قوانین اسنوکر
• فصل اول: تجهیزات
میز استاندارد: ابعاد – سطح بازی میز از لبه باندهای آن باید ۱۷۷۸×۳۵۶۹ میلیمتر باشد که حداکثر بمیزان ۱۳+ و ۱۳- میلیمتر میتواند قابل تغییر باشد. ارتفاع میز: ارتفاع میز از کف تا روی باند حداقل ۸۵۱ میلیمتر و حداکثر ۸۷۶ میلیمتر باشد. و گشادی دهنه پاکتها براساس الگوی فدراسیون حرفههای جهانی خواهد بود. خط بالک (Baulk): خط مستقیم که به موازات باند پایین و به فاصله ۷۳۷ میلیمتر از آن ترسیم شود خط Baulk نامیده میشود منطقه D: نیم دایرهای که مرکز آن مرکز خط Baulk و شعاع آن ۲۹۲ میلیمتر میباشد. نقاط توپهای رنگی: چهار نقطه روی خط مرکزی میز به شرح زیر و جود دارند. ۱- نقطه توپ سیاه که به فاصله ۳۲۴ میلیمتر از باند بالاتر قرار دارد. ۲- نقطه مرکزی یا نقطه توپ آبی که دقیقاً در مرکز میز بین باند بالا و پایین میباشد. ۳- نقطه پیرامید یا نقطه توپ صورتی که دقیقاً وسط نقطه توپ آبی و باند بالا میباشد. ۴- نقطه توپ قهوهای که دقیقاً مرکز خط Baulk و منطقه D بوده و توپ زرد در گوشه سمت راست و توپ سبز در گوشه سمت چپ منطقه D قرار دارند.
توپها: توپها از یک شکل تصویب شده به قطر ۵/۵۲ میلیمتر که با ۰۵/۰ میلیمتر قابل تغییر است میباشند. و: ۱- وزن آنها کاملاً مساوی که در یک سری کامل حداکث ۳ گرم اختلاف قابل اغماض است. ۲- یک توپ با سری کامل توپها میتواند با توافق بازیکنان یا تصمیم داور تعویض گردد. امتیاز رنگ توپها: قرمز ۱- امتیاز زرد ۲- امتیاز سبز ۳- امتیاز قهوهای ۴- امتیاز آبی ۵- امتیاز صورتی ۶- امتیاز مشکی ۷- امتیاز
چوب: چوب بازی نباید کمتر از ۹۱۴ میلیمتر باشد و شکل و فرمی غیر از آنکه به طور عموم پذیرفته شده نداشته باشد. و حداکثری برای آن مشخص نشده است ولی در هر صورت شکل متعارف داشته باشد. لوازم کمکی: رست و چوب بلند و غیره به عنوان لوازم کمکی در شرایط سخت مورد استفاده قرار میگیرد که این نوع لوازم به طور نرمال در اطراف میز موجود بوده تا توسط بازیکنان یا داور ارائه میگردد و البته این نوع لوازم باید مورد تصویب و تایید کنفدراسیون جهانی ورزشهای بیلیاردی (WCBS ) باشد.[۴]
• فصل دوم: تعاریف
فریم - Frame: یک فریم عبارتند از مدت زمانیکه اولین ضربه برای پخش کردن توپها زده میشود تا: ۱- یک بازیکن در نوبت خود بازی را واگذار نماید. ۲- یا فقط زمانیکه توپ سیاهروی میز است ضربه زننده به دلیل داشتن امتیاز بیشتر از (۱+۷) فریم را میبرد. ۳- یا فقط زمانیکه توپ سیاهروی میز است با افتادن توپ سیاه در پاکت یا ارتکاب هر خطا فریم پایان مییابد. تذکر: بازیکن ضربه زننده اگر بخواهد میتواند برای بالا بردن برک خودش به بازی ادامه دهد ولی نتیجه تغییر نمیکند. یک بازی: یک بازی از تعدا فریمهای مقرر شده تشکیل میگردد.
توپها: ۱- توپ سفید که کیوبال (Cue ball) نامیده میشود. ۲- ۱۵ توپ قرمز و ۶ توپ رنگی که به عنوان توپهای هدف (Object ball) میباشد.
ضربه زننده: ضربه زننده کسی است که در حال بازی است تا زمانیکه داور پایان نوبت او را اعلام نماید. ضربه: ۱- زمانیکه ضربه زننده با نوک چوب به توپ سفید (Cue ball) میزند ضربه ایجاد میشود. ۲- ضربه زمانی درست است که هیچ تخطی از قانون صورت نگیرد. ۳- تا زمانیکه کلیه توپها ی روی میز به صورت ساکن و بیحرکت قرار نداشته باشند ضربه کامل نیست. ۴- ضربه میتواند به طور مستقیم و یا غیر مستقیم به شکل ذیل انجام شود. الف- اگر توپ سفید بدون تماس با باند به توپ هدف برخورد نماید ضربه مستقیم خواهد بود. ب- اگر توپ سفید قبل از برخورد با توپ هدف با یک یا چند باند تماس پیدا کند ضربه غیر مستقیم انجام شده است.
