با توجه به پيشرفت هاي پزشكي و بهداشتي، متوسط عمر انسان افزايش يافته و در  كشورهاي پيشرفته، اين ميانگين بيشتر است. فرايند پير شدن با كاهش تدريجي فعاليت هاي فيزيكي و افزايش بيماري هاي مزمن همراه است و به نظر مي رسد كه بهبود وضعيت تغذيه تا حد زيادي قادر است از اين مشكلات پيشگيري كند  يا آنها را تخفيف دهد. به همين دليل يكي از مسائل مهم سالمندان، مسائل پزشكي و بهداشتي از جمله وضعيت تغذيه آنهاست. با افزايش سن، نياز سالمندان به انرژي كاهش مي يابد و تمايل به مصرف غذا كمتر مي شود. در اين حال اگر انتخاب غذا درست صورت نگيرد، ميزان دريافت مواد مغذي ضروري در اين گروه سني پايين تر از حد مطلوب خواهد شد. در اين بحث به بررسي بعضي از مشكلات تغذيه اي سالمندان و نيز نيازهاي تغذيه اي آنها خواهيم پرداخت.

عوامل موثر در ايجاد مشكلات تغذيه اي سالمندان
1- عوامل جسماني : مانند كاهش كل انرژي مورد نياز، بيماري هاي مزمن، بي اشتهايي، تغيير در حس چشايي، خرابي دندان ها، بي تحركي، ناتواني جسمي، مشكلات گوارشي، تداخلات دارويي و يا تداخل غذا و داروها
2- مشكلات روحي و رواني : افسردگي، تنهايي، از دست دادن همسر

3- مشكلات اقتصادي : درآمد كم، كمبود امكانات براي تهيه و طبخ غذاي مناسب ، زندگي در آسايشگاه

نيازهاي تغذيه اي سالمندان
انرژي
با افزايش سن ، ميزان نياز به انرژي كاهش مي يابد كه مي تواند به دليل كاهش فعاليت جسمي و كاهش توده عضلاني بدن باشد. در صورت دريافت انرژي بيش از حد نياز مشكلات و عوارضي مانند چاقي، فشار خون، بيماري هاي قلبي – عروقي براي سالمند ايجاد مي شود. ميزان نياز به انرژي براي هر سالمند متفاوت است و بر اساس وزن، قد، شرايط فيزيكي و سلامتي وي محاسبه مي شود.
پروتئين
با افزايش سن، علاوه بر كاهش توده عضلاني، ذخيره پروتئيني بدن نيز كاهش مي يابد و ميزان نياز به پروتـئين با افزايش سن نه تنها كاهش نمي يابد، بلكه ثابت مانده  يا افزايش مي يابد، به ويژه در صورت ابتلا به بعضي بيماري ها و يا عفونت ها.  16- 14 در صد از انرژي دريافتي روزانه سالمندان بايد از پروتـئين ها به ويژه پروتئـين هاي با كيفيت بالا تأمين شود. بعضي از سالمندان ممكن است به دليل مشكلات مالي، پروتـئين كافي دريافت نكنند كه اين مسئله بايد مورد توجه قرار گيرد. البته ميزان نياز به پروتئـين ها نيز در اشخاص مختلف با توجه به شرايط بدني آنها متفاوت است و گاهي در بعضي از سالمندان بيمار، ممكن است نياز به كاهش پروتئـين دريافتي باشد.
 
مايعات
مصرف مايعات  در سالمندان بايد به مقدار كافي باشد. علايم كمبود آب در بسياري از سالمندان ممكن است به صورت خشكي لب ها، گود افتادن چشم ها، تب، يبوست، كاهش حجم ادرار، و تهوع باشد كه اين مسئله در مورد سالمنداني كه در مناطق گرم زندگي مي كنند بيشتر شايع است. استفاده از داروهاي ادرارآور نيز از عوامل موثر در ايجاد كم آبي در سالمندان مي باشد.
ويتامين ها و مواد معدني
اغلب سالمندان علاقه زيادي به مصرف مكمل هاي ويتاميـني دارند كه بايد از مصرفِ بيش از حد نياز اين مكمل ها خود داري شود.
در مورد ويتامين هاي محلول در آب، معمولاً كمبودي در سالمندان ديده نمي شود. مگر در سالمندان الكلي كه كمبود
ويتامينB1  مي تواند وجود داشته باشد ، يا سالمنداني كه دچار سوء تغذيه هستند. همچنين  ممكن است بعضي از سالمندان به علت مشكلات دندان و يا مشكلات گوارشي از خوردن سبزيجات و ميوه جات پرهيز كنند ، در حالي كه اين منابع غذايي تامين كننده ويتامينC  هستند. مصرف زياد آنتي بيوتيك ها مي تواند باعث كمبود ويتامينkشود. 

