اگر مي خواهيد فرزندي ديندار داشته باشيد اين سه نکته را بخوانيد و فراموش نکنيد:

تدريجي بودن تربيت
يکي از مهم‏ترين اصول در تربيت ديني، اصل تدريج است. در جهان هستي هر پديده و رويداد داراي ضابطه و قانوني است. هر چيزي ظرفيت و اندازه‏اي خاص دارد. پرورش ابعاد روحاني انسان هم از ضابطه و قانون تدريج و تکامل پيروي مي‏کند. سنت تدريج در حوزه تربيت ديني يک اصل است.
پرورش ديني بايد با برنامه‏ريزي زمانبندي شده متوازن، همراه با تربيت بدن و به پيروي از عقل، مبتني بر شناخت نيازها، علايق و قابليت‏ها انجام گيرد.
آموزه‏هاي پيامبر اکرم(ص) در تربيت ديني اين اصل را خاطرنشان مي‏سازد که پرورش بايد در چرخه‏ها و دوره‏هاي رشد: ـ «رشد بدني، ذهني و عقلي» ـ و براساس يک سير منظم صورت گيرد.
بر اين اساس، پيامبر(ص) دوره‏هاي تربيتي را به سه دوره: سيادت، اطاعت و وزارت تقسيم مي‏کند و براي هر کدام با توجه به نيازهاي آن دوره دستور عمل‏هاي خاص بيان مي‏کند.

عدم توجه به اصل تدريج، مربيان را با مشکلات زيادي روبه‏رو مي‏گرداند؛ زيرا اگر کودک به يکباره بدون آمادگي تدريجي، در همان روز مقرر که مکلف مي‏گردد، با انبوهي از تکاليف روبه‏رو شود و خود را ملزم به رعايت همه آنها بداند، قطعا شانه خالي مي‏کند و از عهده اين همه وظيفه و مهم برنمي‏آيد. اگر هم بپذيرد، تکليف (که يک شرافت ارزشمند مي‏باشد) براي او خاطره‏اي شيرين و به يادماندني نخواهد بود. مثل اينکه شخصي را بدون هيچ آمادگي به درون حوض آب سرد پرتاب و دچار شوک کنيم، در حالي که اگر آرام آرام بدن خود را داخل آب مي‏کرد، براي او هيچ مشکلي پيش نمي‏آمد.
کودکي که هيچ انسي با نماز نداشته، يک دفعه مکلف مي‏شود که شبانه‏روز هفده رکعت نماز بخواند و يا دختر خانمي که هيچ گونه پايبندي، گرچه اندک به پوشش نداشته، الان مجبور مي‏گردد حجاب را به طور کامل رعايت کند نمايد! طبيعي است که دچار وحشت مي‏شود.

تاثير احترام
انسان‏ها از نظر رواني، به احترام نياز دارند و غالبا به افراد و پديده‏هايي توجه مي‏کنند که نياز آنها را تأمين نمايد، بدين جهت يکي از اصول اساسي در تربيت ديني، توجه به «اصل احترام» است.
بدون احترام و گرامي داشت شخصيت کودک، توفيق چنداني در تربيت ديني نخواهد بود. به خاطر اهميت اين اصل، رسول اعظم(ص) به عنوان والاترين الگوي تربيتي و بزرگ‏ترين مربي انسان‏ها، اهتمام خاصي نسبت به گراميداشت و احترام به کودکان داشتند. در برخورد با امام حسن و امام حسين عليهماالسلام توجه به اين اصل را در سيره تربيتي حضرت رسول(ص) به خوبي مي‏بينيم. نقل مي‏کنند:
رسول اکرم نشسته بودند، حسن و حسين عليهماالسلام وارد شدند، حضرت به احترام آنها از جاي برخاست و به انتظار ايستاد. کودکان آرام مي‏آمدند، لحظاتي طول کشيد، از اين‏رو رسول اکرم(ص) خود به طرف کودکان پيش رفتند و از آنان استقبال کردند، بغل باز کردند و هر دو را در آغوش گرفتند.
رسول اکرم(ص) براي امام حسن و امام حسين احترام ويژه‏اي قائل بودند و با عنايت خاص برخورد مي‏کردند، مَنِش و روش برخورد ايشان با کودکان ديگر نيز نشان از احترام به آنان داشت. سيره‏نويسان گزارش داده‏اند: هر وقت که رسول اکرم(ص) از سفري برمي‏گشت، در راه با کودکان برخورد مي‏کرد و به احترام آنها مي‏ايستاد، سپس امر مي‏فرمود که کودکان را از زمين بلند کرده و به حضرت دهند. رسول(ص) بعضي را در بغل مي‏گرفتند و به اصحاب امر مي‏فرمود کودکان را بغل بگيريد. اطفال از اين برخورد محبت‏آميز، بي‏اندازه خوشحال مي‏شدند و اين خاطرات شيرين را هرگز فراموش نمي‏کردند. همين شيوه و روش را پيامبر(ص) به والدين توصيه مي‏کرد و مي‏فرمود:
«به فرزندان خود احترام بگذاريد و با آداب و روش پسنديده با آنها برخورد کنيد.»
احترام به کودکان در سيره رسول اعظم(ص) اهميت داشت و گاهي اتفاق مي‏افتاد حضرت جهت رعايت حال کودکان، نماز خود را به سرعت پايان مي‏داد. امام صادق(ع) نقل مي‏کند که رسول اکرم(ص) نماز ظهر را با مردم به جماعت گزارد و دو رکعت آخر را به سرعت و با حذف مستحبات خواند. پس از نماز مردم گفتند: يا رسول اللّه‏! آيا در نماز پيشامدي شد، حضرت فرمود: مگر صداي گريه کودک را نشنيديد؟
اعتدال لازم است
يکي ديگر از اصول تربيت اسلامي اصل اعتدال است. با توجه به ظرفيت‏هاي مختلف انسان‏ها، اين اصل در تربيت ديني ضرورت جدي پيدا مي‏کند.
اعتدال است که انسان را به صراط مستقيم هدايت مي‏کند. سيره رسول اعظم(ص) در دعوت مردم به دين و دينداري، براساس اعتدال و ميانه‏روي بود. امير مؤمنان(ع) فرمود: «سيره حضرت در زندگي اعتدال بود» و به صورت مؤکد امت را به اعتدال دعوت مي‏فرمود:
«من و پرهيزکاران امتم از تن دادن به کارهاي تحميلي (که آميخته به رفتار ساختگي و مايه ناراحتي و مشقت است) منزه و پيراسته هستيم.»
والدين عاقل توجه به اصل اعتدال را در تربيت ديني هميشه مورد توجه قرار مي‏دهند. عدم توجه به اين اصل مهم و اساسي، همچون آفتي است بر سرزمين وجود تربيت‏شونده که ريشه دين و دينداري و ايمان فطري او را مي‏خشکاند. برون‏رفت از مسير اعتدال در تربيت ديني بسيار آسيب‏زا است، از اين‏رو در نظام تربيتي اسلام، توجه به اصل اعتدال هميشه مورد نظر بزرگان ديني قرار داشته، رمز موفقيت رسول اعظم(ص) در دعوت فراگير و گسترده مردم، توجه به اين اصل بوده است.

منبع :کانون گفتمان قرآن