انداختن توپ در پاکت (POT): زمانیکه توپی قانونی و بدون ارتکاب خطا وارد پاکت شود عمل POT صورت گرفته است. Break: تعداد توپهایی که یک بازیکن در یک نوبت از بازی POT کرده و امتیاز کسب میکند Break مینامند. توپ در دست (Ball in hand ) ۱- توپ سفید یا (کیوبال) زمانی در دست است که: الف – قبل از شروع فریم باشد. ب – یا توپ سفید داخل پاکت بیفتد. پ – یا توپ سفید خارج میز پرتاب شود. ت – در زمانی که در آخر بازی به روی توپ مشکی امتیازات مساوی میشود در آن زمان میبایست توپ ۷ سر جایش و کیوبال، در منطقه D بال این هند میشود. ۲- توپ سفید در دست خواهد بود تا: الف – به طور قانونی بازی انجام شود. ب- یا خطایی توسط بازیکن ضربه زننده صورت گیرد. توپ در جریان بازی – Ball in play ۱- تا زمانیکه توپ سفید در دست نباشد در جریان بازی است. ۲- توپهای قرمز از شروع فریم تا افتادن در پاکت و یا پرتاب شدن به بیرون میز در جریان بازی هستند. ۳- توپهای رنگی پس از دوباره قرار گرفتن در روی میز و یا بعد از افتادن در پاکت خارج از نوبتشان به عنوان جایزه یا پرتاب شدن به بیرون میز در جریان بازی قرار میگیرند. توپ انتخابی: ۱- توپ هدفی که برای بازیکن ضربه زدن به داور اعلام میکند و متعهد میشود که اولین ضربه را به آن بزند توپ انتخابی Ball ON آن بازیکن میباشد. ۲- در صورت درخواست داور ضربه زننده باید توپ هدف خود را اعلام نماید. توپ آزاد Free ball: توپ آزاد توپی است که یک بازیکن میتواند پس از اسنوکرد شدن با خطای بازیکن مقابل در صورت ندیدن دو طرف توپ هدف انتخاب نماید.
توپ به بیرو ن پرتاب شده: چنانچه توپ در سطح بازی نبوده و یا داخل پاکت نیافتاده باشد، پس به بیرون میز پرتاب شده است. توپهایی که بر روی لبه میز (یا باندها) قرار میگیرد اگر خود بخود به روی میز برنگردد به منزله خروج توپ از میز میباشد. اسنوکرد شدن (ماسک شدن) زمانیکه مسیر مستقیم توپ سفید (کیوبال) برای ضربه زدن به قسمتی یا تمام قسمت همه توپهای در نوبت توسط توپ یا توپهای خارج از نوبت مانع ایجاد شود آن کیوبال اسنوکرد شده است پس اگر بتوان مستقیماً به انتهای لبههای کناری یک یا چند توپ در نوبت ضربه زد آن کیوبال اسنوکر (ماسک) نیست. ۱- در صورت کیوبال در دست، اگر از هر نقطه منطقه D برای ضربه زدن به توپ در نوبت طبق شرایط فوق مانع وجود داشته باشد کیوبال اسنوکرد شده است. ۲- اگر توپ در نوبت توسط بیشتر از یک توپ خارج از نوبت اسنوکر شود: الف- آن توپ با نزدیکترین توپ خارج از نوبت به کیوبال اسنوکر شده است. ب- اگر آن توپ با بیشتر از یک توپ خارج از نوبت با فاصله یکسان از کیوبال اسنوکر شده باشد کلیه آن توپها ی خارج از نوبت تاثیر گذار در اسنوکرد شدن هستند. ۳- اگر مسیر کیوبال با چندین توپ قرمز توسط چندین توپ خارج از نوبت مسدود شده باشد توپ تاثیر گذار در اسنوکرد شدن وجود ندارد. ۴- کیوبال توسط باند نمیتواند اسنوکر شود و اگر مسیر کیو بال توسط انحنای باند مسدود شد و انحنای باند به کیوبال نزدیکتر از هر توپ خارج از نوبت باشد آن کیوبال اسنوکرد نشده است. و داور نمیتواند اعلام Free ball نماید و بازیکن که با خطای حریف در وضعیت قرار گرفته که لبه باند مانع از زدن توپ در نوبت او بشود نمیتواند از Free ball استفاده نماید و فقط میتواند از بازیکن خاطی بخواهد خودش ضربه بزند یا اینکه خودش به توپ در نوبت ضربه بزند. ۵- زمانی که Free ball به جای قرمز است اگر توپ فری بال با هر قرمزی داخل پاکت شود امتیاز توپها با هم جمع میشود ولی زمانی که فری بال برای توپهای رنگی میباشد و اگر توپ فری بال با توپ نوبت همزمان پاکت شوند فقط امتیاز توپ در نوبت محاسبه میشود. تذکر۱: اگر بازیکنی توپ فری بالی را انتخاب میکند باید حتماً ضربه اولش به آن توپ برخورد نماید در غیر این صورت خطا محسوب و جریمه میشود به اندازه توپ در نوبت. تذکر۲: چنانچه بعد از خطا قرمزها به هم چسبیده باشند قانون میبایست دو سمت توپ در نوبت دیده شود صدق نمیکند در این حالت به منزله دیدن هر دو سمت توپ تلقی میشود.
