شخصيت بي نظير حضرت زهرا (سلام الله عليها)
در عظمت شخصيت مخّدره دو عالم صديقه کبري فاطمه زهرا (سلام الله عليها)همين بس که ذريه و خاندان پيغمبر (صلي الله عليه و آله و سلم ) تنها به وسيله ي اين مخّدره به پيغمبر (صلي الله عليه و آله و سلم ) مربوط مي شود . برکاتي که خداوند به توسط او به عالميان فرستاده در اين اندک نمي گنجد . بلکه به فهم قاصر ما در نمي آيد . همين قدر مي دانيم که در يازده ولي اعظم و امام به حق است . عصمت کبري و شفيعه روز جزاست .پاره ي تن پيغمبر « فاطمه بضعته مني » و خوشنودي خدا با خوشنودي او و خشم خدا با خشم اوست ـ هر کس او را دوست دارد پيغمبر خدا را دوست داشته و هر کس او را بيازارد . پيغمبر و خدا را آزرده است و خلاصه همين قدر که از درک عظمت و کمالات شأنش اظهار عجز کنيم . ما را کافي است . (1)
فاطمه (سلام الله عليها) قبل از ولادت :
از عوامل مؤثر در سرنوشت ، سعادت و شقاوت انسانها ، خصوصيات آباء و اجدادي و به ويژه پدر و مادر است . پدر و مادر از دو راه در سعادت و شقاوت فرزند نقش دارند يکي از طريق وراثت ، که خصوصيات جسمي و روحي آنها توسط ژنها به فرزند منتقل مي شود . ديگري از راه تماس مستقيم و مستمري که پدر و مادر ، هنگام شکل گيري و الگوپذيري فرزند با او دارد .
از رسول اکرم (صلي الله عليه و آله و سلم )رسيده :«الشقي من شقي في بطن امه و السعيد من سجد في بطن امه » شقاوت و سعادت هرکسي در رحم مادر پي ريزي مي شود . به لحاظ اهميت تأثير والدين در فرزند ، در متون ديني راهنماييهاي لازم آمده و خطر لقمه ي حرام گوشزد شده است و دستور مراقبتهاي اساسي در هنگام آميزش و بارداري و طفوليت و حتي قبل از انعقاد صادر شده است ، تا فرزندان با سلامت جسمي و روحي متولد و با تربيت صحيح قدم در جامعه بگذارند . (2)
پدر فاطمه (سلام الله عليها) :
پدر فاطمه (سلام الله عليها) اشرف و اسوه و معلم همه ي انسانها و حتي برتر از انبياء اولوالعزم است ، آن حضرت «اول ما خلق » بود .
او کسي بود که نظام هستي به خاطرش پديد آمد : «لولاک لما خلقت الافلاک »همه ي انسانها حتي انبياء در زير لواي رحمت او کمال او هستند : «آدم و من دنه تحت لوائي » .
حضرتش اولين و آخرين پيامبر انسانهاست . همان کسي که به مقام سدرة المنتهي رسيد ، به اعلي درجه ي قرب که براي موجود ممکن ، امکان دارد بار يافت : «عند سدرة المنتهي » (3)
مادر فاطمه (سلام الله عليها) :
مادر فاطمه اولين زن مسلماني بود که در شرايط تاريک جاهليت به پيامبر اسلام (صلي الله عليه و آله و سلم ) ايمان آورد و تمام ثروت و دارايي خويش را براي ترويج اسلام در اختيار حضرتش گذاشت . همان زني که از جمله ي چند بانوي نمونه و سرآمد زنان عالم است و برگزيده ي خداست : «عن رسول الله (صلي الله عليه و آله و سلم ) ان الله تعالي اختار من النساء اربع ، مريم و آسيه و خديجه و فاطمه » خداي سبحان از بين زنان چهار زن ( مريم ، آسيه ، خديجه و فاطمه ) را برگزيد . (4) .
زمان تکون فاطمه (سلام الله عليها) :
از پدري چون محمد (صلي الله عليه و آله و سلم ) ، مادري مانند خديجه (سلام الله عليها) در يکي از لحظات حساس دوران نبوت رسول الله (صلي الله عليه و آله و سلم ) يعني بعد از چهل شبانه روز دوري از خانه و خانواده و روي آوردن به عبادت و تهجد و بهره مند شدن از فيوضات غيبي و تناول ميوه هاي بهشتي در معراج ، نطفه ي زهرا (سلام الله عليها) منعقد مي شود . آري زهرا (سلام الله عليها) عصاره ي ميوه هاي بهشتي است که پا به عرصه ي عالم خاکي نهاده است .
