بهدليل مشکلات اقتصادي و فرهنگي ترجيح ميدهند راه آسانتر و کم خرجتر را برگزينند و با استفاده از دفترچه بيمه خود، دندانشان را از دهانشان خارج کنند.

دکتر وردي، رئيس سابق دفتر سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت با اشاره به اين نکته ميگويد: «هدف وزارت بهداشت حفظ دندان است، در حاليکه پوشش بيمه ها در جهت حذف و کشيدن دندانهاست.»

گرچه وزارت بهداشت تلاش کرده است با ارائه خدمات دندانپزشکي پيشگيري مثل فيشور سيلانت (مهروموم کردن شيارهاي دندان) يا «درمان با فلورايد» با قيمتهاي دولتي از پوسيدگي دندانهاي کودکان پيشگيري کند ولي هنوز جاي خالي تحت پوشش بيمه قرار گرفتن درمانهايي که به حفظ دندانهايي که دچار آسيب شدهاند و از مرحله پيشگيري گذشتهاند وجود دارد.

اگر دندانتان ضربه خورده و از محلي شکسته است که قابل ترميم و نگهداري نيست.

بيماريهاي لثهاي پيشرفته و غيرقابل درمان داريد و منجر به لقي دندانهايتان شده است.

بعضيها ميگويند با صرف هزينهاي معادل کمتر از يک اسکناس سبز، دندانم را ميکشم و جاي آن دندان ميکارم (يا ايمپلنت ميگذارم) و با اين عقيده دنداني را که قابل نگهداري است از دهانشان خارج ميکنند. ميدانيد هزينه يک دندان که در فک به صورت مصنوعي کاشته ميشود (ايمپلنت) چقدر است؟ در حال حاضر يک ايمپلنت در ايران حدود يک ميليون تا يک ميليون و سيصد هزار تومان تمام ميشود که خيلي کمتر از هزينه کار گذاشتن ايمپلنت در کشورهاي اروپايي و آمريکايي است.

اين ايمپلنت فقط يک ميله فلزي است که هيچگاه قابل مقايسه با يک دندان طبيعي انسان نيست. با يک حساب سرانگشتي خواهيد ديد که قيمت يک عدد دندان طبيعي انسان چقدر گران است و خيلي از ما چه آسان و ارزان آن را از دهان خارج ميکنيم.

اگر شما دوست نداريد دندانتان را بکشيد همواره راه هاي جايگزين هم وجود دارند. ميتوانيد با مصرف مسکن و آنتيبيوتيکها درد و تورم دندانتان را کاهش دهيد ولي اين فقط علائم حاد را از بين ميبرد و به شما فرصت ميدهد که درمان آدامسي براي حفظ دندانتان را پيگيري کنيد. اگر عفونت دندان شما در مراحل اوليه تشخيص داده شده و درمان شود، ميتوانيد با انجام درمان ريشه (عصبکشي) دندانتان را حفظ کنيد به جاي اينکه آن را بکشيد.

تصور نکنيد با خارج کردن دنداناز دهانتان دردسرهاي شما پايان پيدا ميکنند؛ کشيدن دندانها در دراز مدت عوارض زيادي را براي فک، دهان و صورت شما در پي دارد که سادهترين آن از بين رفتن زيبايي صورت است.

دندانها نقش بسيار مهمي در حفظ حالت لب، دهان و صورت شما دارند چون تکيه گاه مناسبي براي عضلات صورت به شمار ميروند. وقتي شما دندانهايتان را ميکشيد، عضلات و بافتهاي صورت و اطراف دهان به داخل جمع ميشوند و صورت شما ديگر آن حالت پري و زيبايي سابق را ندارد و چروکيده و مسنتر بهنظر ميرسد. دندانها نقش مهمي در حفظ ارتفاع طبيعي صورت دارند.

همچنين دندانها وسيله جويدن انواع غذاهاي نرم و سفت هستند. وقتي به آساني دندانهايتان را يکي پس از ديگري از دهانتان خارج ميکنيد توانايي جويدن و خوردن راحت همه نوع مواد غذايي را از خودتان سلب ميکنيد چون ديگر نمي توانيد انواع غذاها را به راحتي با دندانهايتان بجويد و از لذت يک غذا خوردن راحت محروم ميشويد. با بهترين دست دندانها و يا دندانهاي مصنوعي هم نميتوانيد لذت خوردن چلوکباب با دندانهاي طبيعي را در دهانتان مزهمزه کنيد.

يکي از دلايل کمبودهاي تغذيهاي سالمندان بيدنداني است.نکته آخر اينکه اگر شغل شما به گونهاي است که با مردم زياد سروکار داريد، بي دنداني باعث ميشود در روابط اجتماعي خود دچار مشکل شويد چون اعتماد به نفس قبلي خود را نداريد و نگراني بابت تغيير حالت چهره و يا صدايتان ممکن است شما را از نظر رواني تحت فشار قرار دهد.