متون ديني آيين ماني
قصد نگارنده در اين نوشتار، نه بيان زندگي يا تعاليم ماني، بلكه بررسي ادبيّات مانوي و معرفي متون عمده آن است. دين ماني هرچند ديني اصيل نيست و آميخته اي از تعاليم چند دين بزرگ، يعني دين زرتشت، بودا و مسيحيّت، است با اين همه از چند نظر از برخي اديان ديگر ممتاز است. شخص ماني به نوشتن كتاب، و به تصوير كشيدن تعاليم خود، اهميّت داده است. برخلاف بودا و زرتشت و عيسي كه چيزي به رشته تحرير درنياوردند، ماني به دست خود، هشت كتاب نوشته است. علاوه بر اين، ادبيّات مانوي انبوهي از كتابهاي مختلف است كه به زبانهاي گوناگون نوشته شده اند، لذا دين ماني از لحاظ گوناگوني زبان متونش نيز جالب توجه است. متون مانوي به زبانهاي پارسي ميانه، پهلوي، سغدي، چيني و اويغوري نوشته شده اند. تصويرگري ماني و آثار به دست آمده در اين زمينه (به ويژه كتاب ارژنگ) از امتيازات او محسوب مي شود.
ادامه مطلب