ضربه هول: اگر نوک چوب موقع ضربه زدن در روی کیوبال باقی بماند آن ضربه هول (PUSH) محسوب میشود که: ۱- پس از اینکه کیوبال به سمت جلو حرکت کرده است. ۲- مگر اینکه فاصله کیوبال و توپ در نوبت بسیار کم بوده و ضربه به آخرین قطعه لبه توپ در نوبت برخورد نماید که با تشخیص داور این ضربه افه رو یا Follow Shot بوده و ضربه هول نمیباشد. نقطه اشغال شده: اگر توپی پس از پاکت شدن بدون تماس با توپ دیگر نمیتوان در جای خودش قرار دهید آن نقطه اشغال شده نامیده میشود و میبایست جای بالاترین نقطهای که خالیست قرار گیرد. ضربه پرشی: زمانیکه کیوبال از روی هر قسمت از هر توپ هدف عبور نماید (اعم از اینکه در موقع عبور با آن توپ تماس پیدا بکند یا نه) ضربه پرشی محسوب گردیده خطا میباشد (مگر): ۱- ابتدا کیوبال با یک توپ هدف برخورد نموده و سپس از روی توپ دیگر پرش کند. ۲- کیوبال ابتدا پرش کرده و سپس از برخورد با میز به توپ هدف برخورد نماید. ۳- اگر کیوبال بعد از برخورد قانونی به توپ هدف با باند و یا توپ دیگر برخورد کرده و سپس از روی توپ پرش نماید. عدم برخورد کیوبال با هدف – miss: وقتی کیوبال ابتدا به توپ درنوبت برخورد ننماید و داور متوجه شود زننده تلاش کافی برای ضربه زدن به توپ در نوبت نکرده است آن بازیکن مرتکب عمل miss شده است.[۵]
• فصل سوم: بازی
بازی اسنوکر میتواند توسط دو نفر یا بیشتر به صورت یارگیری یا مستقل به شرح زیر انجام گردد. ۱- همه بازیکنان باید بایک کیوبال (توپ سفید) بازی کنند که هر بازی ۱۵ قرمز و ۶ توپ رنگی از ۲ تا ۷ دارد. ۲- امتیاز هر بازیکن در نوبت خود با در پاکت انداختن توپهای قرمز و رنگی محاسبه میشود که پس از اتمام توپهای قرمز نوبت توپهای رنگی، به ترتیب از رنگ زرد تا مشکی خواهد بود. ۳- امتیاز هر بازیکن با اضافه شدن به امتیازات قبلی وضعیت او را مشخص خواهد کرد. ۴- امتیاز جریمه به امتیازات بازیکن حریف اضافه خواهد شد. ۵- به عنوان یک تاکتیک بازیکن میتواند کیوبال را با یک ضربه قانونی در پشت توپ خارج از نوبت نگه دارد که در چنین حالتی بازیکن حریف اسنوکرد (ماسک) میشود که این تاکتیک به جهت امتیاز گیری و احتمال خطا توسط بازیکن حریف بسیار حایز اهمیت میباشد. ۶- برنده یک فریم کسی است: الف- امتیاز بیشتر را کسب نماید. ب- آن فریم به نفع بازیکنی واگذار گردد. پ- آن فریم به دلیل رفتار ناشایست و یا خطای Foul and miss and miss straight به حساب بازیکنی گذاشته شود. ۷- برنده مسابقه کسی است: الف- تعداد فریمهای مورد نیاز را برده باشد. ب- در صورت تساوی امتیازات بالاترین معدل امتیازی را کسب کند. پ- یا آن بازی به دلیل رفتار ناشایست به بازیکن حریف واگذار گردد.
شیوه بازی: ترتیب بازی توسط قرعه و یا سکه که به وسیله داور انجام میشود تعیین خواهد شد و لازم به ذکر است سکه نباید به روی میز انداخته شود. ۱- این ترتیب بازی باید تا آخر فریم بدون تغییر باقی بماند. مگر اینکه بازیکنی از حریف خود بخواهد که به دلیل ارتکاب خطا، بازی مجدد انجام دهد. ۲- هر بازیکن و یا یار او که ضربه اول را میزند باید به طور متناوب فریمهای بعدی را شروع نمایند. ۳- اولین بازیکن بازی را به شکل کیوبال در دست آغاز خواهد کرد و هر فریم زمانیکه کیوبال از منطقه D توسط نوک چوب ضربه بخورد شروع میشود و اگر بازیکنی در زمان جابجا کردن کیوبال در منطقه D با نوک چوب به آن ضربه بزند بازی شروع شده است. ۴- تا زمانیکه توپ قرمز روی میز است اولین ضربه باید به توپ قرمز و یا فری بال که به جای قرمز انتخاب شده، زده شود. الف- وقتی توپ قرمز و یا هر توپ رنگی به جای قرمز در پاکت بیفتد آن بازیکن در ضربه بعدی توپ رنگی انتخابی خود را خواهد زد، که اگر در پاکت بیفتد امتیاز محاسبه و توپ رنگی مجدداً در نقطه خود قرار میگیرد. ب- سپس ضربه زدن به یک توپ رنگی ادامه خواهد داشت تا زمانیکه توپهای قرمز در روی میز باقی نماند و پس از در پاکت افتادن آخرین قرمز یک توپ رنگی (به عنوان جایزه) زده خواهد شد. پ- سپس نوبت توپهای رنگی که به ترتیب ارزش آنهاست، خواهد بود که وقتی توپ رنگی در نوبت خود بطور قانونی در پاکت بیافتد داخل پاکت باقی میماند. ۵- بدون توجه به اینکه یک خطا ممکن است به نفع بازیکنی باشد وقتی توپهای قرمز در پاکت بیفتد و یا به بیرون میز پرتاب شود در داخل پاکت باقی میماند مگر اینکه به جهت تمیز کردن توسط داور از روی میز برداشته شود یا از لبه پاکت خود بخود در پاکت بیفتد یا در Foul and miss برای ضربه مجدد توسط بازیکن خاطی توپهای جابجا شده در جای قبلی قرار گیرد و یا توپی توسط بازیکنی غیر از ضربه زننده از جای خود تکان خورده باشد. ۶- اگر بازیکنی امتیازی نگیرد و یا مرتکب خطا شود نوبت او به پایان رسیده و بازیکن بعدی از جاییکه کیوبال در روی میز قرار دارد و یا در صورت بیرون رفتن کیوبال ازمیز و یا داخل پاکت افتاد باشد از نقطه D، بازی را ادامه خواهد داد.