حديث در شکم مادر و شهادتين :
رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم ) مي ديد زهرا (سلام الله عليها) در شکم مادر با خديجه حرف مي زند . وقتي که متولد مي شود نخستين کلمه اي که مي گويد شهادت به وحدانيت خدا و رسالت پدر و ولايت شوهر و فرزندانش مي باشد .
غرض اينکه چون رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم ) مي ديد که خدا از بين زنهاي عالم اين دختر را انتخاب فرموده است لذا تمام علاقه را به زهرا (سلام الله عليها) داشت که در حقيقت تمام علاقه ي به خدا است ربطي به خودش و دخترش ندارد . (5)
نام گذاري فاطمه (سلام الله عليها) :
از امام صادق (عليه السلام) نقل شده که فاطمه (سلام الله عليها) نزد خدا نه اسم دارد :
فاطمه ، صديقه ، مبارکه ، طاهره ، زکيه ، راضيه ، رضيه ، محدثه ، زهرا . از امام رضا (عليه السلام) نقل شده که خداوند تبارک و تعالي فاطمه را فاطمه ناميد .(6)
فاطمه (سلام الله عليها) بعد از ازدواج :
شروع زندگي مشترک فاطمه (سلام الله عليها) با مراسم بسيار ساده و بي آلايش با ابتدايي ترين لوازم خانگي ، در خانه ي گلين بود . مهريه فاطمه (سلام الله عليها) همان مهر سنه بود .
در زندگي بي آلايش فاطمه و علي (عليه السلام) کارهاي خانه و بيرون خانه با هماهنگي و مشارکت هر دو معصوم انجام مي گيرد . (7)
تقسيم کار با رهنمود رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم ) انجام گرفت .آنگاه که رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم ) فرمود : کارهاي داخل منزل را فاطمه (سلام الله عليها) و کارهاي بيرون از منزل را علي (عليه السلام)انجام دهد ، حضرت زهرا (سلام الله عليها) با خوشحالي فرمود : جز خدا کسي نمي داند که از اين تقسيم کار تا چه اندازه خوشحال شدم ، زيرا رسول خدا مرا از انجام کارهايي که مربوط به مردان است باز داشت .
رسول گرامي اسلام پس از سال ها تحمل مشکلات و شعارش به صبر و بردباري کارگري براي حضرت زهرا (سلام الله عليها) انتخاب و سفارشات لازم را ارائه فرمود ، روزي مشاهده کردند که کارگر منزل در حال استراحت و فاطمه ي زهرا (سلام الله عليها) مشغول کار کردن است . حضرت زهرا (سلام الله عليها) وقتي پدر را ديد فرمود : اي رسول خدا ! کار منزل را عادلانه تقسيم کردم ، روزي مال من و روزي ديگر به عهده ي ايشان است .
اشک در چشمان پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلم ) حلقه زد و فرمود : خدا آگاه تر است که رسالت را در کدام خانواده قرار دهد . (8)
برخي از فضائل فاطمه (سلام الله عليها) :
از محراب عبادت کمالاتي نصيب زهرا (سلام الله عليها) شد که بايد مورد توجه قرار گيرد تا عبادت و شب زنده داري او الگو اسوه ي رهروانش باشد .
روايات متعددي در مورد ايمان و عبادت فاطمه (سلام الله عليها) وارد شده در برخي از آنها آمده است که : فاطمه (سلام الله عليها) عابدترين مردم بود و چه بسا شبهايي را تا صبح تهجد و شب زنده داري مي نمود . چنانکه از امام مجتبي (عليه السلام)نقل شده : مادر را ديدم تا به صبح مشغول نماز بود و در حق ديگران دعا مي کرد ، وقتي از او پرسيدم چرا براي خود دعا نمي کني ، فرمودند : اول همسايه ، آنگاه خويشتن «الجار ثم الدار » فاطمه زهرا (سلام الله عليها) آن اندازه در محراب به قيام و تهجد مي پرداخت که پاهاي مبارکش ورم مي کرد . (9)
شفاعت فاطمه (سلام الله عليها) :
شفاعت مرتبه اي است که انسانهاي به مقام ولايت رسيده و مقرب درگاه خداوندي از آن برخوردارند .
