تصوف و سياست در «طريقت عدل و احسان» -
آنچه از مفهوم «تصوف» در پارة شرقي جهان اسلام به ذهن متبادر مي‌شود، عبارت است از فرد يا افرادي که در پي سير و سلوک معنوي، دنيا و مافيها را وانهاده و بدور از اجتماع، در گوشه‌اي به تهذيب نفس مشغول‌اند؛ اما همين اصطلاح در خطة غربي جهان اسلام، يعني شمال آفريقا، ماجرايي ديگر دارد و مفهوم جهاد و درگيري و دخالت در سياست و اجتماع از آن فهميده مي‌شود. از جمله طريقت‌هاي مهم و فعال در دورة معاصر در کشور مغرب طريقت عدل و احسان است. ويژگي برجستة اين طريقت جمع دو پديدة به ظاهر ناسازگارِ تصوف و سياست است. طريقت عدل و احسان با الهام از آموزه‌هاي تصوف، جنبشي سياسي را بنيان نهاده است که هم‌‌اکنون يکي از مهم‌ترين گروه‌هاي سياسي اسلامي مغرب به شمار مي‌رود. جهت شناخت بهتر اين جنبش صوفيانة اسلام‌گرا، نخست به اختصار بر چگونگي ورود تصوف به خطة غرب اسلامي، به ويژه مغرب، درنگي مي‌نماييم و پس از اشاره‌اي به طريقة بودشيشيه به بررسي احوال و انديشه‌هاي پير «طريقت عدل و احسان» مي‌پردازيم و در فرجام آموزه‌ها و تعاليم صوفيانه و در عين حال اجتماعي اين طريقه را برمي‌رسيم.
ادامه مطلب