پایان فریم، بازی یا مسابقه ۱- زمانیکه فقط توپ سیاه در روی میز باقی مانده باشد با اولین امتیاز و یا خطا فریم به پایان میر سد مگر در شرایط مشروحه زیر اتفاق بیفتد: الف- نتیجه فریم پس از افتادن توپ سیاه در پاکت و یا ارتکاب خطا مساوی باشد. ۲- وقتی که شرایط بالا وجود داشته باشد: الف- توپ سیاه در روی نقطه اصلی قرار میگیرد. ب- کیوبال به منطقه D برده میشود. پ- بازیکن ضربه زننده با قید قرعه تعیین میگردد. ت- پس از آن با اولین امتیاز یا خطا فریم به پایان میرسد. بازی با کیوبال در دست: برای بازی با کیوبال در دست بازیکن باید از منطقه D و یا از روی خط D به هر سمت که بخواهد به کیوبال ضربه بزند. ۱- داور باید متقاعد شود که کیوبال خارج از منطقه D نیست. در ضمن داور در صورت خروج کیوبال در منطقه D نباید به بازیکن ضربه زننده هشدار بدهد و باید صبر کند ضربه زده شود بعد اعلام خطا نماید. ۲- اگر در زمان جابجا کردن کیوبال در منطقه D نوک چوب با کیوبال برخورد نماید و داور عقیده داشته باشد که ضربه زننده به قصد اینکار را نکرده، هنوز بازی شروع نشده است. ضربه همزمان با دو توپ: بجز دو توپ قرمز و یا توپ آزاد و توپ در نوبت اگر دو توپ همزمان ضربه بخورند خطا محسوب میشود.
قرار گرفتن توپهای رنگی در نقاط خود: کلیه توپهای رنگی پس از افتادن در پاکت و یا پرتاب شدن به بیرون میز قبل از ضربه بعدی باید در روی میز و در نقاط اصلی خود قرار گیرند مگر اینکه در نوبت خود و به طور قانونی در پاکت بیفتد. ۱- یک بازیکن در قبال اشتباه داور به جهت درست قرار ندادن توپی در روی میز هیچگونه مسئولیتی ندارد و اگر داور به غلط توپی را در نقطه دیگری قرار دهد تا قبل از ضربه بعدی میتواند جابجا نماید در غیر اینصورت حق تغییر و تصحیح آنرا ندارد تا اینکه دوباره آن توپ پاکت شده آن وقت به جای اصلی برگردانده شود. ۲- اگر توپ رنگی به طور قانونی و در نوبت خود در پاکت بیفتد و اشتباهاً روی نقطه خود قرار گیرد پس از متوجه شدن و بدون جریمه باید آن توپ در پاکت قرار گرفته و اگر امتیازی از آن توپ گرفته شده باشد به قوت خود باقی است و سپس باید به بازی ادامه داد. ۳- چنانچه توپ و یا توپهایی که به طور ناصحیح در روی نقاط اصلی خود قرار نگرفته ضربه زده شود آن ضربه قانونی بوده و توپهایی که فراموش شده و اشتباها در روی میز قرار نگرفتند در صورت متوجه شدن باید در نقاط اصلی خود قرار گیرند و: الف- در صورت فراموش شدن هیچ جریمههای در برنخواهد داشت. ب- اما اگر قبل از قرار دادن توپ در نقطه خود توسط داور، بازیکن به کیوبال ضربه بزند جریمه خواهد داشت. ۴- اگر جای اصلی توپ رنگی که باید در روی میز قرار گیرد توسط توپهای دیگر اشغال شده باشد آن توپ در جای خالی از بالاترین نقطه (جای توپ) قرار میگیرد. ۵- اگر جای اصلی بیشتر از یک توپ رنگی توسط توپهای دیگر اشغال شده که باید در روی میز قرار گیرند به ترتیب با ارزش ترین توپ در جای خالی بالاترین توپ قرار میگیرد مگر جای خودش خالی باشد در این صورت اول توپی که جایش خالیست قرار میدهم بعد توپ بزرگتر را. ۶- چنانچه کلیه نقاط توپهای رنگی توسط توپهای دیگر اشغال باشد، توپ رنگی باید در نزدیکترین جای ممکنه نسبت به نقطه اصلی، بین آن نقطه و نزدیکترین قسمت باند بالا نسبت به آن نقطه قرار گیرد. ۷- اگر مابین نقاط اصلی توپهای صورتی و یا مشکی و باند بالا جایی برای قرار دادن فقط توپهای صورتی و مشکی وجود نداشته باشد توپهای فوقالذکر در نزدیکترین جای ممکن نسبت به نقطه اصلی و در زیر آن نقطه قرار میگیرد. ۸- در کلیه شرایط توپ کاشته شده نباید با توپ دیگر تماس داشته باشد. ۹- توپهای رنگی باید توسط دست در نقاط مشخص شده قرار گیرند.