فاطمه (سلام الله عليها) از زمره ي اهل بيت و از اولياء الهي و حتي برتر از انبيا مي باشد .از رسول اکرم (صلي الله عليه و آله و سلم ) نقل شد : وقتي روز قيامت مي شود ، ندا از جانب خدا مي رسد که اي فاطمه هرچه درخواست کني و از هر کسي شفاعت نمايي پذيرفته است . (10)
روايت :فريقين و عصمت فاطمه :
امام باقر (عليه السلام) مي فرمايد : آيه ي تطهير درباره ي رسول الله و علي و فاطمه و حسن و حسين (عليه السلام) در خانه ي ام سلمه نازل شده است . وقتي اين آيه نازل شد حضرت علي و فاطمه و حسن و حسين (عليه السلام) را زير کساي خيبري جمع کرد و فرمود : خدايا اينها اهل بيت من هستند که در مورد آنان وعده داده اي خدايا رجس و پليدي را از آنان دور کن و آنان را پاک و منزه گردان .
سيوطي نقل مي کند منظور از تطهير و اذهاب رجس ، پاک بودن از گناه مي باشد که دلالت بر مقام عصمت اهل بيت دارد ، که حضرت فرمودند :«انا و اهل بيتي مطهرون من الذنوب » (11)
فاطمه همدوش قرآن :
اين مقام شامخ ويژه اهل بيت و عترت رسول الله (صلي الله عليه و آله و سلم ) است که همدوش و همتاي قرآن مي باشد و مقام منحصر به فردي است که ديگران قادر به رسيدن به آن نيستند و اين بزرگترين فضيلت اهل بيت است . فاطمه (سلام الله عليها) از زمره همين عترت پاک است ، فاطمه يادگار و ما ترک و امانت رسول الله (صلي الله عليه و آله و سلم ) است . که بايد از آن امانت داري نمود ؛ فاطمه از بيت وحي است و مي فهمد که در خانه وحي چه مي گذرد . فاطمه مخاطب اصلي قرآن کريم يعني از زمره ي « من خوطب بهاست » (12)
فاطمه (سلام الله عليها) افضل زنان عالم :
روايات زيادي دلالت بر برتري فاطمه (سلام الله عليها) به زنان عالم دارد از جمله : از امام صادق (عليه السلام) در مورد فرمايش رسول الله (صلي الله عليه و آله و سلم ) سؤال شده که فاطمه سرآمد زنان بهشت است يا سرآمد زنان عصر خويش . حضرت پاسخ دادند آنکه سرآمد زنان عصر خودش بود مريم بود ، اما فاطمه سرآمد همه ي زنان بهشت از اولين تا آخرين است . (13)
فاطمه (سلام الله عليها) افضل از انبياء اولوالعزم :
عترت برتر از انبياء :
با تفحص در روايات اين حقيقت بر همگان روشن مي شود که عترت رسول الله (صلي الله عليه و آله و سلم ) افضل و برتر از انبياء گذشته است و فاطمه (سلام الله عليها) از زمره ي عترت است و ريشه و اساس عترت است ، فاطمه کفو و همتاي ، افضل افراد عترت ، يعني علي بن ابي طالب (عليه السلام)است .
صرف نظر از ساير موانع ازدواج ، معلوم مي شود ، تنها کسي که لياقت همسري فاطمه را داشت ، علي که برترين فرد عترت است بود ، لذا فاطمه (سلام الله عليها) چون همتاي علي است افضل از ساير عترت و قدر متيقن اينکه فاطمه از زمره ي عترت است که افضل از تمام انبياء گذشته مي باشد .
درياي ولايت و نبوت :
از جمله آياتي که در شأن اهل بيت عصمت و طهارت است در سوره ي الرحمن مي فرمايد :« آميخت دو دريا که به هم مي رسند ميان آنها فاصله است تا هر يک بر ديگري چيره نشود و آن را از بين نبرد بيرون آيد از آن دو دريا مرواريد و مرجان » اما باطني آنها .
