ماه مهر براي همه ما تداعي روزهاي مدرسه و کتاب هاي نو و لوازم التحرير جديد است. خلاصه بويي از تازگي و شروع دوباره. برخي از ما روز اول مدرسه را خندان بوديم و بعضي در نهايت احساس غريبي و استرس گريان.

راستي چرا اين اتقاق مي افتد؟ گريه بعضي از کلاس اولي ها چه دلايل مي تواند داشته باشد و وظيفه ما به عنوان پدر و مادر در قبال اين رفتارها چيست ؟ و چه روش هايي در تربيت فرزندان مي تواند آنها را در محيط ها و شرايط گوناگون سازگارتر نمايد؟ از جمله علل و عواملي که مي تواند زمينه ساز ترس کودکان از مدرسه و عدم سازش آنها با محيط جديد باشد مي توان به اضطراب جدايي، عدم مهارت هاي سازش با محيط و عدم توان برآوردن خواسته هاي شخصي، مشوش بودن اوضاع عاطفي خانواده، تولد نوزاد جديد، و عدم آمادگي هاي لازم براي ورود به مدرسه اشاره نمود.
در اين مقاله قصد داريم روي سخن خود را با مادران کودکاني قرار دهيم که قرار است در يک يا دو سال آينده فرزند خود را به مدرسه بفرستند. مي خواهيم آگاهي هايي را ارائه دهيم که با ايجاد پيش زمينه هاي مناسب از بروز رفتارهاي ناسازگارانه پيشگيري نمايد.
در مواقع جدايي با توصيه هاي مکرر و مراقبتي تنها اين حس را به آنها القاء مي کنيد که در لحظات جدايي از من ممکن است اتفاقات زيادي برايت بيافتد پس بهتر است خيلي از من جدا نشوي.
*در بسياري از مواقع وابستگي شديد فرزندان به خانواده به ويژه مادر باعث مي شود تا تمايل آنها براي ورود و يا ماندگاري در محيط هاي تازه کاهش يابد. لذا سابقه حضور در مراکز پيش دبستاني و يا کلاس هاي آموزشي در دوره پيش از مدرسه مي تواند تا حدودي اين وابستگي را کم کند. سعي کنيد حتماً شرايطي را فراهم کنيد که کودک ساعاتي را جداي از شما براي بازي و يا خوابيدن تجربه کند. در بسياري از مواقع هم ماداران خود از شخصيت هاي وابسته اي برخوردارند و اين وابسته بودن و اضطراب از جدايي را به کودک خود منتقل مي کنند. اگر چه مراقبت از کودک به صورت لحظه به لحظه لازم است، اما اجازه دهيد او در گذران اوقات خود استقلال را تجربه کند و با فراغ بال به کنجکاوي در محيط و کشف پديده ها و روابط جديد بپردازد . در اين مواقع با توصيه هاي مکرر و مراقبتي تنها اين حس را به آنها الفاء مي کنيد که در لحظات جدايي از من ممکن است اتفاقات زيادي برايت بيافتد پس بهتر است خيلي از من جدا نشوي.
به او القاء کنيد که مسئوليت پذير باشد و در قبال مسئوليت تعهد را ياد بگيرد با اين روش اعتماد به نفس را در او پرورش مي دهيد.
* در امور روزمره کودک سعي کنيد او را به انجام وظائف شخصي و يا کارهاي مشارکتي که در توانش است ترغيب کنيد درست است که سرعت عملکرد او پايين است اما توانمند سازي و استقلال او بيش از اينها ارزشمند است.
* در رفتارهاي شخصي خود نظم را رعايت کنيد چرا که فرزندان ما به صورت ناخودآگاه و بدون اراده و خواست شخصي، بسياري از الگوهاي رفتاري را فرا مي گيرند. لذا دانش آموزي که رفتارهاي خود نظم بخشي را بياموزد در محيط سازگارانه تر عمل مي کند.
* در بازگويي هاي خود از زمان مدرسه، خاطراتي خوش، صميمانه، فعال، دوست داشتني را ترسيم کنيد که تمايل شما به بازگشت به آن زمان را نشان داده و کودک را براي آشنايي بيشتر با اين نوع محيط ترغيب کند.
* در هنگام رويارويي با مشکلات اجازه دهيد کودک خود به حل مساله بپردازد و به جاي آنکه ها به او راه حل ارائه دهيم بهتر است در روش هاي مدل سازي و شبيه سازي، صحنه هاي مختلفي را پديد آوريد. تا به صورت ذهني و عملي بتواند با مسائل روبرو شده و به نتيجه برسد. با اين روش ذهن او را خلاقانه براي مساله گشايي باز مي گذاريد. به عنوان مثال به او بگوييد" بيا با هم صحنه زماني رو بازي کنيم که تو توي مدرسه مدادت رو گم مي کني."
* به او بياموزيد که خواسته هاي خود را تا آنجايي که در حد توانش است خود بر آورد و در برآوردن نيازهايش او را مستقل تربيت کنيد. گاهاً خريدهاي کوچک خانه را به او بسپاريد. گاه از او بخواهيد تا رفتارهاي اجتماعي در جهت حمايت از خانواده را انجام دهد. به او القاء کنيد که مسئوليت پذير باشد و در قبال مسئوليت تعهد را ياد بگيرد با اين روش اعتماد به نفس را در او پرورش مي دهيد.
* در روزهاي پيش از دبستان با انجام پياده روي هاي خانوادگي در اطراف مدرسه و گذراندن اوقاتي خوش ذهنيت او را نسبت به اين محيط مثبت تر نموده و حتي خوب است که يک روز به همراه او در محيط مدرسه قدم بزنيد. کلاس ها را ببينيد، با مکان هاي مختلف مدرسه و کارايي آن آشنا شويد. نقش معلم و شاگردي را بازي کنيد تا با چنين روش هايي (حساسيت زدايي تدريجي) اضطراب او کاهش و تصورات او نسبت به مدرسه و نقش هاي افراد آن مثبت تر شود.

فهيمه کهتري