توپهای بهم چسبیده Touching ball ۱- اگر کیوبال به توپ یا توپهایی که نوبت بازی آنها است بچسبد، داور باید اعلام کند (توپهای بهم چسبیده) Touching ball و اینکه چه توپ و یا توپهایی به کیو بال چسبیده را نشان دهد. ۲- زمانیکه اعلام میشود (توپهای بهم چسبیده) ضربه زننده باید کیوبال را طوری از توپ چسبیده دور کند که آن توپ به هیچ عنوان تکان نخورد که در صورت تکان خوردن ضربه هل بوده و خطا میباشد. ۳- اگر کیوبال به توپی که نوبت بازی آن نیست بچسبد و یا نزدیک آن باشد و از داور سوال شود که آیا این توپها به هم چسبیده یا نه، او جواب آری یا خیر را خواهد داد و بازیکن باید طوری به کیوبال ضربه بزند که آن توپ تکان نخورده و کیوبال در ضربه اول به توپ در نوبت برخورد نماید. ۴- چنانچه کیوبال هم به توپ در نوبت و هم توپ خارج از نوبت بچسبد داور فقط به توپ در نوبت اشاره خواهد کرد و اگر ضربه زننده از داور سوال کند که آیا کیوبال به توپ خارج از نوبت هم چسبیده یا نه، او حق دارد جواب دهد. ۵- اگر داور متقاعد شود که حرکت توپ چسبیده به کیوبال بدون دخالت ضربه زننده میباشد نباید اعلام خطا نماید. مثال: توپ در نوبت در لبه فرو رفتگی جای توپی که معمولا روی میزها ایجاد میشود قرار دارد و بعد از جدا شدن کیو بال به درون آن فرو رفتگی حرکت میکند و این حرکت خطا محسوب نمیشود. ۶- چنانچه توپی در زمان کنترل داور به کیو بال نچسبیده باشد و قبل از ضربه بازیکن به نظر برسد که بهم چسبیده است داور باید آن توپها را به صورتیکه خودش قبول دارد جابجا نماید.
توپ در لبه پاکت Ball on edge of packet
۱- اگر توپی که در لبه پاکت قرار دارد و بدون ضربه توپ دیگر در ادامه بازی در پاکت بیفتد، آن توپ در جای قبلی قرار گرفته و امتیازات به دست آمده از توپهای دیگر تا آن لحظه به قوت خود باقی است. ۲- اگر در امتداد یک ضربه احتمال برخورد هر توپ به آن توپ (توپی که از لبه به داخل پاکت افتاده است) وجود داشته باشد در آنصورت: الف- بدون تخطی از این قوانین، کلیه توپها باید در جای قبلی قرار گرفته و همان بازیکن میتواند مثل ضربه قبلی و یا هر نوع ضربهای که بخواهد، مجددا بازی نماید. ب- اگر در همان شرایط خطایی اتفاق بیافتد، بازیکن خاطی جریمه شده و کلیه توپها در جای قبلی قرار گرفته و بازیکن بعدی به طور معمول میتواند امتیازات بعد از خطای حریف را دارا باشد. ۳- اگر توپی برای چند لحظه ۴ ثانیه در لبه پاکت بالانس شده و در داخل پاکت بیافتد امتیاز آن توپ بحساب زننده محسوب شده و توپ در جای قبلی قرار نمیگیرد.
ماسک (اسنوکرد) شدن بعد از خطا snookered after a foul چنانچه کیوبال پس از خطا اسنوکرد شود. داور باید اعلام کند فری بال (توپ آزاد) ۱- اگر بازیکن بعدی بخواهد ضربه بعدی را بزند: الف – او میتواند هر توپی را به جای توپ در نوبت (توپی که نوبت بازی با آن است) انتخاب کند. ب- توپ انتخاب شده ارزش همان توپ در نوبت را داشته و چنانچه در پاکت بیافتد پس از محاسبه امتیاز در نقطه اصلی در روی میز قرار میگیرد. ۲- در حالت زیر کیوبال مرتکب خطا شده است: اگر کیوبال اول به توپ آزاد و یا همزمان به توپ در نوبت و توپ آزاد برخورد ننماید. ۳- وقتی توپ آزاد در پاکت بیفتد مجدداً در روی نقطه اصلی خود قرار گرفته و باندازه ارزش توپ در نوبت امتیاز محاسبه خواهد شد. ب: فقط زمانیکه توپ ۶و۷ روی میز باشد کیوبال توسط توپ آزاد میتواند اسنوکرد شود. ۴- بشرطی که کیوبال اول به توپ آزاد و یا همزمان به توپ آزاد و توپ در نوبت برخورد نماید و سپس توپ در نوبت داخل پاکت شود. آن توپ در داخل پاکت میماند و امتیاز نیز محاسبه خواهد شد. ۵- زمانیکه نوبت توپهای رنگی است و همزمان توپ آزاد و توپ در نوبت داخل پاکت شوند فقط امتیاز توپ در نوبت محاسبه میشود مگر اینکه نوبت توپهای قرمز باشد که چنانچه قرمز و توپ آزاد داخل پاکت شوند به تعداد آنها امتیاز منظور شده توپ در نوبت در داخل پاکت میماند و توپ آزاد در روی میز در نقطه خود قرار میگیرد. ۶- زمانیکه از بازیکن خاطی درخواست بازی مجدد شود توپ آزاد برای او دیگر مفهومی ندارد.
خطاها: زمانیکه خطایی صورت میگیرد داور سریعاً باید اعلام foul نماید که: ۱- اگر بازیکنی موفق به ضربه صحیح نباشد نوبت خود را از دست میدهد که داور جریمه او را اعلام خواهد کرد. ۲- داور باید صبر کند که ضربه زده شده کامل گشته و سپس اعلام نتیجه نماید. ۳- هر توپ رنگی که بعد از پاکت شدن و یا به بیرون پرتاب شدن در نقطه ناصحیح در روی میز قرار گیرد به همان حال باقی میماند مگر اینکه قبل از ضربه بعدی کسی متوجه شود و یا مجدداً در پاکت بیافتد و یا به بیرون میز پرتاب شود که آن به موقع بطور صحیح در روی میز قرار خواهد گرفت. ۵- ضربه بعدی از جائیکه کیوبال بطور ثابت در روی میز قرار میگیرد و یا وقتی کیوبال به بیرون میز و یا داخل پاکت میشود از منطقه D آغاز خواهد شد. مگر قانون بازی مجدد از نقطه اول انجام شود. ۶- چنانچه در یک ضربه چندین خطا اتفاق بیفتد به ارزش بالاترین خطا جریمه خواهد شد. ۷- بازیکنی که مرتکب خطا شود: الف – طبق بخش جریمهها که در زیر مشخص شده جریمه خواهد شد. ب- در صورت درخواست بازیکن بعدی ضربه بعدی را نیز خود او خواهد زد.
