راز موفقيت و شکست در زندگي مشترک چيست؟    

به تازگي ال گور، معاون سابق رييس جمهوري آمريکا و همسرش پس از چندسال زندگي مشترک از هم جدا شدند و دوباره اين سؤال را در ذهن رسانه هاي غربي بيدار کردند که: «راز موفقيت و شکست در زندگي مشترک چيست؟» روان شناسان، متخصصان علوم اعصاب و دانشمنداني که روابط ميان انسان ها را مطالعه مي کنند، به اين سوال پاسخ مي دهند....
چند سال قبل، پژوهشگر ازدواج، رابرت دبليو ليونسون، رييس آزمايشگاه فيزيولوژي رواني در دانشگاه کاليفرنيا در برکلي و همکاران اش ويديوهايي از چند زوج تهيه کردند که در حال صحبت و بحث کردن بودند. دکتر ليونسون در آن زمان مي دانست که رابطه ? تا از اين زوج ها به هم خورده است و نهايتا طلاق گرفته اند. او اين ويديوها را به ??? نفر از جمله کشيشان، متخصصان ازدواج درماني و محققان روابط انساني نشان داد و از آنها خواست تعيين کنند کدام يک از اين زوج ها طلاق گرفته اند. اين افراد در نيمي از موارد زوج هاي طلاق گرفته را به اشتباه تعيين کردند. ليونسون مي گويد: «افرادي که در خارج از حلقه زوجين قرار دارند، به ندرت مي توانند بگويند ازدواج چگونه پيش رفته است.»
حتي پژوهشگران دانشگاهي به طور فزينده اي در مورد نحوه ارتباط دروني در ازدواج هايي که براي مدت بسيار درازي ادامه يافته است، دچار شگفتي هستند و با انجام مجموعه اي از تست هاي آزمايشگاهي و اسکن هاي مغزي به دنبال کشف راز اين عشق هاي پايدار بوده اند. 

 نورولوژيست ها چه مي گويند؟
بيانکا آسويدو، پژوهشگر دانشگاه کاليفرنيا در سانتا بارابارا در حال بررسي روابط زوج ها از ديدگاه علوم اعصاب است و جستجويي را براي زن و شوهرهايي که مدت درازي ازدواج کرده اند و هنوز نيز ديوانه وار عاشق يکديگر هستند آغاز کرده است. او از طريق مصاحبه تلفني، اطلاعاتي درمورد مرد و زن که روابط متعهد داشتند به دست آورد و از يک مقياس رابطه استفاده کرد تا شادي زناشويي و عشق پرشور آنها را اندازه بگيرد. دکتر آسويدو انتظار داشت که تنها درصد کمي از زن و مردهايي که مدت درازي با يکديگر ازدواج کرده اند، هنوز عشق پرشوري به هم داشته باشند. اما در کمال تعجب او، حدود ?? درصد اين افراد در مقياس سنجش عشق در حد بالايي قرار داشتند. چند درصد باقي مانده نيز لزوما ناشاد نبودند. بسياري از آنها ميزان بالايي خشنودي از روابط شان داشتند و هنوز به يکديگر عشق مي ورزيدند، هرچند نه به شدت گروه اول. 

 اسکن مغزي از زوج هاي موفق
در يک بررسي جداگانه، ?? مرد و زني که عشق پرشوري به هم داشتند، موافقت کردند که مورد اسکن مغزي قرار گيرند تا معلوم شود اين عشق پايدار در مغز آنها به چه صورتي خود را نشان مي دهد. به اين افراد که به طور ميانگين ?? سال بود که ازدواج کرده بودند، عکس همسرشان نشان داده شد و براي مقايسه عکس هاي دو نفر از دوستان شان هم را به آنها نشان دادند. ديدن عکس همسردر اين زوج هاي قديمي، در مقايسه با ديدن عکس افراد ديگر، بخش هايي از مغز را فعال مي کرد که با عشق رومانتيک ارتباط داشتند و اين فعال شدن اين بخش هاي مغز به همان اندازه فعال شدن اين بخش ها در زن و مردهايي بود که تازه عاشق يکديگر شده بودند. اما پژوهشگران در زوج هاي قديمي چيزهايي اضافي هم پيدا کردند: بخش هايي از مغز که مربوط به دلبستگي عميق مي شوند نيز فعال شده بودند که نشان مي داد رضايت از ازدواج و عشق پر شور در ازدواج با يکديگر تناقصي ندارند.
دکتر آسويدو مي گويد: «اين زوج ها احساسي از سرخوشي داشتند، اما در عين حال احساس آرامش و امنيتي داشتند که هنگام دلبستگي پيدا کردن به شخص ديگر در فرد ايجاد مي شود و به نظر من اين وضعيت فوق العاده است.» اما چگونه اين زن و شوهرهاي قديمي آتش عشق را در زندگي شان روشن نگه مي دارند؟ فراتر از اسکن هاي مغزي، روشن بود که اين زوج ها در زندگي يکديگر نقش فعالي داشتند. دکتر آسويدو مي گويد: «آنها هنوز بسيار عاشق هم بودند. وضعيت آنها کاملا متفاوت با ال گور، معاون سابق رييس جمهوري آمريکا و همسرش بود که گرچه ازدواجي طولاني مدت داشتند، اما به قول خودشان در اين ازدواج هر کدام راه خودش را رفته بود.»

