پیامدهای مثبت اشتغال:

الف) اشتغال زنان باعث افزایش آگاهی و بینش اجتماعی آنان و ایجاد روحیه ی اعتماد به نفس، رشد، استقلال فکری و روحی آنان می شود.1

ب) کمک به فهم و درک مسائل زنان و کمک به حل این مشکلات، چرا که با حضور آنان در اجتماع بیشتر مشکلات و مسائل زنان را فهمیده و سعی در رفع آن می نمایند.

ج) بالارفتن منزلت زن در جامعه.2

د) مشارکت آنان در تصمیم گیری ها باعث می شود از حالت انفعالی خارج شده و به صورت فعال در اجتماع حاضر شوند.3

ه) آشنایی بیشتر با روشهای افزایش بهره وری امکانات مادی و معنوی خانواده و تلاش در جهت افزایش بهره وری.4

و) افزایش توان مدیریتی زنان ، که کمک به سزایی در تصمیم گیریهای اساسی خانواده خواهد کرد.5

ز) کمک به حفظ شئونات اسلامی و حفظ حریم زن و مرد، در صورت رعایت موازین از طرف زن شاغل. 6

ح) استفاده از اوقات فراغت و جلوگیری از آسیب پذیری اجتماعی در اثر فقر و نیاز مالی به خصوص در مورد زنان بیوه و مطلقه.7

ط) کمک به اقتصاد خانواده.8

ی) کمک به شادابی و سلامت روح و جلوگیری از افسردگی در اثر بیکاری و یکنواختی زندگی روزمره.9

 
پیامدهای منفی اشتغال:

 

الف) پیامدهای منفی اشتغال برای زنان

به دنبال انقلاب صنعتی که در غرب اتفاق افتاد، مسائل تازه و جدیدی مطرح شد که یکی از آنها تبلیغ جهت اشتغال در خارج از خانه بود. کارخانه داران و سرمایه داران به دلیل دستمزد کمتر زنان از آنها دعوت کردند تا مشغول به کار شوند و و برای جلب نظر آنها سروصدای زیادی پیرامون حقوق زنان به راه انداختند و خواستار حق مالکیت زن نسبت به درآمد واموال خود شدند. آن ها برای اینکه مادران به خاطر تنها ماندن فرزندان کوچک خود از کار در بیرون از خانه صرف نظر نکنند مهدکودک، شیرخوارگاه و ... تأسیس کردند تا مادران با خیالی آسوده، در محیط کار حاضر شوند.10

 بر اثر این تبلیغات زنان زیادی وارد بازار کار شدند و تا به امروز نیز این روند ادامه یافته است؛ به طوری که در حال حاضر در کل دنیا دو سوم تا سه چهارم کار توسط زنان انجام می شود. آنها 45% از غذای دنیا را فراهم می کنند در حالی که بر طبق آمار تا سال1379 فقط 10% از درآمد جهان به زنها تعلق دارد.11

از اثرات منفی دیگر این است که بر اثر کار زیاد به مادران صدمه های جسمی و روحی شدیدی وارد می شود چرا که این مادران به علت درگیریهای اجتماعی و رقابت های شغلی که در محل کارشان رخ می دهد دچار ناراحتیهای اعصاب و روان می شوند.12

یکی دیگر از اثرات منفی اشتغال برآورده شدن نیاز مالی زنان می باشد که این امر اگرچه در وهله اول خیلی خوب و مثبت به نظر می رسد اما واقعیت این است که زنی که نیاز مالی نداشته باشد تمایل کم تری برای ازدواج دارد همان طور که اگر مردی نیاز جنسی در خود نبیند ازدواج نمی کند همچنان که این روزها این احساس عدم نیاز از دو طرف فهمیده می شود و به همین دلیل آمار طلاق بسیار بالا رفته است.13

 

کار زنان خطر رقابت بین زن و شوهر را افزایش داده و در نتیجه تفاهم و همدلی آنها آسیب می رساند، چرا که مرد به عنوان پدر خانواده، نان آور خانه محسوب می شود و اگر زن نیز شغل نان آوری را بر عهده گیرد میان زن و شوهر رقابت به وجود آمده و دیگر نمی توانند به دید شریک زندگی به هم نگاه کنند30 و محیط زندگی همانند محیط کار و روابط دو همکار خواهد بود.