در کتاب غايه المرام از طريق عامه هفت حديث و از طريق خاصه پنج حديث نقل کرده است که بحرين اشاره است به بحر حکمت و ولايت يعني علي (عليه السلام) و بحر عصمت و نبوت يعني فاطمه (سلام الله عليها) که خداوند هر دو را به هم آميخت و هيچ يک از اين دو بحر فضيلت ، با يکديگر ياغي نبودند .برزخ اشاره است به وجود مبارک رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم ) و لؤلؤ اشاره به حسن و مرجان اشاره به حسين است . (14)
مؤمنين دوستان و کفار دشمنان اهل بيتند :
و از جناب ابوذر روايت کرده که مي فرمايد بحرين علي و فاطمه و لؤلؤ و مرجان حسن و حسين اند .سپس فرمود کيست مانند اين چهار نفر دوست نمي دارد آنان را مگر مؤمن و دشمن نمي دارد ايشان را مگر کافر پس مؤمن باشيد به سبب دوستي ايشان و کافر نباشيد به سبب دشمني به فضل اهل بيت (عليه السلام) که هر که چنين باشد جايگاه او آتش دوزخ خواهد بود . (15)
آزار به زهرا ، به پيغمبر است :
روايت شريف را همه (شيعه و سني ) از پيغمبر (صلي الله عليه و آله و سلم ) نقل کرده اند که فرمود :«هر کس به زهرا اذيت کند مرا آزرده و هر کس او را دوست بدارد مرا دوست داشته است » . به قدري عظمت شأن او را درک کرده که دستش را مي بوسد آري پدري چون خاتم الانبياء محمد (صلي الله عليه و آله و سلم ) دست دخترش زهرا را مي بوسد . (16)
آنچه خوبان همه دارند تو تنها داري :
در احاديث معتبر از رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم ) نقل شده که فرمود : خداوند در پيغمبران بوي به بهشتي قرار داده و حورالعين بوي گل ياس بهشتي و در ملائکه بوي گل سرخ بهشتي و در دخترم زهرا هر سه بو را جمع فرموده است . هم بوي انبياء (به بهشتي ) هم بوي حور (ياس بهشتي ) هم بوي ملائکه ( گل سرخ بهشتي ) حالا ببينيد آيا جا ندارد که رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم ) اين طوري به دخترش علاقه مند باشد ؟
هر وقت او را مي ديد شاد مي شد . چون طليعه ي بهشت بود و با خود بوي بهشت مي آورد . (17)
خشنودي خدا با خشنودي فاطمه است :
مي بيند محبوبه ي خدا آمده تمام قامت جلوش بر مي خيزد مي فرمايد : « فداها ابوها » پدرش به قربانش ، مي فرمايد رضاء و غضب خدا با رضا و غضب فاطمه است . هر کس از او راضي باشد خدا هم از او راضي و خشنود است و بر هر کس که زهرا خشمگين است خدا هم بر او خشمناک مي باشد . (18)
اين خانه کوچک فاطمه (سلام الله عليها) و اين افرادي که در آن خانه تربيت شدند که به حسب عدد چهار ، پنج نفر بودند و به حسب واقع ، تمام قدرت حق تعالي را تجلي دادند ، خدمتهايي کردند که ما را و شما را و همه ي بشر را به اعجاب در آورده است .
زني ، که در حجره اي کوچک و خانه اي محقر ، انسانهايي تربيت کرد که نورشان از بسيط خاک تا آن سوي افلاک و از عالم ملک تا آن سوي ملکوت اعلي درخشيد و مي درخشد . صلوات و سلام خداوند تعالي بر اين حجره محقري که جلوگاه نور عظمت الهي و پرورشگاه زندگان اولاد آدم است .
اصولاً ، رسول اکرم و ائمه ي (عليه السلام) ، طبق رواياتي که داريم ، قبل از اين عالم انواري بوده اند در خلل عرش ... و مقاماتي دارند الي ماشاء الله چنان که به حسب روايات ، اين مقامات معنوي براي حضرت زهرا (سلام الله عليها) هم هست .
او ، فاطمه زهرا (سلام الله عليها) ، موجود ملکوتي است که در عالم انسان ظاهر شده است ،بلکه موجود الهي جبروتي در صورت يک زن ظاهر شده
است .
... معنويات جلوه هاي ملکوتي ، جلوه هاي الهي ، جلوه هاي جبروتي ، جلوه هاي ملکي و ناسوتي ، همه در اين موجود است . (19)
سوگ پدر و تنهايي و مصيبت شوهر !!!