چرا ال گور و همسرش بعد از?? سال زندگي مشترک جدا شدند؟!
اگر بتوان از جدايي ال گور و همسرش درسي گرفت، اين است که براي موفقيت در ازدواج بايد در آن نقش فعالي داشت. ستفاني کونتز، تاريخدان ازدواج در کالج ايالتي اورگرين در شهر المپيا در ايالت واشنگتن مي گويد: «موضوع اين نيست که به طور مداوم در مورد رابطه تان با همسرتان نگران باشيد، اما بايد اين رابطه را مرتبا تجديد کنيد. به نظر من جدايي گور و همسرش پس از ازدواجي طولاني مدت نبايد شما را به اين نتيجه برساند که همه ازدواج ها محکوم به شکست اند، بلکه نتيجه اين است که ازدواجي که زن و شوهر در آن هر کدام راه خودش را مي روند و توجهي به خود ازدواج ندارند، براي هميشه دوام پيدا نمي کند.»
پژوهشي در دانشگاه استوني بروک در نيويورک نشان مي دهد که ازدواج زوج هايي که مرتبا همراه هم درگير کارهايي متفاوت و جديد مي شوند، شادتر از آن ازدواج هايي است که در آنها زن و شوهر همان عادات قديمي شان را تکرار مي کنند. نظريه اين پژوهشگران اين است که تجربيات جديد باعث فعال شدن دستگاه دوپاميني در مغز مي شود و وضعيت واسطه هاي عصبي شيميايي در مغز را به حالت عشق رومانتيک اوليه زن و شوهر باز مي گرداند. اما براي کساني مانند ما که اسکن کننده مغز در اختيارمان نيست، شيوه هاي ساده اي وجود دارد که از طريق آنها مي توان فهميد آيا رابطه مان با همسرمان در حال رشد کردن است يا دارد ملال آور و خسته کننده مي شود. از جمله پرسش هايي که بايد از خودتان بکنيد اين هاست: «همسرتان تا چه حد براي شما يک منشأ تجربيات هيجان آور است؟ آشنايي با همسرتان شما را چه قدر به آدم بهتري بدل کرده است؟ در ماه گذشته، چه قدر احساس کرديد که ازدواج تان شادي آور و برانگيزاننده بوده است؟» اگر پاسخ ها دقيقا همان هايي است که انتظارشان را داريد، خيال تان آسوده باشد.
از ديدگاه آماري خطر طلاق هنگامي شروع به کاهش يافتن مي کند که شما چند سال زندگي مشترک را گذرانده باشيد. تنها ? درصد از طلاق ها زوج هايي را شامل مي شود که ?? سال يا بيشتر با هم زندگي کرده اند.

طلاق خبرساز
خبر جدايي ال گور (معاون سابق رئيس جمهوري آمريکا) از همسرش، آن هم بعد از چند سال زندگي مشترک، رسانه هاي غربي را دوباره با اين سؤال مواجه کرده که راز يک زندگي زناشويي موفق چيست؟ کارشناسان مي گويند اگر بتوان از اين جدايي درسي گرفت، اين است که براي موفقيت در ازدواج بايد هميشه همسران در آن نقش فعالي داشته باشند؛ همان طور که خود ال گور هم مي گويد آنها گرچه ازدواجي طولاني مدت داشتند، اما در اين ازدواج هر کدام راه خودش را رفته بود.

         
ترجمه:دکتر زهرا عباس پور تميجاني    
روزنامه سلامت ( www.salamat.ir )