 

ب) پیامدهای منفی اشتغال بر فرزندان

کار مادر برای کودک یک نوع محرومیت محسوب می شود.14

 شما ممکن است کودکانی را بشناسید که وقتی مادرشان نیستند ناراحت و افسرده به گوشه ای می نشینند اما همین که مادرشان را می بینند شاداب و سرحال شروع به شیطنت و بازیگوشی می کنند.کودک دوست دارد وقتی که از مدرسه و یا هر جای دیگری به خانه می آید، مادرش در خانه باشد و به استقبال او بیاید تا غم و غصه های خود را فراموش کند. در صورت اشتغال مادر رونق خانه دلگرمی و نشاطی که لازمه ی حضور مادر است از بین می رود و بچه ها شور و شوق بازی را از دست می دهند.15

غیبت مادر از سه تا شش سالگی روی کودک تأثیر بدی می گذارد. این کمبود باعث می شود که کودک موجودی شکاک و بدبین و عاری از مهر و محبت به دیگران شود و مبتلا به شب ادراری و بدخوابی گردد.16

تکلیف کودکانی که در غیاب مادر به مهدکودک و شیرخوارگاه سپرده می شوند نیز مشخص است. طبق تحقیقات صورت گرفته رشد این کودکان کمتر از حد طبیعی بوده و دچار عوارض منفی می شوند.17

 کودکستان و دیگر مراکز نگهداری از کودکان نمی تواند جایگزین خوبی برای خانواده باشند و مربیان نیز نمی توانند جانشین خوبی برای مادر باشند.18

 

جدا شدن کودکان از مادران در نتیجه اشباع نشدن آنها از عاطفه مادری، زمینه ساز بسیاری از مشکلات روحی و روانی در آینده خواهد شد، اگرخوب بررسی شود معلوم می شود که جوانان پرخاشگر، ناراحت، بی اعتنا نسبت به قانون و .از تربیت صحیح و عاطفه ی مادری محروم بوده و به همین دلیل گرفتار عقده های روانی و ناهنجاریهای اجتماعی شده اند.19

 

 دنیای امروز، زنان را که از نظر خلقت متخصص و آگاه به فن تربیت هستند به خروج از خانه و کار در بیرون و در مشاغلی که هیچ نوع تناسبی با طبع او ندارد وادار می کند؛ آن گاه کودکان را تنها در خانه و دور از سرپرست رها می کند و زمانی که جرم و جنایت افزایش پیدا می کند، تعجب کرده و دنبال علت آن می گردد.20

در مقاله ی بعد به 4 وظیفه ی مادران شاغل می پردازیم و در انتهای سلسله مقالات« زن اشتغال ،خانواده» به ارائه ی راهکار ونتیجه گیری خواهیم پرداخت.

ادامه دارد...

 

پی نوشت ها:

1- بتول، محتشمی، اشتغال زنان، بایدها و نبایدها، فصل نامه شورای فرهنگی- اجتماعی زنان، بهار1378، ش3، ص81 .

2- رک: ماریو، کله ران، روان شناسی مادران، ترجمه: ن. ایران دوست و شورای نویسندگان خاتون، تهران، نشر خاتون، چاپ دوم، بی تا، ص82 .

3- حسین، اسحاقی، موانع، راهبردها و آسیب های مشارکت زنان، ماهنامه رواق اندیشه، سال چهارم، شهریور1383، ش33، صص19-17 .

4- ماریو، کله ران، روان شناسی مادران، ترجمه: ن.ایران دوست و شورای نویسندگان خاتون، ص82 .

5- رک: همان، ص82.

6- عبدالله، جوادی آملی، زن در آیینه جمال و جلال، قم، نشراسراء، چاپ چهارم، 1378، ص402 .

7- رک: داعی پور، بزهکاری زنان و عوامل مؤثر در آن، فصل نامه ندا، سال دوم، 1370، ش7، ص27 .

8- بتول، محتشمی، اشتغال زنان، بایدها و نبایدها، فصل نامه شورای فرهنگی- اجتماعی زنان، ش3، ص81 .

9- رک: علویه، ام الفخر، یاقوت و مرجان، بی جا، علویه ام الفخر، چاپ اول، 1372، ص128.

10- رک: علی، قائمی، حیات زن در اندیشه اسلامی، تهران، انتشارات امیری، چاپ اول، 1373، ص85-83 .

11- .، زن در نگاه علم، فصلنامه کتاب نقد، سال پنجم، زمستان1379، ش17، ص275.

12- رک: علی، پریور، خانواده و شادکامی، بی جا، انتشارات فجر، چاپ اول، بی تا، ص126 .

13- همان، ص13 .

14- رک: باقر، ساروخانی، مقدمه ای بر جامعه شناسی خانواده، ص169 .

15- علی، قائمی، روان شناسی و تربیت کودکان شاهد، تهران، انتشارات انجمن اولیا و مربیان جمهوری اسلامی ایران، چاپ دوم، 1369، ص277 .

16- ، اشتغال زنان، وظایف مادری، تناقض در دیدگاه ها، روزنامه قدس، سال دوازدهم، 22/9/1378، ش3456، ص6 .

17- علی، پریور، هنر زن بودن، بی جا، نشر آثار، چاپ اول، 1375، ص25 .

18- رک: مجتبی، هاشمی رکاوندی، مقدمه ای بر روان شناسی زن، بی جا، نشر شفق، چاپ اول، 1370، ص58 .

19- فلسفی، گفتار فلسفی؛ کودک از نظر وراثت و تربیت، تهران، هیئت نشر معارف اسلامی، چاپ یازدهم، بی تا، ص265 .

20- رک: علی، پریور، خانواده و شادکامی، ص86 .