جریمهها: کلیه خطاها چهار امتیاز جریمه خواهد شد مگر خطایی با ارزش بیشتر از آن اتفاق بیفتد که در بندهای بعدی توضیح داده شده است: الف- جریمههایی که به ارزش توپ در نوبت هستند به شرح زیرند: ۱- به کیوبال بیشتر از یکبار ضربه بزند. ۲- زمانیکه هر دو پای بازیکن از روی زمین کنده شده ضربه بزند. ۳- خارج از نوبت بازی کند. ۴- زمانیکه کیوبال در دست است به طور ناصحیح از منطقه D بازی کند. ۵- کیوبال بازیکن به هیچ یک از توپها برخورد ننماید. ۶- کیوبال بدون برخورد با توپی داخل پاکت شود. ۷- کیوبال درپشت توپ آزاد اسنوکر (ماسک) شود. (با توپ فری بال نمیتواند حریف را اسنوکر کرد) مگر زمانی که فقط توپهای ۶ و ۷ روی میز باشد، خطا محسوب شده جریمه توپ در نوبت است. ۸- ضربه پرشی انجام دهد. ۹- با چوب غیر استاندارد بازی کند. ۱۰- در بازی چهار نفره، به طور غیر قانونی مشورت نماید. ب- جریمههایی که به ارزش توپ در نوبت و یا توپ مربوط هستند. (هر کدام که بیشتر باشد) ۱- زمانی که کلیه توپها در روی میز ساکن نشده ضربه بزند. ۲- قبل از اینکه داور توپ رنگی در پاکت افتاده را روی میز قرار دهد ضربه بزند. ۳- توپ خارج از نوبت ball not on را در پاکت بیاندازد. ۴- کیوبال ابتدا به توپ خارج از نوبت برخورد نماید. ۵- اگر ضربه هل زده شود. ۶- به جز نوک چوب، هر قسمتی از لباس ضربه زننده و یا وسایلی که او حمل میکند با هر توپی در روی میز تماس حاصل نماید. ۷- چنانچه توپی به بیرون از میز پرتاب شود. ۸- چنانچه کیوبال همزمان با دو توپ برخورد نماید.(به جز دو توپ قرمز و یا توپ آزاد و توپ قرمز)
پ- جریمههایی که با ارزش ۷ امتیاز محاسبه میشوند. ۱- استفاده کردن از هر توپی خارج از میز برای هر منظوری ۲- استفاده کردن از هر وسیله برای اندازهگیری فاصلهها و دهانه پاکتها ۳- پس از پاکت کردن توپ قرمز و یا توپ آزاد به جای قرمز دوباره با توپ قرمز بازی کند.(در صورتیکه بعد از زدن توپ قرمز توپ رنگی را اعلام ننماید پس با اشتباه ضربه به یک قرمز برخورد نماید خطای توپ در نوبت گرفته خواهد شد نه خطای ۷ امتیازی. ۴- به جز توپ سفید با هر توپی به جای کیوبال بازی نماید. ۵- زمانیکه داور توپ انتخابی بازیکن را سوال کرده اما بازیکن جواب ندهد. ۶- پس از پاکت کردن توپ قرمز و یا توپ آزاد به جای قرمز، و قبل از انتخاب توپ رنگی مرتکب خطا شود.
بازی مجدد: چنانچه بازی به دلیل ارتکاب خطای حریف از او بخواهد که دوباره بازی کند. چنین درخواستی قابل اجرا است و نمیتوان از آن چشم پوشی کرد، اما بازیکن خاطی حق دارد، که تصمیم خود برای زدن توپ در نوبت دیگری عوض نماید. الف- از چه نوع ضربهای استفاده کند. ب- کدام توپ در نوبت را برای ضربه زدن انتخاب نماید و آن بازیکن در صورت پاکت کردن هر توپ با شرایط بالا امتیاز مربوطه را کسب خواهد کرد. خطا و برخورد نکردن کیوبال توپ در نوبت Foul and miss بازیکن موظف است که تلاش خود را برای ضربه زدن به (توپ در نوبت) بکار گیرد. اگر داور ملاحظه نماید که از این قانون تخطی شده باید اعلام کند Foul and amiss مگر اینکه فقط توپ سیاهروی میز باقی مانده باشد و یا شرایطی ایجاد شود که ضربه زدن به (توپ در نوبت) تمام تلاش خود را اعم از از ضربه مستقیم و یا غیر مستقیم بکار برده است. ۱- پس از اعلام Foul and amiss بازیکن بعدی میتواند از خطا کار درخواست نماید تا بازی مجدد از جای قبلی (جایی که بازیکن خطا کار از آنجا مرتکب خطا شده است) و یا از جائیکه مانده بازی را ادامه دهد و چنانچه از بازیکن خاطی خواسته شود که کیوبال را در جای قبلی قرار داده و بازی کند باید (توپ در نوبت) آن بازیکن دقیقا در شرایط اولیه که خطا صورت گرفته قرار گیرد و توپهای دیگر اگر جابجا شده است باید به صورت اولیه به وسیله داور قرار گیرند. ۲- اگر بازیکنی موفق به ضربه زدن به (توپ در نوبت) در شرایطی که هیچ مانعی بین آن توپ نسبت به کیوبال وجود ندارد نباشد. داور اعلام Foul and miss and miss straight میکند مگر اینکه بازیکن به اسنوکر کردن نیاز داشته باشد و داور متقاعد شود که بازیکن عمداً مرتکب خطا نشده است. ۳- شرایط بالا زمانی اتفاق میافتد که مسیر مستقیم کیوبال برای ضربه زدن به کل قطر (توپ در نوبت) باز باشد. الف – اگر برای بار دوم همان بازیکن، موفق