كمبود
ويتامينD  ممكن است در سالمندان، به ويژه در كساني كه از نور آفتاب دور هستند به وجود آيد.
در مورد مواد معدني بايد گفت با رعايت يك برنامه غذايي صحيح مي توان مواد معدني مورد نياز سالمندان را تا حد زيادي تأمين كرد. فقط بايد به ميزان كلسيم دريافتي كه معمولاً مقدار مصرف آن در سالمندان به ميزان توصيه شده نمي رسد توجه شود. عوامل متعددي در كمبود كلسيم در سالمندان نقش دارند. از جمله ميزان جذب روده اي كلسيم، كار كليه ها، متابوليسم استخوان ها، تداخل غذا و دارو، كم تحركي و عدم مصرف كافي لبنيات به دليل عدم تحمل لاكتوز. در صورتي كه شير و لبنيات به مقدار كافي مصرف نشود ممكن است نياز به مصرف مكمل كلسيم باشد كه البته تشخيص آن بايد توسط پزشك و متخصص تغذيه صورت گيرد. مصرف سديم هم بايد در سالـمنداني كه مبتلا به فشار خون، مشكلات قلبي، كليوي و ديابت هستند، محدود شود.
 
اساساً سالمندان عزيز بايد اصولي كلي زير را مد نظر داشته باشند :
1- مراجعه به موقع به پزشك و متخصص تغذيه جهت بررسي وضعيت سلامتي و تغذيه  خود و پيروي از يك برنامه غذايي صحيح
2- توجه و رسيدگي مناسب به موقع به بهداشت دهان و دندان
3- مصرف 6-5 ليوان آب در روز
4- استفاده از تمام گروه هاي غذايي و ايجاد تنوع غذايي در برنامه روزانه
5- مصرف مقادير كافي ميوه جات و سبزيجات
6- استفاده از
نان هاي سبوس دار  
7- محدود كردن مصرف غذاهاي چرب و شيريني ها
8- مصرف كافي لبنيات مثل شير و ماست ( حداقل 2 ليوان شير يا ماست در روز )
9- سالمنداني كه دچار بي خوابي هستند، از مصرف قهوه و چاي در بعد از ظهر و شب خود داري كنند و يك فنجان شيرگرم قبل از خواب مصرف كنند.
10- از مصرف چاي تا 2 ساعت بعد از غذا اجتناب نمايند و در صورت امكان از ليمو ترش تازه در كنار غذا جهت جذب بهتر آهن غذا استفاده كنند.
11- قرار گرفتن در معرض نور آفتاب به مدت نيم ساعت در روز و استفاده از لباس هاي رنگ روشن براي تامين ويتامينD لازم توصيه مي شود.
12- به كليه سالمندان محترم توصيه مي شود با توجه به شرايط بدني خود ، نرمش و تحرك روزانه را هر چند به مقدار كم آغاز كنند. حتي 20 دقيقه پياده روي سبك در هواي آزاد مي تواند در ايجاد نشاط و سلامت سالمندان بسيار موثر واقع شود و براي انجام فعاليت هاي سنگين هم بهتر است ابتدا با پزشك خود مشورت كنند.
خانواده هاي سالمندان با توجه به حساسيت اين دوران از نظر وضع جسمي، روحي و تغذيه اي با حمايت عاطفي از سالمندان و همچنين تهيه غذاهاي مطبوع و خوش طعم، همكاري در خريد و تهيه غذا و توجه به مشكلات احتمالي ديگر، مي توانند شرايط مطلوبي را براي سالمندان فراهم آورده و ميزان مشكلات اين دوران را تا حد امكان كاهش دهند.