حادثه ي عظيم و غمبار رحلت پيامبر گرامي اسلام ، امت را غرق در ماتم کرده بود و فاطمه (سلام الله عليها) هم در فراق پدر مي سوخت و شاهد غربت و انزواي اسلام بود . از يک سو قدرت قدرت طلبيها و زنده شدن دوباره ارزشهاي جاهلي را مشاهده مي کرد و از سويي ديگر تهاجم و تجاوز به حريم حرمت ولايت را نظاره گر بود ، کوهي از غمها و دردها ، بر جان نورانيش سنگيني مي نمود که دردآلود و سوزناک لب به فرياد گشود . (20 )
دفاعيات فاطمه (سلام الله عليها) از ولايت علي (عليه السلام) :
اوج فعليت جايگاه اخص زهراي اطهر (سلام الله عليها) بعد از رحلت پدر بزرگوارش رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم ) است او تمام حقيقت انساني خويش را در دوره بعد از رحلت پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلم ) در معرض تماشاي ملکوتيان و همه آفريده ها گذاشت و عشق به الله را با تمام وجود نشان داد .او ثابت کرد که تمام نماي اسماء و صفات الهي است .
فقدان پدري چون پيامبر خدا (صلي الله عليه و آله و سلم ) او را افسرده و ناراحت ساخته بود و ديگر اينکه مسئوليتي عظيم را بر دوش خود احساس مي کرد و آن حمايت از ولايت و امامت و دوام بخشيدن به خط مستقيم رسالت بود که بلافاصله بعد از رحلت رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم ) به دست کساني افتاده بود که مجوزي در خلافت از صاحب رسالت و خدايي که برانگيزاننده محمد (صلي الله عليه و آله و سلم ) به رسالت بود ، نداشتند در صورتي که به حکم حديث غدير و آيه سه سوره ي مائده و به حکم حديث ثقلين ، منزلت ، سفينه و ... مي بايست همسرش علي بن ابي طالب ، اميرالمؤمنين (عليه السلام) بر مسند خلافت رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم )بنشيند و راه مستقيم رسالت را ادامه دهد .
دختر پيغمبر (صلي الله عليه و آله و سلم ) نمي توانست در برابر اين اجتهادها يا بهتر بگوييم نوآوري ها ، آرام و خاموش بنشيند . بايد مسلمانان را از سنت شکني ها بر حذر دارد ، اگر پذيرفتند چه بهتر ، اگر نه نزد خدا معذور خواهد بود .
پي نوشت :
1 ـ زندگاني فاطمه زهرا (سلام الله عليها) ، شهيد آيت الله دستغيب ، انتشارات ناس ، تهران ، 1375.
2 ـ فاطمه الگوي زندگي ، حبيب الله احمدي ، انتشارات فاطميا ، 1380 ، قم .
3 ـ همان منبع .
4 ـ همان منبع.
5 ـ زندگاني فاطمه زهرا (سلام الله عليها) ، شهيد آيت الله دستغيب ، انتشارات ناس ، تهران ، 1375.
6 ـ بحار ، آيت الله مجلسي ، جلد 43 ، انتشارات ، کتابفروشي اسلاميه ، 1361.
7 ـ همان منبع .
8 ـ نهج الحياه ، محمد دشتي ، مؤسسه تحقيقاتي اميرالمومنين (ع) ، قم ، 1380 .
9 ـ بحار ، آيت الله مجلسي ، جلد 43 ، انتشارات ، کتابفروشي اسلاميه ، 1361 .
10 ـ همان منبع .
11 ـ انسيه حورا ، محمد تقي ژوليده نيشابوري ، پيام حق ، تهران ، 1376 .
12 ـ همان منبع .
13 ـ همان منبع .
14 ـ بوي بهشت ، غلامرضا حيدري ابهري ، زلال ، تهران ، 1383 .
15 ـ دربارگاه ما ، سعيد آل رسول ، مؤسسه الزهراء ، تهران ، 1381.
16 ـ پاره پيامبر ، عبدالکريم بي آزار شيرازي ، دفتر نشر فرهنگ اسلامي ، تهران، 1384.
17 ـ زندگاني فاطمه زهرا (سلام الله عليها) ، شهيد آيت الله دستغيب ، انتشارات ناس ، تهران ، 1375 .
18 ـ همان منبع .
19 ـ صحيفه نور ،امام خميني ، مؤسسه نشر و تنظيم آثار امام خميني ، 1384.
نظرات 0
شما هم میتوانید در این مورد نظر دهید