به ضربه زدن به (توپ در نوبت) در همان شرایط بالا نباشد داور بدون توجه به اختلاف امتیازات اعلام میکند. Foul and miss and miss strit ب- ۱- در صورتیکه توپ در نوبت قرمز باشد و بازیکن همه توپ را ببیند و نتواند به آن ضربه بزند در صورت درخواست مجدد برای ضربه بعدی میتواند توپ قرمز دیگری را انتخاب کرده به آن ضربه بزند. ولی اگر قرمزها تمام شده باشد و توپ در نوبت رنگی میباشد طبیعتاً نمیتواند توپ نوبت را در تکرار ضربه خطا عوض نماید. ۲- اگر مجددا از همان بازیکن خواسته شود که بازی را از جای قبلی ادامه دهد داور به بازیکن خاطی اخطار میدهد که در صورت موفق نشدن برای بار سوم فریم به نفع حریف او ثبت خواهد شد. بازیکن بعدی میتواند ضربه بعدی را خود بزند و یا از بازیکن خطا کار بخواهد که از جایی که بازی مانده و یا از جای قبلی بازی کند که در صورت انجام بازی از جای قبلی، کلیه توپهای تکان خورده به درخواست بازیکن ذینفع در جاهای قبلی خود و با نظر داور قرار میگیرد. ۵- ممکن است شرایط دیگری از miss پیش بیاید که به تصمیم داور بستگی دارد. ۶- پس از اینکه کیوبال به (توپ در نوبت) برخورد ننماید (miss) و از بازیکن خطا کار خواسته شود که کیوبال را از جای قبلی قرار دهد بازی کند، کلیه توپهای تکان خورده در جای خود (جای فعلی) باقی میمانند مگر اینکه داور احساس کند که بازیکن خاطی از شرایط بالا ذینفع خواهد بود، که در آنصورت کلیه توپها تکان خورده با نظر داور در جای قبلی قرار میگیرند و در هر دو حالت توپهای رنگی که در نقاط اشتباه قرار گرفته و تحت شرایط بالا افتاده و یا به بیرون میز پرتاب شده به طور صحیح در نقاط اصلی خود قرار میگیرند. ۷- جهت قرار دادن توپهای تکان خورده پس از ارتکاب miss هر دو بازیکن میتواند در زمینه جای قبلی آن توپها مشورت نمایند که البته تصمیم نهایی با داور میباشد. ۸- در جریان مشاوره، اگر ضربه زننده با هر توپی در روی میز تماس بگیرد، بدون اینکه نوبت خود را از دست دهد جریمه خواهد شد و توپهای جابجا شده توسط داور و با نظر وی در جای خود قرار خواهد گرفت. توپی که توسط غیر ضربه زننده جابجا شود:
هیچ بازیکنی به دلیل اشتباه داور جریمه نخواهد شد.
احتمال تساوی: چنانچه داور تصور کند که بازی از روند طبیعی و معمول آن خارج شده است و بازیکنان از ترس باخت بازی را به سکون و در حالت دفاعی ادامه میدهند و در این روند امتیازی رد و بدل نمیشود، داور پیشنهاد تساوی را ارائه میدهد و در صورت قبول نکردن هر یک از بازیکنان بعد از ۳ ضربه متوالی جمعاً ۶ ضربه اگر امتیازی رد و بدل نشده باشد داور اعلام مساوی در این فریم را اعلام میدارد. فریم از نو با قرار دادن کلیه توپها روی میز بدون اینکه امتیازی برای بازیکنان قائل شود به وسیله همان بازیکن قبلی فریم آغاز میگردد.
بازی چهار نفره:
۱-در بازی چهار نفره، هر تیم به طور متناوب فریمها را شروع خواهند کرد و ترتیب بازی آنها در اول فریم مشخص شده و این ترتیب تا آخر آن فریم ادامه خواهد داشت. ۲- بازیکنان میتواند ترتیب بازی خود را در هر فریم جدید تغییر دهند. ۳- اگر خطایی صورت گیرد و درخواست بازی مجدد گردد، بازیکنی که مرتکب خطا شده بازی مجدد را انجام خواهد داد حتی اگر این خطا خارج از نوبت اتفاق بیافتد و در اینصورت ضمن اینکه ترتیب اصلی بازی باید حفظ گردد، یار بازیکن خاطی نوبت خود را از دست خواهد داد. ۴- زمانیکه توپ سیاه در پاکت بیفتد و برای نتیجه فریم و یا بازی، طبق قانون قرار باشد که توپ سیاه در نقطه اصلی در روی میز قرار گیرد. دو نفر بازیکنی که با قید قرعه مشخص شده که ضربه اول را بزند، میتوانند بین خود ضربه زننده را تعیین نمایند که پس از آن ترتیب اصلی فریم ادامه پیدا خواهد کرد. ۵- دو بازیکن در حین فریم میتوانند با هم مشورت نمایند اما: الف – هرگز با یاری که در پشت میز قرار گرفته نمی توانند مشاوره نمایند. ب- همچنین پس از ضربه تا پایان نوبت آنها نمی تونند با هم مشاوره کنند.[۶]
• فصل چهار – بازیکنان
اتلاف وقت: چنانچه داور ملاحظه نماید که بازیکنی به طور غیر عادی برای ضربه زدن و یا انتخاب ضربه اتلاف وقت میکند به او تذکر داده و در صورت بی توجهی به بازیکن خاطی اخطار میدهد که در صورت تکرار نتیجه فریم را به بازیکن حریف واگذار خواهد نمود. رفتار ناشایست: اگر بازیکنی برای عدم ادامه فریم و یا رفتار ناشایست، از جمله اتلاف وقت بعد از اخطار و یا رفتار نا جوانمردانه اصرار ورزد داور آن فریم را بازنده اعلام نموده و اخطار خواهد داد که در صورت ادامه رفتار ناشایست کل بازی را بازنده خواهد شد. بازیکن غیرضربه زننده: بازیکنی که نوبت بازی او تمام شده باید در زمان ضربه حریف از ایستادن و یا حرکت در خط دید ضربه زننده خودداری نموده و در یک فاصله منطقی از میز بنشیند یا بایستد. غیبت: در صورتیکه بازیکن ضربه زننده در سالن مسابقه حضور ندارد، او میتواند یک نفر را که قبلاً به داور معرفی کرده برای نظارت به امور مربوط به خود در سالن بگمارد. واگذار کردن یک بازیکن در زمانیکه فقط نوبت ضربه او است میتواند فریم یا بازی را واگذار نماید که حریف او حق دارد این پیشنهاد را بپذیرد و یا خیر.[۷]
• فصل پنجم – مقررات و دستور العمل داوران در هنگام برگزاری مسابقات
۱-همیشه زمانی که با توپ سروکار دارید، دستکش به دست کنید. ۲-ابتدای بازی هم راستا بودن اسپاتها را بررسی نمائید. این تنها زمانی است که این کار لازم است و ضرورتی ندارد که بعد از هر فرم تکرار گردد. ۳-میز و تجهیزات کناری آن (رست و ...) را بررسی نمائید ۴-نام بازیکنان و تلفظ و املای درست آنها را چک کنید. جای نشستن را انتخاب کنید. این یک قاعده عمومی است که نام بازیکن با رنک بالاتر بر اسپات بالا مینشیند. ۵-تجهیزات امتیاز دهی را کنترل نمائید ۶-میز جلوی بازیکنان را از نظر وجود آب، یخ، لیوان و دستمال خشک و نمدار کنترل نمائید. ۷-از محل استقرار بازیکنان قبل از شروع بازی اطمینان یابید و محل خودتان را قبل از شروع بازی به برگزار کننده اعلام نمائید. ۸-در زمان قرار دادن توپها روی میز، توپ سفید را با خود داشته باشد (نه در جیبتان) توپها را در مثلث نیندازید. ۹-از پشت دست تان برای تمیز کردن گچ و غیره از روی میز استفاده نمائید. ۱۰-زمان قرار دادن توپها روی اسپاتها دست آزادتان را روی سطح میز نگذارید. ۱۱-حرکت CUE BALL را دنبال کنید و سعی کنید پشت خط دید و ضربه بازیکنان قرار بگیرید. ۱۲- در حال راه رفتن دور میز سعی کنید همیشه چشمهایتان بر روی میز باشد. ۱۳-یاد بگیرید زمانیکه میخواهید از میز فاصله بگیرید عقب عقب بروید. ۱۴-بازی را پیش بینی کنید و طبق آن جاگیری درست انجام دهید. ۱۵-فقط اطلاعات لازم و متناسب راجع به امتیازات و غیره را در میان بگذارید. ۱۶-نام کوچک و نام فامیل بازیکن را بگوئید مگر اینکه بازی تیمی باشد که در این صورت فقط اسم کشور یا تیم را بگوئید. ۱۷- وارد گفتگوهای طولانی با بازیکنان نشوید (مخصوصاً هنگام قرار دادن توپ بعد از یک MISS) سعی کنید هر دو بازیکن را ترغیب کنید که زودتر بر سر محل قرار گیری به توافق برسند. ۱۸-هر زمان که احساس کردید در جاگذاری توپهای رنگی شک دارید از BALL MARKER خود استفاده کنید. ۱۹-در هنگام جایگزینی اطراف میز سه اولویت اصلی وجود دارد: ۱- بازیکن ۲- دوربین ۳- تماشاچی ۲۰-مطمئن شوید که برگه نتیجه بازی پس از پایان بازی پر شود، همچنین از بازیکنان پخش کننده فریم اول نیز مطمئن شوید. ۲۱-اگر سیستم کامپیوتری از کار افتاد بدون هیچ تأخیری بازی را با استفاده از سیستم امتیاز دهی دستی ارائه دهید. ۲۲-اگر لازم شد با بازیکن راجع به مسئلهای مانند وقت تلف کردن و یا .... صحبت کنید، صبر کنید تا نوبت را واگذار کند و از میز فاصله بگیرد. ۲۳-راجع به بازی که قضاوت کردهاید در جاهای عمومی بحث نکنید مخصوصاً زمانیکه امکان دارد خود بازیکنان بشنوند. همچنین بدون اجازه برگزار کننده مسابقه حق مصاحبه با هیچ خبر نگاری را ندارید. ۲۴-اگر در بازی نیاز به دادن وقت استراحت شد باید زمان دقیق آن مشخص گردد. زمان ادامه بازی به هر دو بازیکن اعلام میگردد. از ساعت مچی خودتان برای مشخص کردن زمان استفاده کنید و قبل از زمان مشخص شده برای ادامه بازی بازگردید. اگر بازیکنی در زمان مشخص شده به میز برنگشت سریعاً برگزار کننده را مطلع کنید و طبق نظر آنان عمل کنید.
و در آخر اینکه قوانین را همانند انچه در کتاب نوشته شده عمل کنید. هیچ بدعتی نگذارید و بر طبق نظر قانونی خودتان عمل کنید.[۸]
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید